Δυτική Ελλάδα: Σε οριακό σημείο η λίμνη Πηνειού

Σημαντικές προκλήσεις αντιμετωπίζει η Ηλεία στο πεδίο της διαχείρισης των υδάτινων πόρων, καθώς η ανομβρία και η συνεχής πτώση της στάθμης στο φράγμα Πηνειού εντείνουν τις ανησυχίες για την επάρκεια νερού κατά την τρέχουσα αρδευτική περίοδο. Οι εκτιμήσεις από πλευράς αρμόδιων φορέων κάνουν λόγο για μια κρίσιμη κατάσταση, με επιπτώσεις που ενδέχεται να πλήξουν βαθιά την αγροτική οικονομία του νομού.

Όπως εξηγεί στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του Γενικού Οργανισμού Εγγείων Βελτιώσεων (ΓΟΕΒ) Πηνειού – Αλφειού, Παναγιώτης Παρασκευόπουλος, το επίπεδο του φράγματος Πηνειού, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, την 30ή Ιουνίου καταγράφηκε στα 79 μέτρα – δηλαδή ίδια στάθμη με πέρυσι. Ωστόσο, η καθημερινή μείωση κατά 12 με 13 εκατοστά δημιουργεί έντονη ανησυχία για την περαιτέρω πτώση μέσα στον Ιούλιο, με εκτιμώμενη στάθμη στα 75 μέτρα έως το τέλος του μήνα, εάν συνεχιστεί ο ίδιος ρυθμός κατανάλωσης.

Παρά τη διαρκώς επιδεινούμενη κατάσταση, παρατηρείται ότι αρκετοί παραγωγοί δεν έχουν αντιληφθεί την πραγματική διάσταση του προβλήματος. Η σπατάλη νερού συνεχίζεται, πολλές φορές χωρίς μέτρο, με την επίκληση της περσινής εμπειρίας: «Έτσι και πέρυσι, μας φόβιζαν και, τελικά, δεν έγινε τίποτα», αναφέρουν χαρακτηριστικά. Ωστόσο, εκείνο που φαίνεται να ξεχνιέται είναι πως πέρυσι, σε κρίσιμες χρονικές περιόδους, υπήρξαν σημαντικές βροχοπτώσεις, από τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο μέχρι και τον Μάιο. Αυτές οι βροχές ήταν που επέτρεψαν, τελικά, την ομαλή, έστω και οριακά, συνέχιση της άρδευσης.

Το ερώτημα, όμως, που πλανάται φέτος είναι αμείλικτο: Κι αν αυτήν τη φορά δεν βρέξει; Η πιθανότητα ενός ξηρού φθινοπώρου και χειμώνα είναι υπαρκτή και στην περιοχή δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού. «Πέρυσι, κάναμε όλοι μαζί μισό βήμα μπροστά. Φέτος, αντί να κάνουμε πάλι μισό βήμα μπροστά, κάνουμε ένα βήμα πίσω. Δυστυχώς, πολλοί παραγωγοί, δεν έχουν καταλάβει τη σοβαρότητα της κατάστασης», αναφέρει ο κ. Παρασκευόπουλος.

Περιορισμένη άρδευση

Με δεδομένη την κλιματική πίεση, τα περιορισμένα υδατικά αποθέματα και τον κίνδυνο για τη γεωργική παραγωγή, πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στην Περιφερειακή Ενότητα Ηλείας με συμμετοχή του αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Ανάπτυξης, Ανδρέα Φίλια, του προέδρου του ΓΟΕΒ, Παναγιώτη Παρασκευόπουλου, και προέδρων ΤΟΕΒ. Επαναβεβαιώθηκε το υφιστάμενο πρόγραμμα άρδευσης, δηλαδή τρεις ημέρες παροχής, μία διακοπή, με ταυτόχρονη μείωση της ποσότητας από 17 σε 16 κυβικά ανά στρέμμα, ή και λιγότερα.

Ο κ. Φίλιας χαρακτήρισε κρίσιμη τη συνέχιση των ελέγχων και την ανάγκη μετάβασης σε συστήματα στάγδην άρδευσης. Ο κ. Παρασκευόπουλος προειδοποίησε για τον αυξανόμενο κίνδυνο ξηρασίας και κάλεσε τους παραγωγούς να αλλάξουν νοοτροπία. Όπως τονίστηκε, απαιτείται μακροπρόθεσμος σχεδιασμός και αλλαγή στάσης απέναντι στο νερό, προκειμένου να διασφαλιστεί η αγροτική δραστηριότητα και την επόμενη χρονιά. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το σενάριο ενός χειμώνα χωρίς επαρκείς βροχοπτώσεις. Σε μια τέτοια περίπτωση, διατυπώνεται το ενδεχόμενο να μην καταστεί εφικτή η έναρξη της επόμενης αρδευτικής περιόδου, κάτι που θα σήμαινε εξαιρετικά σοβαρές επιπτώσεις για την τοπική οικονομία.

Το πρόβλημα, ωστόσο, δεν περιορίζεται μόνο σε τεχνικό επίπεδο. Έχει αναδειχθεί σε ζήτημα στρατηγικού σχεδιασμού, καθώς εκφράζεται προβληματισμός για την έλλειψη μακροπρόθεσμου οράματος και σχεδίου διαχείρισης. Όπως σημειώνεται από αρμόδιους φορείς, κάθε χρονιά αντιμετωπίζεται αποσπασματικά, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η πιθανότητα διαδοχικών ετών ξηρασίας.

Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το σενάριο ενός χειμώνα χωρίς επαρκείς βροχοπτώσεις. Σε μια τέτοια περίπτωση, διατυπώνεται το ενδεχόμενο να μην καταστεί εφικτή η έναρξη της επόμενης αρδευτικής περιόδου, κάτι που θα σήμαινε εξαιρετικά σοβαρές επιπτώσεις για την τοπική οικονομία.