Ποιος μπορεί να αμφισβητήσει το γεγονός ότι ζούμε σε έναν ανδροκρατούμενο κόσμο, στον οποίο οι γυναίκες χρειάζεται να καταβάλουν μεγαλύτερη προσπάθεια για να εδραιώσουν τη θέση τους; Οι γυναίκες αντιμετωπίζουν περισσότερα προβλήματα στις οικονομικές τους δραστηριότητες, καθώς, σε παγκόσμιο επίπεδο, η συμμετοχή τους σε αμειβόμενες εργασίες εξακολουθεί να υστερεί σε σχέση με αυτήν των ανδρών. Το παγκόσμιο ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό για τις γυναίκες ξεπερνά ελαφρώς το 50%, και συχνά οι τελευταίες αντιμετωπίζουν εμπόδια για την επέκταση των επιχειρήσεων και την εξέλιξη της σταδιοδρομίας τους. Αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το αντίστοιχο ποσοστό των ανδρών, που φτάνει στο 80%.
Το ίδιο ισχύει και για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα στον αγροτικό τομέα, στον οποίο η γυναικεία εκπροσώπηση είναι ιδιαίτερα χαμηλή (23%) σε σχέση με άλλους οικονομικούς κλάδους, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ για το χάσμα μεταξύ των φύλων.
Τι δείχνει η έρευνα των EIT Food και ECORYS
Πιο αναλυτικά, σε ό,τι αφορά τη γυναικεία επιχειρηματικότητα στον αγροτικό τομέα, τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν από την έρευνα του EIT Food και του ECORYS, ως μέρος της μελέτης «Impact evaluation of the Empowering Women in Agrifood programme», αποδεικνύουν ότι υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος, ο οποίος θα πρέπει να καλυφθεί, έτσι ώστε οι γυναίκες να έχουν ισότιμη πρόσβαση στην επιχειρηματικότητα.
Συγκεκριμένα, η πλειοψηφία των γυναικών που συμμετείχαν κατέγραψε ότι ο αγροτικός τομέας είναι ανδροκρατούμενος (62%) ως επιχειρηματικός κλάδος, εκφράζοντας τις ανησυχίες τους για τις μειωμένες δυνατότητες που έχουν, όπως η σωματική δύναμη σε σύγκριση με τους άνδρες. Αυτό το γεγονός που επηρεάζει, όπως καταγράφουν, το ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα στον αγροδιατροφικό τομέα (60%).
Επιπλέον, ένα σημαντικό ποσοστό των συμμετεχουσών δήλωσε ότι δεν έχει τους πόρους ώστε να αναπτύξει τις επιχειρήσεις του (52%), ενώ ένα άλλο αποκάλυψε διαφορές στην πρόσβαση σε εξωτερική χρηματοδότηση, με το 29% να αναγνωρίζει ότι έχει λιγότερη πρόσβαση σε τέτοιους πόρους σε σχέση με τους άνδρες.
Η ομάδα παραγωγών Karpologio πρώτη στη γυναικεία επιχειρηματικότητα
Δεν πρέπει, ωστόσο, να αγνοούμε τις προσπάθειες που γίνονται για την ενδυνάμωση των γυναικών. Μία από αυτές, η οποία καταγράφει σημαντικά αποτελέσματα, είναι ο διαγωνισμός Empowering Women in Agrifood (EWA), που πραγματοποίησε στην Ελλάδα το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΙΤ), σε συνεργασία με τον οργανισμό ΑWomanCanBe.org και το ESG+ Stories, με στόχο να εμπνεύσει και να παρακινήσει γυναίκες, επιχειρηματίες ή μη, να αξιοποιήσουν τη δύναμή τους και να πετύχουν τους στόχους τους στον τομέα της αγροδιατροφής.
Την πρώτη θέση στον διαγωνισμό κατέλαβε η Ειρήνη Σπανούλη, ιδρύτρια του Karpologio, που πρωτοπορεί με μια καινοτόμα μέθοδο καλλιέργειας αμυγδάλων. Η ίδια, όταν κατάλαβε ότι η ζωή στην Αθήνα και η επαγγελματική δραστηριότητα σε πολυεθνικές εταιρείες δεν της ταιριάζουν, επέστρεψε στη Λάρισα για να γίνει αγρότισσα. Μία νέα αγρότισσα, σύγχρονη, που αξιοποιεί τις γνώσεις της για την εξέλιξη της αγροτικής δραστηριότητας.
Συνεχίζοντας την οικογενειακή ενασχόληση με την παραγωγή αμυγδάλων, η Ειρήνη την πήγε ένα βήμα παραπέρα, ιδρύοντας την ομάδα παραγωγών Karpologio. «Έχω τελειώσει το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και έχω δουλέψει σε πολυεθνικές εταιρείες, αλλά και ως σύμβουλος στο υπουργείο Ανάπτυξης. Είχα, όμως, πάντα στραμμένο το βλέμμα μου σε ό,τι γινόταν στην οικογενειακή επιχείρηση και, έτσι, πήρα τη μεγάλη απόφαση να κάνω στροφή στην επαγγελματική μου ενασχόληση και να γίνω αγρότισσα.
Μπήκα στο πρόγραμμα των νέων αγροτών το 2021 και ασχολήθηκα με την καλλιέργεια της αμυγδαλιάς, την οποία ξεκίνησε ο πατέρας μου το 2015. Θεώρησα ότι, με τις δικές μου γνώσεις, μπορώ να προσφέρω προστιθέμενη αξία στο προϊόν και να λειτουργήσουμε πιο επιχειρηματικά, δίνοντάς του όνομα», εξηγεί στην «ΥΧ».
Το συγκριτικό πλεονέκτημα για φρέσκο αμύγδαλο
Έτσι γεννήθηκε το Karpologio, μία ομάδα νέων παραγωγών που καλλιεργούν τους αμυγδαλεώνες τους στον εύφορο θεσσαλικό κάμπο. Οι ίδιοι χρησιμοποιούν τη μέθοδο της καλλιέργειας με πυκνή φύτευση αμυγδαλιάς και συλλέγουν τον καρπό με μηχανή.
Όπως εξηγεί η Ειρήνη, «μοιραζόμαστε μεταξύ μας εξοπλισμό, εγκαταστάσεις και τεχνογνωσία. Έχουμε φτιάξει το δικό μας σπαστήριο, ενώ περιμένω τα σχέδια βελτίωσης για να ξεκινήσουμε το συσκευαστήριο και να προχωρήσουμε στην τυποποίηση, με στόχο να κάνουμε βήματα μπροστά. Συγκριτικό μας πλεονέκτημα, αλλά και μότο μας, είναι ότι έχουμε όσο πιο φρέσκο αμύγδαλο γίνεται γιατί σπάμε τα αμύγδαλα κατά παραγγελία. Θέλουμε, με αυτόν τον τρόπο, να διαφοροποιηθούμε από τα εισαγόμενα και από τον ανταγωνισμό, καθώς το ελληνικό αμύγδαλο πρέπει να αναδειχθεί ως προϊόν για τη φρεσκάδα και την ποιότητά του».
Η συμμετοχή στον διαγωνισμό
Η Ειρήνη, μέσω της συμμετοχής της στον διαγωνισμό, εξασφάλισε χρηματοδότηση 10.000 ευρώ, αλλά κατά κύριο λόγο, όπως τονίζει η ίδια, κατάφερε να αποκτήσει γνώσεις «που θα με βοηθήσουν να εξελίξω ακόμα περισσότερο την επιχειρηματική ιδέα, αφού κάθε συμμετέχουσα είχε μία μέντορα, με την οποία δουλέψαμε από κοινού. Επίσης, γνώρισα ανθρώπους με τους οποίους μπορούμε να ξεκινήσουμε συνέργειες στο μέλλον. Ένα μέρος της χρηματοδότησης που έλαβα θα κατευθυνθεί στην επαναφύτευση δέντρων που καταστράφηκαν στην κακοκαιρία και το υπόλοιπο στη δημιουργία του συσκευαστηρίου και, ίσως, στην εγκατάσταση ενός μετεωρολογικού σταθμού».
