Ενδιάμεση Αναθεώρηση ΚΑΠ: Πριμ 50.000 ευρώ για μικροκαλλιεργητές – Λιγότερο «red tape» για τους παραγωγούς βιολογικών

Με τον διπλασιασμό της άμεσης ενίσχυσης για τους μικροκαλλιεργητές (από 1.250 σε 2.500 ευρώ ετησίως) και τη θέσπιση νέας χρηματοδοτικής επιλογής έως 50.000 ευρώ, με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων, ήρθε το πακέτο της ενδιάμεσης αναθεώρησης της ΚΑΠ. Παράλληλα, οι πιστοποιημένοι βιοκαλλιεργητές θα εντάσσονται αυτόματα στο σύστημα στήριξης, χωρίς επιπλέον γραφειοκρατία («red tape»).

Τα παραπάνω ανακοινώθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την Τετάρτη 14 Μαΐου. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, οι παρεμβάσεις αυτές θα μπορούσαν να μειώσουν τον διοικητικό φόρτο κατά 1,58 δισ. ευρώ ετησίως για τους γεωργούς και κατά 210 εκατ. ευρώ για τις εθνικές διοικήσεις, καθιστώντας τις ενισχύσεις πιο εύκολες στην εφαρμογή και πιο ευέλικτες σε περιόδους κρίσης. Η σχετική πρόταση θα προωθηθεί για έγκριση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

Απλουστευμένο καθεστώς ενίσχυσης για τους μικροκαλλιεργητές

Για να καταστεί ελκυστικότερη, το ετήσιο κατ’ αποκοπή ποσό –δηλαδή μια ενιαία ετήσια εκταμίευση– για τους μικροκαλλιεργητές θα αυξηθεί από 1.250 ευρώ σε 2.500 ευρώ. Σκοπός των ενισχύσεων αυτών για τους μικροκαλλιεργητές είναι η προώθηση μιας πιο ισορροπημένης κατανομής της στήριξης, η ενίσχυση της ζωτικότητας των αγροτικών περιοχών όπου οι μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις διαδραματίζουν καίριο οικονομικό ρόλο και η μείωση του διοικητικού φόρτου τόσο για τους γεωργούς όσο και για τις αρχές.

Οι εν λόγω γεωργοί θα εξαιρούνται, επίσης, από ορισμένους περιβαλλοντικούς κανόνες (Αιρεσιμότητα), ενώ μπορούν να επωφελούνται από ενισχύσεις που ανταμείβουν τη φιλική προς το περιβάλλον γεωργία (Οικολογικά Προγράμματα).

Απλοποιημένες περιβαλλοντικές απαιτήσεις και έλεγχοι

Η δέσμη μέτρων απλούστευσης αποσκοπεί στην καλύτερη προσαρμογή των διάφορων γεωργικών πρακτικών και των τοπικών συνθηκών, μειώνοντας παράλληλα τις αλληλεπικαλύψεις με τους υφιστάμενους εθνικούς κανόνες. Για παράδειγμα, οι πιστοποιημένες βιολογικές εκμεταλλεύσεις θα θεωρείται αυτομάτως ότι πληρούν ορισμένες από τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις της ΕΕ για χρηματοδότηση. Για ορισμένες από τις πιο αυστηρές απαιτήσεις, οι γεωργοί μπορούν να επωφεληθούν από κίνητρα για την προστασία των τυρφώνων και των υγρότοπων, όπως ορίζεται στην Καλή Γεωργική και Περιβαλλοντική Κατάσταση 2 (ΚΓΠΚ 2). Η στήριξη αυτή θα τους βοηθήσει, επίσης, να συμμορφωθούν με τους εθνικούς κανόνες που υπερβαίνουν τα πρότυπα της ΕΕ, διασφαλίζοντας δίκαιη αποζημίωση για τις προσπάθειές τους.

Για να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος των ελέγχων, αυτοί θα εξορθολογιστούν μέσω της χρήσης δορυφόρων και τεχνολογίας. Επιπλέον, θα εισαχθεί μια νέα αρχή: Μόνο ένας επιτόπιος έλεγχος ετησίως ανά εκμετάλλευση.

Ενισχυμένη διαχείριση κρίσεων και απλούστερες διαδικασίες για τις εθνικές διοικήσεις

Οι αγρότες της ΕΕ που πλήττονται από φυσικές καταστροφές ή ασθένειες των ζώων θα λάβουν καλύτερη στήριξη χάρη στις νέες ενισχύσεις για την αντιμετώπιση κρίσεων που διατίθενται στο πλαίσιο των στρατηγικών σχεδίων της ΚΑΠ και χάρη σε πιο ευέλικτα και προσβάσιμα εργαλεία διαχείρισης κινδύνων.

Τα κράτη-μέλη θα επωφεληθούν από μεγαλύτερη ευελιξία, όσον αφορά την προσαρμογή των στρατηγικών τους σχεδίων για την ΚΑΠ, με την προηγούμενη έγκριση της Επιτροπής να απαιτείται μόνο για στρατηγικές τροποποιήσεις. Αυτό θα έχει θετικό αντίκτυπο στους αγρότες, οι οποίοι θα επωφεληθούν ταχύτερα από τις αλλαγές που εισάγονται.

Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ψηφιοποίησης

Οι μικροκαλλιεργητές θα είναι ευκολότερο να λάβουν χρηματοδοτική στήριξη μέσω μιας νέας απλής επιλογής χρηματοδότησης που θα προσφέρει έως και 50.000 ευρώ ως κατ’ αποκοπή ποσό για να συμβάλει στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των γεωργικών τους εκμεταλλεύσεων.

Οι εθνικές διοικήσεις θα ενθαρρυνθούν περαιτέρω να αναπτύξουν διαλειτουργικά ψηφιακά συστήματα. Σύμφωνα με την αρχή «έκθεση μία φορά, χρήση πολλές φορές», στόχος είναι οι γεωργοί να πρέπει να υποβάλουν τα δεδομένα τους μόνο μία φορά, μέσω ενός ενιαίου συστήματος, εξοικονομώντας χρόνο, μειώνοντας το διοικητικό κόστος και βελτιώνοντας τη διαχείριση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων.

Ιστορικό

Σημειώνεται ότι η πρώτη δέσμη μέτρων «Omnibus», που εγκρίθηκε τον Φεβρουάριο, κάλυψε μια εκτεταμένη απλούστευση στους τομείς της υποβολής εκθέσεων για τη βιώσιμη χρηματοδότηση, της δέουσας επιμέλειας όσον αφορά τη βιωσιμότητα, του μηχανισμού συνοριακής προσαρμογής άνθρακα, της ταξινόμησης και των ευρωπαϊκών επενδυτικών προγραμμάτων.

Στη γεωργία, αυτό σημαίνει ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων της ΕΕ, μειώνοντας παράλληλα τον διοικητικό φόρτο τόσο για τους αγρότες όσο και για τις δημόσιες αρχές και λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές καταστάσεις και ανάγκες των παραγωγών της ΕΕ.

Η νέα αυτή δέσμη μέτρων για τη γεωργία βασίζεται στα μέτρα απλούστευσης που έχει ήδη θεσπίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2024. Αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης διαδικασίας που θα συνεχιστεί αργότερα εντός του τρέχοντος έτους με μια οριζόντια δέσμη νομοθετικών μέτρων απλούστευσης, η οποία στοχεύει σε άλλες πολιτικές που επηρεάζουν τους αγρότες, τις επιχειρήσεις αγροτικών προϊόντων διατροφής και τις διοικήσει