Οι θερμοκρασίες στην Ευρώπη αυξάνονται ταχύτερα από οποιαδήποτε άλλη ήπειρο, σύμφωνα με μια νέα έκθεση του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO) και της ευρωπαϊκής υπηρεσίας Copernicus για την κλιματική αλλαγή (C3S). Η έκθεση διαπίστωσε ότι οι μέσες ετήσιες θερμοκρασίες στην Ευρώπη έχουν διπλασιαστεί σε σύγκριση με τον παγκόσμιο μέσο όρο των τελευταίων τριών δεκαετιών. Οι αξιωματούχοι ανησυχούν ότι η συνέχιση αυτής της τάσης θα απειλήσει την υγεία των ευρωπαϊκών κοινοτήτων και θα βλάψει την οικονομία και το περιβάλλον.
Η περσινή ετήσια έκθεση για την «Ευρωπαϊκή Κατάσταση του Κλίματος» (ESOTC 2021) της υπηρεσίας Copernicus της ΕΕ διαπίστωσε ότι οι θερμοκρασίες αυξάνονταν κατά 0,5°C κάθε δεκαετία από το 1991 έως το 2021. Αυτή η αύξηση μόνο μικρή δεν είναι, με τους κλιματολόγους να προειδοποιούν ότι έχει ήδη επιφέρει σοβαρές συνέπειες -κι ακόμα περισσότερες στο μέλλον.
«Η υπερθέρμανση του πλανήτη δεν ακολουθεί τα ίδια μοτίβα σε όλο τον πλανήτη. Στην Ευρώπη, βλέπουμε μια συστηματική μείωση των βροχοπτώσεων», δήλωσε στους Olive Oil Times ο Gianmaria Sannino, κλιματολόγος της ιταλικής Εθνικής Υπηρεσίας Νέων Τεχνολογιών, Ενέργειας και Βιώσιμης Οικονομικής Ανάπτυξη (ΕΝΕΑ), η οποία δεν συμμετείχε με άμεσο τρόπο στη μελέτη.
«Μακροπρόθεσμα, η Ευρώπη θα αναγκαστεί να αντιμετωπίσει την κλιμακούμενη συχνότητα των καυσώνων, την αυξανόμενη λειψυδρία και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Αυτές είναι οι τρεις μεταβλητές που επηρεάζουν περισσότερο την ήπειρο, τον πληθυσμό και τον αγροτικό τομέα της».
Ο WMO αναφέρει ότι οι ξηρές συνθήκες, σε συνδυασμό με τους επαναλαμβανόμενους καύσωνες στη νότια Ευρώπη, οδήγησαν το 2021 σε καταστροφικές πυρκαγιές στην Ιταλία, στην Ελλάδα και στην Τουρκία, τρεις μεγάλες χώρες παραγωγής ελαιολάδου.
Μαζί με τις επιπτώσεις των δασικών πυρκαγιών, η κλιματική αλλαγή έχει μεγάλη επίδραση στην ευρωπαϊκή γεωργία, κυρίως λόγω της αλλαγής των μοτίβων βροχόπτωσης και την αύξηση της θερμοκρασίας. Επικαλούμενος δεδομένα από τον FAO, ο WMO ανέφερε ότι η κλιματική αλλαγή είχε ως αποτέλεσμα μικρότερες και μετατοπισμένες περιόδους συγκομιδής, όπως και αλλαγές στις εποχές της σποράς. Επιπλέον, μεταξύ των επιπτώσεων περιλαμβάνονται η μεταβαλλόμενη κατανομή, η συχνότητα εμφάνισης και η ένταση των παρασίτων και των ασθενειών των ζώων και των φυτών.
Ως παράδειγμα, ο WMO επικαλέστηκε το ανοιξιάτικο κύμα ψύχους του 2021, που προκάλεσε εκτεταμένες ζημιές σε μια σειρά από καλλιέργειες σε ολόκληρη τη Γαλλία και την Ιταλία, συμπεριλαμβανομένων των ελαιόδεντρων.
Η ζημιά είναι πολύ μεγαλύτερη για τη λεκάνη της Μεσογείου, όπου επί αιώνες επικρατούσαν πολύ συγκεκριμένες και σταθερές καιρικές συνθήκες, οι οποίες ήταν ιδιαίτερα ευεργετικές για τη γεωργία. «Ήταν μια ξεχωριστή περιοχή σε σύγκριση με τον υπόλοιπο κόσμο», τονίζει ο Sannino. «Υπήρχε ένα ευνοϊκό και άκρως προβλέψιμο κλίμα, οι αγρότες ήξεραν πώς θα εξελίσσονταν οι εποχές. Τώρα έχουμε και πάλι ένα ιδιαίτερο κλίμα, ωστόσο αυτή η μοναδικότητα σχετίζεται με την ταχύτερη και πιο εμφανή κλιματική αλλαγή», καταλήγει.
