COP27: Πράσινο φως για τη δημιουργία ταμείου «ζημιών και απωλειών» των φτωχών χωρών λόγω κλιματικής αλλαγής

✱ Η συνεχιζόμενη συζήτηση έφερε επιτέλους εξελίξεις με πρωτοβουλία της ΕΕ
✱ Περιπλέκει την κατάσταση ο ρόλος της Κίνας

Με δύο ημέρες καθυστέρηση, χωρίς ξεκάθαρες απαντήσεις σε πολλά φλέγοντα ζητήματα, αλλά με μια κρίσιμη συγκατάθεση από πλευράς ΕΕ για τη δημιουργία ενός ειδικού ταμείου για τις απώλειες και τις ζημιές των φτωχών χωρών του κόσμου λόγω της κλιματικής αλλαγής, ολοκληρώθηκε η 27η διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (COP27) στο Σαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου.

Η «αποζημίωση» των φτωχών χωρών –μέσω ενός ειδικού ταμείου– για τη ζημιά που προκαλούν οι υψηλής έντασης –και περιβαλλοντικής επιβάρυνσης– βιομηχανίες του ανεπτυγμένου κόσμου εξαιτίας των αλυσιδωτών συνεπειών της κλιματικής αλλαγής (βλ. βιβλικές καταστροφές σε χώρες, όπως το Πακιστάν) ήταν ένα δεδηλωμένο αίτημα του αναπτυσσόμενου κόσμου ενόψει COP27.

Τελικά, οι φωνές αυτές εισακούσθηκαν, με την ολομέλεια της συνόδου κορυφής να εγκρίνει επί της αρχής την πρόταση για τη δημιουργία του ταμείου ειδικού σκοπού για την κάλυψη των απωλειών και των ζημιών που υφίστανται οι ιδιαίτερα ευάλωτες χώρες. Η ΕΕ είχε δώσει νέα πνοή στις συνομιλίες στις 18 Νοεμβρίου, προσφερόμενη να δώσει τη συγκατάθεσή της για το ταμείο.

Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Φρανς Τίμερμανς, δήλωσε ότι η ΕΕ συμφώνησε για τη δημιουργία του ταμείου, ρίχνοντας νερό στο κρασί της για να προχωρήσει ο διάλογος. Ωστόσο, το πράττει υπό δύο βασικές προϋποθέσεις: Αφενός το ταμείο θα πρέπει να απευθύνεται στους πιο ευάλωτους και αφετέρου «θα πρέπει να έχει μια ευρεία βάση χρηματοδότησης, πράγμα που σημαίνει ότι είναι αναγκαίο να βασίζεται στη Συμφωνία του Παρισιού, ώστε να λαμβάνεται υπόψη η οικονομική κατάσταση των μελών».

Αυτό συνεπάγεται ότι η αξιολόγηση θα βασίζεται στην οικονομική κατάσταση των χωρών το 2022, και «όχι το 1992, όπως προτείνει η G77», δήλωσε ο Τίμερμανς, κάνοντας αναφορά στη συμμαχία αναπτυσσόμενων κρατών του ΟΗΕ όπου μετέχουν οι αναδυόμενες οικονομίες του κόσμου, αλλά και η Κίνα.

«Βέβαια, ακόμη και αν πράξουμε όλα αυτά, το πραγματικό αποτέλεσμα θα έρθει μόνο εάν την ίδια στιγμή μειώσουμε σημαντικά τις εκπομπές μας», ξεκαθάρισε ο Τίμερμανς, προειδοποιώντας ότι σε περίπτωση που αυτό δεν συμβεί, «δεν υπάρχει κανένα χρηματικό ποσό σε αυτόν τον πλανήτη που να μπορεί να αντιμετωπίσει το ζήτημα της απώλειας και της ζημιάς, αλλά και το θέμα της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή. Ο μετριασμός, η προσαρμογή, η απώλεια και η ζημιά πάνε όλα μαζί», τόνισε ο Ολλανδός πολιτικός.

Οι αναφορές του Τίμερμανς έχουν ξεκάθαρους αποδέκτες. Ένας από αυτούς είναι η Κίνα, η επιμονή της οποίας να αντιμετωπίζεται ως αναπτυσσόμενη χώρα προκάλεσε για άλλη μια φορά αλγεινή εντύπωση κατά τη σύνοδο κορυφής στην Αίγυπτο.

Το Reuters ανέφερε ότι η Γερμανίδα υπουργός Ανάπτυξης, Σβέντζα Σούλτσε, μιλώντας στο Bayerischer Rundfunk, τόνισε ότι «η Κίνα ευθύνεται για το 28% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου αυτήν τη στιγμή. «Πρέπει, λοιπόν, να συμβάλουν και αυτοί στην αντιμετώπιση της ζημιάς», υπογράμμισε, κατηγορώντας τη χώρα της Άπω Ανατολής ότι «κρύβεται πίσω από τον ισχυρισμό ότι είναι μια αναπτυσσόμενη χώρα, παρότι είναι πλέον ξεκάθαρο ότι δεν αποτελεί τέτοια».