Δίχως «κούρεμα» οι αυξήσεις στις ασφαλιστικές εισφορές αγροτών

Την ασφαλιστική κατηγορία που θα τους «συντροφεύει» καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023 καλούνται να επιλέξουν μέχρι το τέλος Ιανουαρίου οι αγρότες και οι υπόλοιποι μη μισθωτοί, δίχως ωστόσο να γνωρίζουν ακόμα το ακριβές ποσό που θα κληθούν να καταβάλουν.

Παρά τις αιτιάσεις φορέων και τις κατά καιρούς διαρροές περί του αντιθέτου, στο υπουργείο Εργασίας φέρονται αποφασισμένοι να εφαρμόσουν κανονικά τον νόμο Βρούτση (ν. 4670/2020), ο οποίος συνδέει τις ασφαλιστικές εισφορές του 2023 με τον πληθωρισμό της περσινής χρονιάς. Σύμφωνα με την τελευταία εκτίμηση του υπουργείου Οικονομικών, όπως αυτή αποτυπώθηκε στον προϋπολογισμό, ο πληθωρισμός για το 2022 θα διαμορφωθεί στο 9,9%.

Επομένως, εάν ισχύσει κανονικά ο ν. 4670/2020, οι εισφορές σύνταξης και υγειονομικής περίθαλψης για το 2023 θα πρέπει να αυξηθούν κατά το ίδιο ποσοστό. Σε αυτή την περίπτωση, το άθροισμα των εισφορών σύνταξης και υγείας για την 1η ασφαλιστική κατηγορία των αγροτών, που είναι και η χαμηλότερη, θα ανέλθει σε 135,17 ευρώ/μήνα έναντι 123 ευρώ πέρυσι.

Στο ποσό αυτό προστίθεται και η εισφορά υπέρ Αγροτικής Εστίας, η οποία για την 1η κατηγορία είναι 2 ευρώ, επομένως η συνολική μηνιαία εισφορά διαμορφώνεται σε 137,17 ευρώ. Αντίστοιχα, για τη 2η κατηγορία, η συνολική εισφορά θα ανέλθει σε 164,65 ευρώ, για την 3η κατηγορία σε 197,52 ευρώ, για την 4η κατηγορία σε 237,08 ευρώ/μήνα, για την 5η κατηγορία σε 282,34 ευρώ και για την 6η κατηγορία σε 371,962 ευρώ.

«Έκπτωση», αλλά μόνο για ελεύθερους επαγγελματίες

Η οριστική απόφαση με τα ακριβή ποσά αναμένεται να γνωστοποιηθεί τις επόμενες εβδομάδες, ενώ η πρώτη καταβολή (εισφορές Ιανουαρίου) θα πραγματοποιηθεί μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου. Η καθυστέρηση στη λήψη της απόφασης οφείλεται και στις σκέψεις που κάνουν στο υπουργείο για κατάργηση της εισφοράς υπέρ ανεργίας που πληρώνουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες και η οποία ανέρχεται σε 10 ευρώ. Σε περίπτωση που η σκέψη μετουσιωθεί σε πράξη, η αύξηση των εισφορών για τους εν λόγω ασφαλισμένους θα περιοριστεί κατά το ήμισυ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ωστόσο, για τους αγρότες δεν υπάρχει μέχρι στιγμής κάποιος αντίστοιχος σχεδιασμός, π.χ. για κατάργηση της εισφοράς υπέρ Αγροτικής Εστίας, που θα οδηγούσε σε κάποια μικρή έστω μείωση της επιβάρυνσης. Τα βασικά επιχειρήματα του υπουργείου Εργασίας είναι ότι αφενός οι αγρότες πληρώνουν ούτως ή άλλως χαμηλότερες εισφορές, αφετέρου η εισφορά υπέρ Αγροτικής Εστίας έχει κάποιο αντίκρισμα, καθώς πηγαίνει όντως σε μια ανταποδοτική παροχή. Αυτό, όπως επισημαίνουν οι ίδιες πηγές, δεν ισχύει για την εισφορά υπέρ ανεργίας των ελεύθερων επαγγελματιών, η οποία καθιερώθηκε το 2011, με σκοπό να δημιουργηθεί ένας «κουμπαράς» για τη χορήγηση επιδομάτων ανεργίας στους ελεύθερους επαγγελματίες και στους υπόλοιπους αυτοαπασχολούμενους.

Στο διάστημα που μεσολάβησε από τότε στον σχετικό ειδικό λογαριασμό της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (τέως ΟΑΕΔ) έχει συγκεντρωθεί ένα ποσό άνω των 300 εκατ. ευρώ, το οποίο επί της ουσίας λιμνάζει, αφού η συντριπτική πλειονότητα των ελεύθερων επαγγελματιών δεν γνωρίζει καν την ύπαρξη των εν λόγω επιδομάτων, ενώ και τα κριτήρια χορήγησής τους είναι αρκετά αυστηρά. Σε κάθε περίπτωση και ανεξάρτητα από τη μελλοντική αξιοποίησή του, η ύπαρξη αυτού του διόλου ευκαταφρόνητου αποθεματικού δίνει στο υπουργείο Εργασίας την ευχέρεια να προχωρήσει τη δεδομένη στιγμή στην κατάργηση της εισφοράς των 10 ευρώ για τους εν ενεργεία ελεύθερους επαγγελματίες.

Τι διάλεξαν οι ασφαλισμένοι του π. ΟΓΑ το 2022

Οι αγρότες καλούνται να επιλέξουν την ασφαλιστική τους κατηγορία μέχρι τις 31 Ιανουαρίου και η σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα βρίσκεται ήδη σε λειτουργία στον διαδικτυακό τόπο του ΕΦΚΑ.

Η επιλογή είναι δεσμευτική για το σύνολο του έτους και όσοι δεν προχωρήσουν στη σχετική δήλωση μέχρι την προαναφερθείσα προθεσμία θα παραμείνουν στην κατηγορία που είχαν ενταχθεί την προηγούμενη χρονιά. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η «ΥΧ», σε σύνολο 441.565 ασφαλισμένων με μοναδική ασφάλιση στον π. ΟΓΑ (δηλαδή όχι παράλληλη ασφάλιση) το 2022, οι 416.561, δηλαδή πάνω από το 95%, επέλεξαν την 1η ασφαλιστική κατηγορία, ενώ στη 2η κατηγορία εντάχθηκαν 12.149 αγρότες.

Στην 3η κατηγορία εντάχθηκαν 4.972 αγρότες και στην 4η κατηγορία 3.985, ενώ αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι περισσότεροι σε σχέση με το 2021 ήταν αυτοί που επέλεξαν την 5η και την 6η κατηγορία (1.763 και 2.205 αντίστοιχα), παρά τις αρκετά «τσουχτερές» εισφορές που αυτές συνεπάγονται. Το κίνητρο των υψηλότερων συνταξιοδοτικών παροχών προφανώς έπαιξε σε αυτό τον ρόλο του.