Τις βάσεις για το αυριανό πρότυπο εταιρικής διακυβέρνησης έθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 23 Φεβρουαρίου, εγκρίνοντας πρόταση Οδηγίας για τη βιώσιμη εταιρική διακυβέρνηση.
Το νομικό πλαίσιο για τη βιώσιμη εταιρική διακυβέρνηση θα ισχύει μόνο για μεγάλες εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, με σημαντική «οικονομική ισχύ» και θα εφαρμοστεί σε έναν μεγάλο αριθμό ευρωπαϊκών και μη ευρωπαϊκών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην εσωτερική αγορά της ΕΕ, με το χρονικό πλαίσιο έναρξης ισχύος να ποικίλλει ανάλογα με τα οικονομικά κριτήρια που πληρούν οι επιχειρήσεις. Στην αντίποδα, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις εξαιρούνται από το άμεσο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας.
Η πρόταση επιδιώκει να εισαγάγει νέες υποχρεώσεις για τις μεγάλες εταιρείες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο παρακολουθούν και δραστηριοποιούνται στις αλυσίδες εφοδιασμού τους, καθώς και πρόσθετα καθήκοντα για τους διευθυντές τους. Βασίζεται στις κατευθυντήριες αρχές του ΟΗΕ για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και την υπεύθυνη επιχειρηματική συμπεριφορά.
Απώτερος στόχος της Κομισιόν είναι η θέσπιση μιας «εταιρικής ευθύνης, όσον αφορά τη βιωσιμότητα για την αντιμετώπιση των αρνητικών επιπτώσεων στα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον», στις παγκόσμιες αλυσίδες αξίας.
Αλλάζοντας τα δεδομένα
Πιο συγκεκριμένα, οι εταιρείες θα πρέπει να εντοπίζουν και, όπου χρειάζεται, να αποτρέπουν, να τερματίζουν ή να μετριάζουν τις αρνητικές επιπτώσεις των δραστηριοτήτων τους στα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως η παιδική εργασία και η εκμετάλλευση εργαζομένων και στο περιβάλλον, όπως συμβαίνει με τη ρύπανση και την απώλεια βιοποικιλότητας.
Με αυτόν τον τρόπο, το ανώτατο εκτελεστικό όργανο της ΕΕ φιλοδοξεί να «φέρει νομική ασφάλεια και ίσους όρους ανταγωνισμού» μεταξύ των επιχειρήσεων και «περισσότερη διαφάνεια» για τους καταναλωτές και τους επενδυτές, οι οποίοι θα πρέπει να «προωθούν την πράσινη μετάβαση και να προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ευρώπη και πέρα από αυτήν».
«Η πρόταση της Κομισιόν στοχεύει στην αντιμετώπιση των ανησυχιών των καταναλωτών, οι οποίοι δεν θέλουν να αγοράζουν προϊόντα που κατασκευάζονται με εμπλοκή καταναγκαστικής εργασίας ή βλάπτουν το περιβάλλον και στη στήριξη των επιχειρήσεων, παρέχοντας νομική ασφάλεια σχετικά με τις υποχρεώσεις τους στην ενιαία αγορά», δήλωσε η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για θέματα Αξιών και Διαφάνειας, Βέρα Γιούροβα.
Ο επίτροπος Δικαιοσύνης, Ντιντιέ Ρέιντερς, περιέγραψε την πρόταση ως κάτι που «θα αλλάξει πραγματικά τα δεδομένα στον τρόπο με τον οποίο οι εταιρείες πραγματοποιούν τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες σε όλη την παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού».
Ο Βέλγος επίτροπος επέμεινε ότι «δεν μπορούμε πλέον να κάνουμε τα στραβά μάτια για ό,τι συμβαίνει στις αλυσίδες αξίας μας», ζητώντας «μια αλλαγή στο οικονομικό μας μοντέλο». «Το μομέντουμ της αγοράς είναι ευνοϊκό προς την υποστήριξη αυτής της πρωτοβουλίας, με τους καταναλωτές να πιέζουν για πιο βιώσιμα προϊόντα», πρόσθεσε.
Στον αντίποδα, χλιαρή ήταν η αντίδραση του ευρωπαϊκού επιχειρηματικού λόμπι BusinessEurope, υποστηρίζοντας ότι η πρόταση της Κομισιόν «δεν καταφέρνει να παρέχει λειτουργικούς κανόνες για τις επιχειρήσεις και επιβαρύνει το ήδη υπερβολικό σωρευτικό φορτίο που έχει επιβληθεί στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις τα τελευταία χρόνια».
