Επενδύσεις: Απαραίτητη, πλέον, η δήλωση στον ΕΛΓΟ για την κατασκευή νέου θερμοκηπίου

Τροποποιήσεις στους τύπους των θερμοκηπίων, των διχτυοκηπίων και των θαλάμων καλλιέργειας περιλαμβάνουν δύο Υπουργικές Αποφάσεις, που δημοσιεύθηκαν λίγο πριν από το Πάσχα. Ενόψει της επικείμενης προκήρυξης για το επενδυτικό πρόγραμμα ενίσχυσης της κατασκευής νέων και του εκσυγχρονισμού υφιστάμενων θερμοκηπίων, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων επικαιροποίησε το θεσμικό πλαίσιο για τις εγκρίσεις και τους ελέγχους σε όλων των ειδών τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες.

Η μεγαλύτερη αλλαγή –και στις δύο αποφάσεις– είναι ότι, πλέον, για τα καινούργια θερμοκήπια και διχτυοκήπια απαιτείται να γνωστοποιείται η έναρξη στον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και, στη συνέχεια, κλιμάκιο του οργανισμού θα ελέγχει την εγκατάσταση. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρονται τα εξής:

• Για την έναρξη των εργασιών κατασκευής θερμοκηπίου ή θαλάμου ή διχτυοκηπίου απαιτείται γνωστοποίηση έναρξης εργασιών κατασκευής. Η γνωστοποίηση υποβάλλεται στον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ. Στην περίπτωση των θερμοκηπίων και των θαλάμων, η απόφαση λέει ότι πρέπει να γνωστοποιείται η έναρξη της κατασκευής και στη ΔΑΟΚ και περιλαμβάνει αίτηση και φάκελο κατασκευής (ΦΚ).
• Στην περίπτωση των διχτυοκηπίων, «γίνεται ενημέρωση του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ από τον υπεύθυνο εγκατάστασης για το είδος και τον τύπο της κατασκευής, τη συγκεκριμένη θέση του διχτυοκηπίου και την υπό χρήση έγκριση μελέτης».

Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να οριστεί υπεύθυνος εγκατάστασης, ο οποίος αναλαμβάνει να συγκεντρώσει και να υποβάλει μία σειρά από δικαιολογητικά που απαιτούνται. Επίσης, οι δύο αποφάσεις προβλέπουν ένα κόστος που ισούται με το 1% της καθαρής αξίας του προϋπολογισμού του έργου ανά στρέμμα, πλέον ΦΠΑ, με ανώτερο ποσό τα 2.000 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Το ποσό αυτό κατατίθεται στον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, προκειμένου να καλυφθούν τα έξοδα του επιτόπιου ελέγχου.

Διχτυοκήπια

Με την ολοκλήρωση της κατασκευής, συμπληρώνεται το έντυπο Υπεύθυνης Δήλωσης Κατασκευής του διχτυοκηπίου από τον υπεύθυνο εγκατάστασης και υποβάλλεται στον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ. Στη συνέχεια, ο ιδιοκτήτης του διχτυοκηπίου αιτείται στον ΕΛΓΟ επιτόπιο έλεγχο. Μαζί με την υπεύθυνη δήλωση, κατατίθεται και το αποδεικτικό πληρωμής της δαπάνης επιτόπιου ελέγχου. Επιπλέον, καταθέτει:

1. Τη βεβαίωση του οικείου δήμου/ή Πολεοδομίας ότι το διχτυοκήπιο βρίσκεται εκτός σχεδίου πόλεως ή εκτός ορίων οικισμού.
2. Το τοπογραφικό διάγραμμα της έκτασης τόσο του αγροτεμαχίου όπου έχει εγκατασταθεί η μονάδα του διχτυοκηπίου με γεωγραφικές συντεταγμένες μέσω ΕΓΣΑ 87 όσο και της ιδίας κατασκευής, καθώς και αρχείο μορφότυπου shapefile (shp).
3. Την άδεια από την αρχαιολογική ή δασική υπηρεσία, όπου απαιτείται.

Έπειτα, κλιμάκια ελέγχων, που συγκροτούνται με απόφαση του προέδρου του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ και αποτελούνται από έναν γεωπόνο και έναν μηχανικό πραγματοποιούν ελέγχους στο σύνολο των διχτυοκηπίων με βάση την έγκριση μελέτης. Κατά τον επιτόπιο έλεγχο, το κλιμάκιο ελέγχου ελέγχει και συντάσσει έκθεση/πρακτικό επιτόπιου ελέγχου, το οποίο καθορίζει τη νόμιμη λειτουργία της κατασκευής.

Θερμοκήπια και θάλαμοι καλλιέργειας

Στην περίπτωση των θερμοκηπίων, η αίτηση γνωστοποίησης προς τον ΕΛΓΟ συνοδεύεται από τα ίδια παραπάνω δικαιολογητικά, αλλά γίνεται πριν από την έναρξη της κατασκευής, μαζί με τον φάκελο της κατασκευής, που περιλαμβάνει τις μελέτες του εξοπλισμού που εγκαθίσταται στο θερμοκήπιο ή στον θάλαμο.

Η ολοκλήρωση των εργασιών ανακοινώνεται στον ΕΛΓΟ από τον υπεύθυνο εγκατάστασης. Προς τούτο, συμπληρώνεται και υποβάλλεται στον Οργανισμό η υπεύθυνη δήλωση κατασκευής θερμοκηπίου ή θαλάμου καλλιέργειας θερμοκηπιακού τύπου, μαζί με το αποδεικτικό πληρωμής του τέλους ελέγχου.

«Η ανακοίνωση», σύμφωνα με την απόφαση, «έχει θέση αίτησης ελέγχου της κατασκευής σύμφωνα με τα υποβαλλόμενα στη γνωστοποίηση. Ο επιτόπιος έλεγχος υλοποιείται εντός προθεσμίας ενός μηνός από την ημερομηνία της ανακοίνωσης ολοκλήρωσης των εργασιών και τα αποτελέσματά του γνωστοποιούνται και στην αρμόδια ΔΑΟΚ της περιοχής».

Κλιμάκια ελέγχων, που συγκροτούνται με απόφαση του προέδρου του ΕΛΓΟ και αποτελούνται από έναν γεωπόνο ή στην περίπτωση εκτροφής/καλλιέργειας υδρόβιων οργανισμών από έναν γεωπόνο και έναν ιχθυολόγο, μέλος του ΓΕΩΤΕΕ, και έναν μηχανικό, πραγματοποιούν ελέγχους στο σύνολο των θερμοκηπίων και των θαλάμων θερμοκηπιακού τύπου με βάση τα στοιχεία και τις μελέτες της γνωστοποίησης έναρξης εργασιών.

Για το αποτέλεσμα του ελέγχου, όπως και στην περίπτωση των διχτυοκηπίων, συντάσσεται έκθεση/πρακτικό επιτόπιου ελέγχου, το οποίο καθορίζει τη νόμιμη λειτουργία της κατασκευής. Σε περίπτωση που τα αποτελέσματα του επιτόπιου ελέγχου δεν συμφωνούν με τα στοιχεία της έγκρισης τύπου θερμοκηπίου ή θαλάμου ή διχτυοκηπίου, το κλιμάκιο ελέγχου του ΕΛΓΟ ενημερώνει εγγράφως ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου εντός επτά εργάσιμων ημερών τον αιτούντα της έγκρισης τύπου θερμοκηπίου ή θαλάμου ή τον υπεύθυνο της κατασκευής του για την ασυμφωνία και παρέχεται προθεσμία 60 ημερών μετά την έγγραφη ενημέρωση, ώστε να προβεί στις απαραίτητες διορθωτικές ενέργειες. Επανέλεγχος πραγματοποιείται αυτοδίκαια εντός 30 ημερών από τη λήξη της προθεσμίας, προκειμένου να διαπιστωθεί η συμμόρφωση με τις ασυμφωνίες της έγγραφης ενημέρωσης.

Τι θα ισχύει για τα υφιστάμενα

Τα διχτυοκήπια, τα οποία έχουν κατασκευαστεί πριν από την έναρξη ισχύος της απόφασης, δηλαδή πριν από τις 15 Απριλίου 2025, υποχρεούνται μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2026 να συμμορφωθούν με αυτή. Οι ιδιοκτήτες θερμοκηπίων ή/και θαλάμων καλλιέργειας θερμοκηπιακού τύπου υποχρεούνται εντός δύο ετών σε συμμόρφωση με τις ρυθμίσεις των μεταβατικών διατάξεων της τροποποιημένης απόφασης, οι οποίες έχουν ως εξής:

• Για θερμοκήπια ή θαλάμους καλλιέργειας θερμοκηπιακού τύπου, που έχουν ήδη εγκατασταθεί σύμφωνα με έγκριση τύπου που εκδόθηκε με βάση τους Ευρωκώδικες και το πρότυπο ΕΝ 13031.01: Για να συνεχίσουν να λειτουργούν, ο ιδιοκτήτης του θερμοκηπίου ή του θαλάμου υποβάλλει αίτηση συμμόρφωσης στην αρμόδια ΔΑΟΚ. Αυτή, εκτός των αναλυτικών στοιχείων του ιδιοκτήτη, περιλαμβάνει:

1. Υπεύθυνη δήλωση του κατασκευαστή σφραγισμένη και ψηφιακά υπογεγραμμένη ή με «γνήσιο της υπογραφής».
2. Αντίγραφο της έγκρισης τύπου.
3. Τοπογραφικό διάγραμμα με συντεταγμένες ΕΓΣΑ 87 του αγροτεμαχίου και του θερμοκηπίου ή του θαλάμου, καθώς και τις συντεταγμένες σε αρχείο μορφότυπου shapefile (shp).
4. Απόσπασμα ΚΑΕΚ του ακινήτου σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή.

Στην υπεύθυνη δήλωση, ο κατασκευαστής δηλώνει:

• Τη δεκαετία εγκατάστασης.
• Την έγκριση τύπου, σύμφωνα με την οποία υλοποιήθηκε η συγκεκριμένη κατασκευή.
• Ότι η κατασκευή πληροί τους Ευρωκώδικες και το πρότυπο ΕΝ 13031.01.

Η αρμόδια ΔΑΟΚ, εντός αποκλειστικής προθεσμίας 60 ημερολογιακών ημερών, εκδίδει Βεβαίωση Λειτουργίας, μετά από έλεγχο πληρότητας της αίτησης συμμόρφωσης.

• Για θερμοκήπια ή θαλάμους καλλιέργειας θερμοκηπιακού τύπου, τα οποία έχουν ήδη εγκατασταθεί με έγκριση τύπου (Αγροτικής Τράπεζας, ΥΠΑΑΤ), που δεν εκδόθηκε με βάση τους Ευρωκώδικες και το πρότυπο ΕΝ 13031.01: Για να συνεχίσουν να λειτουργούν, ο ιδιοκτήτης του θερμοκηπίου ή του θαλάμου υποβάλλει αίτηση στην αρμόδια ΔΑΟΚ. Αυτή, εκτός των αναλυτικών στοιχείων του ιδιοκτήτη, περιλαμβάνει:

1. Αντίγραφο της έγκρισης τύπου.
2. Τοπογραφικό διάγραμμα με συντεταγμένες ΕΓΣΑ 87 του αγροτεμαχίου και του θερμοκηπίου ή του θαλάμου, καθώς και τις συντεταγμένες σε αρχείο μορφότυπου shapefile (shp).
3. Απόσπασμα ΚΑΕΚ του ακινήτου σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή.

Η αρμόδια ΔΑΟΚ, εντός αποκλειστικής προθεσμίας 60 ημερολογιακών ημερών, εκδίδει Βεβαίωση Λειτουργίας, μετά από έλεγχο πληρότητας της αίτησής τους.

Για θερμοκήπια ή θαλάμους καλλιέργειας θερμοκηπιακού τύπου, τα οποία δεν διαθέτουν έγκριση τύπου (ΥΠΑΑΤ, Αγροτικής Τράπεζας): Για να συνεχίσουν να λειτουργούν, ο ιδιοκτήτης του θερμοκηπίου ή του θαλάμου υποβάλλει αίτηση στην αρμόδια ΔΑΟΚ. Αυτή, εκτός των αναλυτικών στοιχείων του ιδιοκτήτη, περιλαμβάνει:

1. Τοπογραφικό διάγραμμα με συντεταγμένες ΕΓΣΑ 87 του αγροτεμαχίου και του θερμοκηπίου ή του θαλάμου καθώς και τις συντεταγμένες σε αρχείο μορφότυπου shapefile (shp).
2. Απόσπασμα ΚΑΕΚ του ακινήτου σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή.

Η αρμόδια ΔΑΟΚ, εντός αποκλειστικής προθεσμίας 60 ημερολογιακών ημερών, εκδίδει Βεβαίωση Λειτουργίας.

Όλα τα παραπάνω υφιστάμενα θερμοκήπια ή οι θάλαμοι καλλιέργειας θερμοκηπιακού τύπου δύναται να εκσυγχρονιστούν με την ένταξή τους σε ενωσιακά ή εθνικά επενδυτικά προγράμματα. Σε περίπτωση που ο εκσυγχρονισμός τους περιλαμβάνει και αλλαγές στον σκελετό του θερμοκηπίου ή του θαλάμου, θα πρέπει να συνοδεύεται από Βεβαίωση Μηχανικού για τη στατική επάρκεια της κατασκευής.

Για τις ανωτέρω περιπτώσεις:

1. Οι ΔΑΟΚ αποστέλλουν τα στοιχεία στον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, ώστε να τα καταχωρίσει στην ηλεκτρονική βάση.
2. Δίνεται χρονικό περιθώριο συμμόρφωσης δύο ετών από την έκδοση (15 Απριλίου 2025) της τροποποίησης της απόφασης.