Σήμερα, οι αστικές περιοχές του πλανήτη μας χρησιμοποιούν ήδη σχεδόν το 80% της ενέργειας που παράγεται παγκοσμίως και καταναλώνουν έως και το 70% της συνολικής προσφοράς σε τρόφιμα. Είναι σαφές ότι η κάλυψη των διατροφικών αναγκών αυτών των ραγδαία αυξανόμενων πληθυσμών γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη υπόθεση, ενώ φέτος η πανδημία COVID-19 έχει διαμορφώσει νέες προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε ασφαλή, θρεπτικά και οικονομικά προσιτά τρόφιμα.
Διαβλέποντας το πρόβλημα, ο Διεθνής Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) των Ηνωμένων Εθνών συνεργάζεται με τοπικές και εθνικές κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Πράσινες Πόλεις», ενισχύοντας τη δημιουργία βιώσιμων πόλεων και συστημάτων τροφίμων. Πώς μπορούμε, λοιπόν, να ενισχύσουμε την ανθεκτικότητα των συστημάτων τροφίμων στις πόλεις; Ο FAO έχει καταρτίσει τον σχετικό οδικό χάρτη:
1) Χρήση ψηφιακής καινοτομίας για τη βελτίωση των εφοδιαστικών αλυσίδων τροφίμων. Αυτό συνεπάγεται υιοθέτηση ψηφιακών λύσεων, όπως διαδικτυακές πλατφόρμες για υπηρεσίες ηλεκτρονικού εμπορίου και παράδοσης τροφίμων κατ’ οίκον. «Η πανδημία ανάγκασε τους ανθρώπους να ξανασκεφτούν τον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεών τους. Αυτές οι πιο πράσινες, ψηφιακές λύσεις, μπορούν να προσφέρουν μακροπρόθεσμα οφέλη», εξηγεί ο FAO.
2) Θωράκιση της ασφάλειας των τροφίμων και της διατροφικής ποιότητας των διαιτών. Η σημασία της σωστής διατροφής στις πόλεις συχνά υποσκελίζεται από τον ρυθμό ζωής και τη γενικότερη ροπή προς την ευκολία και τις ανέσεις. Η παχυσαρκία αυξάνεται σε όλο τον κόσμο, αλλά η αντιμετώπισή της στις αναπτυσσόμενες πόλεις μας είναι κρίσιμη. «Το ζήτημα πρέπει να αντιμετωπιστεί από πολλές πλευρές, συμπεριλαμβανομένης της παροχής διατροφικής εκπαίδευσης στους καταναλωτές και της οικοδόμησης της ικανότητας των αλυσίδων εφοδιασμού να παρέχουν πιο θρεπτικά και ασφαλή τρόφιμα», αναφέρει ο Οργανισμός.
3) Μείωση της απώλειας τροφίμων και των αποβλήτων. Οι πόλεις παράγουν τη συντριπτική πλειονότητα των παγκόσμιων αποβλήτων, ήτοι το 70%. Οι απώλειες και τα απόβλητα τροφίμων είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά φαινόμενα, καθώς συνεπάγονται τη σπατάλη όχι μόνο βιώσιμων πηγών σίτισης, αλλά και των φυσικών πόρων, που προορίζονται για την παραγωγή τους. «Μέσω της προώθησης υπεύθυνης συμπεριφοράς στην αγορά τροφίμων, δημιουργώντας αποτελεσματικούς τρόπους διανομής τροφίμων και χρησιμοποιώντας καινοτόμες λύσεις, μπορούμε να μειώσουμε τη σπατάλη και τα απόβλητα τροφίμων», υπογραμμίζει ο FAO.
4) Ενίσχυση των αγροδιατροφικών επιχειρήσεων. Η ενίσχυση των δεσμών με τον ιδιωτικό τομέα κατά μήκος των αλυσίδων αξίας τροφίμων μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία βιώσιμων επιχειρηματικών μοντέλων και στην ενίσχυση της συνεργασίας, αυξάνοντας την ανθεκτικότητα του τομέα.
5) Ενθάρρυνση των επενδύσεων σε πράσινες αλυσίδες αξίας τροφίμων. Αυτός ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί με την προσφορά οικονομικών εργαλείων που ενθαρρύνουν την υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών, ενεργειακά αποδοτικής τεχνολογίας ή κατάρτισης σχετικά με τις ανθεκτικές στο κλίμα πρακτικές. «Μια τέτοια προσπάθεια μπορεί να κάνει τη διαφορά στη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα του αγροδιατροφικού τομέα, ιδίως των αστικών συστημάτων τροφίμων», επισημαίνει ο FAO.
6) Βελτίωση της πολιτικής. Η διατροφική διακυβέρνηση και οι διατροφικές πολιτικές είναι ζωτικής σημασίας σε όλα τα επίπεδα, από τις τοπικές έως τις διεθνείς διοικήσεις. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η πρωτοβουλία «Πράσινες Πόλεις» του FAO συνεργάζεται με δημάρχους από όλο τον κόσμο για να ενθαρρύνει την ανταλλαγή ιδεών και στρατηγικών, επικοινωνώντας τις πολιτικές αποφάσεις. «Με αυτόν τον τρόπο, οι πόλεις από όλο τον κόσμο μπορούν να μάθουν η μία από την άλλη, καθώς προχωράμε προς μια παγκόσμια πράσινη κοινωνία», αναφέρει ο Οργανισμός.
