Ενδιάμεση αναθεώρηση ΚΑΠ: Έναν έλεγχο τον χρόνο και Ταμείο Κρίσης στο 2% του ΣΣ ΚΑΠ θα προτείνει η Κομισιόν
Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρίσκεται το τελευταίο διάστημα η ενδιάμεση αναθεώρηση της τρέχουσας ΚΑΠ (2023-2027) και συγκεκριμένα η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που αναμένεται να κατατεθεί στις 14 Μαΐου. Σύμφωνα με σημείωμα της ιταλικής αγροτοσυνδικαλιστικής οργάνωσης Confagricoltura, μεταξύ των βασικών σημείων της πρότασης της Κομισιόν είναι η πρόθεση μείωσης του αριθμού των επιτόπιων ελέγχων, με τη δυνατότητα περιορισμού τους σε μόλις έναν ετησίως για τα καθεστώτα ενίσχυσης της ΚΑΠ.
Επιπλέον, αναμένεται να προταθεί μεγαλύτερη ευελιξία για τα κράτη-μέλη στη διαχείριση των εθνικών στρατηγικών τους σχεδίων και δυνατότητα ενεργοποίησης, σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, όπως οι φυσικές καταστροφές, ενός Ταμείου Κρίσης με κονδύλια που θα φτάνουν μέχρι το 2% του προϋπολογισμού του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου. Σημαντική επίσης κρίνεται –αν ισχύσει, τελικά– η πιθανή κατάργηση των άρθρων 120 και 159 του Καν. (ΕΕ) 2021/2115, που αφορούν τις περιβαλλοντικές και κλιματικές δεσμεύσεις των εθνικών στρατηγικών σχεδίων. «Μια επιλογή που θεωρείται πολιτικά ευαίσθητη επειδή θα μπορούσε να δώσει την εντύπωση αποδυνάμωσης της σχέσης μεταξύ της ΚΑΠ και των περιβαλλοντικών στόχων», σχολιάζουν τα διεθνή ΜΜΕ.
Οι αλλαγές που έρχονται
Με σαφή πολιτική βούληση για μια πιο λειτουργική και κοντά στον γεωργό ΚΑΠ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινείται δυναμικά –όπως αναφέρουν δημοσιεύματα του ευρωπαϊκού Τύπου– προς την εφαρμογή μιας δεύτερης φάσης απλουστεύσεων στο ισχύον κανονιστικό πλαίσιο. Σύμφωνα πάντα με σχετική ενημέρωση της Confagricoltura και τα όσα ανακοίνωσε πρόσφατα ο επίτροπος Γεωργίας, Κριστόφ Χάνσεν, η προτεινόμενη δέσμη μέτρων στοχεύει στη βελτιστοποίηση της εφαρμογής της ΚΑΠ, με προτεραιότητα στις μικρομεσαίες εκμεταλλεύσεις.
Ένας από τους βασικούς πυλώνες του προσχεδίου είναι η ενίσχυση της χρήσης ψηφιακών τεχνολογιών για τη συλλογή και την επαλήθευση δεδομένων. Με εργαλεία όπως η δορυφορική παρακολούθηση και η τεχνητή νοημοσύνη, επιδιώκεται η μείωση των φυσικών επιθεωρήσεων και ο εξορθολογισμός των ελέγχων – με στόχο, σε ορισμένες περιπτώσεις, να περιορίζονται σε μόλις έναν ετησίως.
Παράλληλα, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη στήριξη της βιολογικής γεωργίας, η οποία ενδέχεται να απολαμβάνει ειδική μεταχείριση στο νέο πλαίσιο. Πιο συγκεκριμένα, οι βιοκαλλιεργητές θα μπορούσαν να εξαιρεθούν από ορισμένους κανόνες των υποχρεωτικών απαιτήσεων αιρεσιμότητας, που ονομάζονται «Πρότυπα Καλής Γεωργικής και Περιβαλλοντικής Κατάστασης (GAEC)», αντιμετωπίζοντας λιγότερους ελέγχους και πιο ευέλικτες απαιτήσεις, προσαρμοσμένες στο ιδιαίτερο μοντέλο παραγωγής τους.
Το νέο πακέτο της αναθεώρησης της ΚΑΠ αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή από την καλλιεργητική περίοδο του 2026.
|
Εφάπαξ αναπτυξιακή ενίσχυση 50.000 ευρώ για μικρές εκμεταλλεύσεις εξετάζει η Επιτροπή Δύο ενδιαφέροντα ακόμα μέτρα στήριξης των μικρών καλλιεργητών, που όμως ταυτόχρονα είναι και «δίκοπο μαχαίρι», περιλαμβάνει το έγγραφο της Κομισιόν, που διέρρευσε σχετικά με το δεύτερο πακέτο αναθεώρησης της τρέχουσας ΚΑΠ (2023-2027). Από τη μία πλευρά, προτείνει αύξηση του ανώτατου ορίου ετήσιας ενίσχυσης από τα 1.250 ευρώ στα 2.500 ευρώ, για να μπορεί ένας δικαιούχος να επωφελείται από τις απαλλαγές του καθεστώτος των μικρών καλλιεργητών και επιπλέον προτείνει να επωφελείται από άλλα δύο μέτρα απλοποίησης, δηλαδή:
Από την άλλη πλευρά, προτείνει ένα εφάπαξ ποσό ενίσχυσης 50.000 ευρώ για την επιχειρηματική ανάπτυξη των μικρών αγροτικών εκμεταλλεύσεων. Αυτό σημαίνει, βέβαια, ότι μόλις αναπτυχθούν, θα αλλάξουν κατηγορία και θα γίνουν μεσαίες ή μεγάλες εκμεταλλεύσεις. Δηλαδή, θα «χάσουν» τα οφέλη από τις απαλλαγές, που περιλαμβάνει το καθεστώς των μικρών καλλιεργητών (π.χ. μη έλεγχος). Οι προτάσεις της Κομισιόν θα κατατεθούν επίσημα στις 14 Μαΐου και θα ακολουθήσει διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο Υπουργών, προκειμένου να μπουν σε ισχύ –εφόσον εγκριθούν– από την 1η Ιανουαρίου 2026. |
