Δανία: Οι ανεξάρτητες συμβουλές συμβάλλουν στη βιώσιμη φυτοπροστασία
Οι ανεξάρτητοι γεωργικοί σύμβουλοι τείνουν να δίνουν πιο συχνά οδηγίες για μειωμένη δοσολογία κατά τη διαδικασία της φυτοπροστασίας, σε σχέση με τους συμβούλους που εργάζονται σε επιχειρήσεις φυτοφαρμάκων, είναι το συμπέρασμα πρόσφατης πανεπιστημιακής έρευνας που εκπονήθηκε από τα πανεπιστήμια του Aarhus και της Κοπεγχάγης, σε συνεργασία με την Αρχή Προστασίας του Περιβάλλοντος της Δανίας (χρηματοδότησε τη μελέτη) και δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο του 2019.
Παρά το γεγονός ότι το ανωτέρω συμπέρασμα φαντάζει εύλογο, η επιστημονική του τεκμηρίωση και μάλιστα με τη συμμετοχή σχεδόν των μισών γεωργικών συμβούλων του συνόλου της Δανίας, το καθιστά πιο αξιόπιστο και, επομένως, αξιοποιήσιμο. Στο ερωτηματολόγιο που εστάλη ανταποκρίθηκαν 227 από τους 540 γεωργικούς συμβούλους της χώρας, απαντώντας πόσο συχνά συνιστούν μικρότερη δόση σε σχέση με την προτεινόμενη από τον παρασκευαστή του προϊόντος.
Αγροτικό εισόδημα – περιβαλλοντικές επιπτώσεις: Γίνεται να συνδυαστούν;
Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην έρευνα, «πολλοί αγρότες παίρνουν οδηγίες από τους γεωργικούς συμβούλους τους πριν χρησιμοποιήσουν ένα φυτοφάρμακο. Ορισμένοι, μάλιστα, βασίζονται περισσότερο σε αυτές τις συμβουλές παρά στις δικές τους γνώσεις, όταν παίρνουν αποφάσεις για τη φυτοπροστασία». Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή οδηγία για τη χρήση φυτοφαρμάκων (2009/128/EΕ), οι σύμβουλοι που έχουν λάβει εκπαίδευση αναμένεται να συμβάλουν σε μια πιο ορθολογική και περιβαλλοντικά βιώσιμη χρήση φυτοφαρμάκων.
Στο εν λόγω ακαδημαϊκό άρθρο γίνεται αναφορά σε έτερη έρευνα που διεξήχθη σε Δανούς παραγωγούς και αναφέρει ότι το 65% των αγροτών περιμένει από τους συμβούλους τους να τους προτείνουν φυτοπροστατευτικές ουσίες με την ελάχιστη δυνατή περιβαλλοντική επίπτωση, ενώ ταυτόχρονα το 92% εξ αυτών αναμένει η πρόταση αυτή να συνεπάγεται ένα βέλτιστο οικονομικό αποτέλεσμα. «Από την οπτική του παραγωγού τα παραπάνω συμβαδίζουν, καθώς οι αγρότες μοιάζουν συχνά να μη σκέφτονται ότι υπάρχει ένας σημαντικός συμβιβασμός μεταξύ των δύο». Τελικά, οι ερευνητές καταλήγουν σε ορισμένα συμπεράσματα: «Ανάλογα με την επιχείρηση στην οποία εργάζονται οι σύμβουλοι αντιμετωπίζουν διαφορετικές προσδοκίες από τους συνεργαζόμενους παραγωγούς που σχετίζονται κυρίως στη μεγιστοποίηση της στρεμματικής απόδοσης. Συχνά, η απόδοση αυτή συνδέεται από τους συμβούλους με αυξημένη χρήση φυτοπροστατευτικών», αναφέρεται στο άρθρο.
Τι απέδειξε η έρευνα
Οι σύμβουλοι, που απάντησαν στο ερωτηματολόγιο, επέλεξαν έναν αριθμό από το ένα (ποτέ) έως το πέντε (πάντα) αναφορικά με τη συχνότητα που προτείνουν μικρότερη δόση σε σχέση με την προτεινόμενη από τον παρασκευαστή της δραστικής ουσίας του φυτοφαρμάκου. Το σκορ για τους ανεξάρτητους συμβούλους ήταν 3,9, ενώ για τους συμβούλους που εργάζονται σε καταστήματα εισροών ήταν 4,3, δηλαδή μια στατιστικά σημαντική διαφορά κατά τους ερευνητές. Οι ίδιοι στο άρθρο θέτουν, επίσης, το ερώτημα, εάν οι σύμβουλοι σε άλλες χώρες της ΕΕ θεωρούν, όπως και οι Δανοί συνάδελφοί τους, ότι οι εγκεκριμένες ουσίες φυτοπροστατευτικών είναι αβλαβείς για το περιβάλλον.
«Αυτή η πεποίθηση δεν ισχύει πάντοτε, καθώς η περιβαλλοντικά βιώσιμη χρήση ενός εγκεκριμένου φυτοπροστατευτικού προϊόντος περιλαμβάνει μικρότερη δόση σε σχέση με την προτεινόμενη», αναφέρουν οι ερευνητές. Από τα παραπάνω στοιχειοθετείται η ανάγκη για περαιτέρω διερεύνηση του ίδιου θέματος και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
