Επιτραπέζιο Ροδάκινο: «Το ταμείον είναι μείον» στις εξαγωγές, παρά την αύξηση τιμών πώλησης κατά 24%

Μειωμένες (-57,8%) εξελίσσονται οι εξαγωγές επιτραπέζιου ροδάκινου κατ’ όγκο και κατά κατ’ αξία (-47,9%) το Α’ εξάμηνο του 2021, έναντι του Α’ εξαμήνου του 2020. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που επεξεργάστηκε ο Σύνδεσμος Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής, Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών, Incofruit Hellas, η μέση τιμή πώλησης (αξία ανά τόνο προϊόντος) σημειώνει αύξηση 24% σε σχέση με πέρσι (Α’ εξάμηνο 2021 – Α’ εξάμηνο 2020).

Ωστόσο, η σεζόν έχει ακόμα μέλλον, ενώ παραμένει η ανησυχία σε μεγάλη μερίδα των πληγέντων από τα καιρικά φαινόμενα παραγωγών, για το εάν και κατά πόσο θα καλυφθούν οι φετινές απώλειες. Σε ό,τι αφορά την τιμή παραγωγού, αυτή είναι αυξημένη σε σχέση με πέρσι, ωστόσο οι εκκαθαρίσεις του Αυγούστου θα δώσουν το τελικό πρόσημο, σε μια εξαιρετικά δύσκολη χρονιά για τους αγρότες.

Προσεγγίζει το 70% η μείωση στις ποσότητες

Δεδομένη είναι η σημαντική μείωση της παραγωγής την τρέχουσα σεζόν. Όσο προχωρά η συγκομιδή και οι εξαγωγές, η εικόνα αποσαφηνίζεται. Σύμφωνα με προσωρινά στοιχεία του ΥΠΑΑΤ, μέχρι τις 13/08/21 οι εξαχθείσες ποσότητες ανέρχονταν σε 27.690 τόνους, μειωμένες κατά 67,8% έναντι της περσινής χρονιάς.

Όπως δήλωσε στην «ΥΧ» ο αντιπρόεδρος και υπεύθυνος πωλήσεων του ΑΣ Βοκερίας Φλώρινας, Σάββας Κουρτπαρασίδης, «φέτος οι εξαγωγές είναι ιδιαίτερα μειωμένες. Έχουμε ποικιλίες όπου η ζημιά φτάνει το 100% και υπάρχουν και άλλες ποικιλίες όπου οι απώλειες δεν ξεπερνούν το 20%. Μεσοσταθμικά οι ποσότητες είναι σίγουρα κάτω από τις μισές σε σχέση με πέρσι. Βασική αιτία της μείωσης της παραγωγής είναι ο παγετός. Λόγω του ότι εμείς ξεκινάμε αργότερα σε σχέση με άλλες περιοχές, αρκετοί συνεργάτες μας από άλλες περιοχές αναζήτησαν προϊόν από εμάς για να συμπληρώσουν παραδόσεις προς το εξωτερικό. Σε ό,τι αφορά την τιμή παραγωγού για το ροδάκινο που εξάγεται, κυμαίνεται από 80 έως 90 λεπτά/κιλό ενώ ο συνεταιρισμός πουλά από 1,10 έως 1,30 ευρώ/κιλό».

Το στέλεχος του συνεταιρισμού πρόσθεσε ότι υπάρχει μια σημαντική αύξηση της τιμής στο ροδάκινο που φτάνει στη λαχαναγορά που ξεπερνά τα 20 λεπτά/κιλό σε σχέση με πέρσι: «Μέχρι πέρσι το προϊόν έφτανε στη λαχαναγορά στα 70-80 λεπτά/κιλό. Φέτος, η τιμή είναι στο ευρώ. Από εκεί και πέρα, ο καταναλωτής το αγοράζει στα μανάβικα και στα σούπερ μάρκετ σε αρκετά υψηλότερες τιμές, που κατά την άποψή μου δεν είναι δικαιολογημένες. Η ζήτηση είναι μειωμένη, αλλά λόγω της ιδιαίτερα μειωμένης παραγωγής, το προϊόν φεύγει».

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού Κοζάνης, Νίκος Κουτλιάμπας, μας είπε: «Στην περιοχή μας βρισκόμαστε περίπου στα μισά της συγκομιδής. Το μεγάλο ζήτημα είναι η έλλειψη προϊόντος. Τρεις παγετοί την άνοιξη και δύο χαλαζοπτώσεις, με την πιο πρόσφατη μόλις πριν από μία εβδομάδα, έχουν καταστρέψει πάνω από το 80% της παραγωγής. Αν μπορούμε να εντοπίσουμε κάποια θετικά στοιχεία σε επίπεδο συνεταιρισμού είναι ότι πουλάμε σε πολύ υψηλότερες τιμές σε σχέση με τον μέσο όρο της αγοράς αυτή την περίοδο.

Επίσης, επειδή οι ζημιές είναι σε όλες τις περιοχές, δεν υπάρχει προμηθευτής που να μπορεί να καλύψει στο 100% το δικό μας κενό». Ο ίδιος επεσήμανε, πάντως, ότι το διαθέσιμο προϊόν είναι ελάχιστο, επομένως παρά την αύξηση της τιμής, τα έσοδα θα είναι ιδιαίτερα μειωμένα σε σχέση με πέρσι.

Δηλώσεις για την εξέλιξη των εξαγωγών παραχώρησε στην «ΥΧ» και ο διευθυντής πωλήσεων του ΑΣΕΠΟΠ Νάουσας, Βασίλης Μπουγάς: «Οι εξαγωγές βρίσκονται σε εξέλιξη. Η τιμή παραγωγού βρίσκεται στα 80-90 λεπτά/κιλό, τη στιγμή που πέρσι βρισκόταν στα 50-60 λεπτά/κιλό. Προς το παρόν υπάρχει μια κάμψη στη ζήτηση, όπως συμβαίνει συνήθως τον Αύγουστο».

Σε ό,τι αφορά τις τιμές πώλησης ροδάκινου που εξάγεται, ο κ. Μπουγάς δήλωσε ικανοποιημένος μεν, ωστόσο, όπως είπε, οι παραγωγοί δεν θα καταφέρουν να αντισταθμίσουν τις απώλειες που υπέστησαν από τα καιρικά φαινόμενα».

Βαλκάνια, Κεντρική Ευρώπη και Ουκρανία οι κυριότεροι προορισμοί

Ως γνωστόν, οι βαλκανικές χώρες (Ρουμανία, Βουλγαρία, Κροατία, Σερβία, Βόρεια Μακεδονία, Αλβανία) απορροφούν μεγάλο μέρος της παραγωγής επιτραπέζιου ροδάκινου. Όπως δείχνουν τα στοιχεία του πίνακα, από τους περίπου 105.000 τόνους που εξήχθησαν κατά μέσον όρο ετησίως κατά την τριετία 2018-2020, στις ανωτέρω χώρες διοχετεύθηκε πάνω από το 42% του προϊόντος (βλ. σχετικό πίνακα).

Σημαντικές αγορές για την Ελλάδα στο ροδάκινο είναι επίσης η Ουκρανία, με πάνω από 20.000 τόνους ετησίως τη διετία 2019-2020, η Κεντρική Ευρώπη (Πολωνία, Τσεχία, Ουγγαρία), η Ιταλία και η Γερμανία. Στον αντίποδα, ελάχιστες ποσότητες απορροφώνται από μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και τις σκανδιναβικές χώρες (Σουηδία, Δανία, Φινλανδία).

Η αλλαγή του μείγματος των εξαγωγικών προορισμών αποτελεί για τη χώρα μας μεγάλο στοίχημα, ώστε να διεισδύσει σε αγορές με υψηλότερη μοναδιαία αξία προϊόντος και να καρπωθεί ο παραγωγός τα αντίστοιχα οφέλη. Σε ό,τι αφορά την τρέχουσα χρονιά, εξαγωγείς που συνομίλησαν με την «ΥΧ» σημείωσαν ότι η θετική επίδραση στη ζήτηση που υπήρχε πέρσι από το εξωτερικό φέτος φθίνει, καθώς άρθηκαν τα περιοριστικά μέτρα λόγω της πανδημίας, που κρατούσαν τον κόσμο στα σπίτια και είχαν ως αποτέλεσμα την αύξηση της κατανάλωσης φρούτων.

Όπως επεσήμανε ο Ειδικός Σύμβουλος του Incofruit Hellas, Γιώργος Πολυχρονάκης, «μετά από δύο χρόνια με υψηλή ζήτηση λόγω των περιοριστικών μέτρων, οι καταναλωτές έφυγαν από τα σπίτια τους, καθώς είναι καλοκαίρι, με αποτέλεσμα να πέσει η ζήτηση, κάτι στο οποίο συντελούν επίσης και οι αυξημένες τιμές».

Δύσκολα τα οικονομικά δεδομένα, ανησυχία για την επόμενη ημέρα

Παρά την αύξηση στην τιμή παραγωγού και παρά το γεγονός ότι μεγάλο μέρος των πληγέντων από τα καιρικά φαινό μενα έλαβαν προκαταβολές αποζημιώσεων από τον ΕΛΓΑ, τα δεδομένα που διαμορφώνονται για τους παραγωγούς είναι εξαιρετικά δύσκολα.

Όπως μας είπε ο πρόεδρος του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού, Νίκος Κουτλιάμπας: «Απ’ όσο γνωρίζω οι παραγωγοί του συνεταιρισμού έλαβαν κανονικά τις αποζημιώσεις. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα δεδομένα, η αποζημίωση για έναν παραγωγό δεν αναμένεται να ξεπεράσει τα 700 ευρώ/στρέμμα. Σε σχέση με τον τζίρο που θα έκανε ο παραγωγός μια κανονική χρονιά, ο φετινός τζίρος μαζί με την αποζημίωση δεν αναμένεται να ξεπεράσει το 25%, επομένως τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα».

Για το ίδιο θέμα, ο αντιπρόεδρος Πωλήσεων του ΑΣ Βοκερίας, Σάββας Κουρτπαρασίδης, μας είπε: «Θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι νέοι αγρότες που υπέβαλαν δήλωση καλλιέργειας φέτος για πρώτη χρονιά δεν έλαβαν τις αποζημιώσεις και θα τις λάβουν αργότερα. Το ίδιο ισχύει και για όσους διατηρούσαν οφειλές τους για την ασφάλιση της καλλιέργειάς τους». Ως προς τις προκαταβολές αποζημιώσεων, ο ροδακινοπαραγωγός από τη Βέροια, Γιάννης Βράνας, μας είπε: «Οι δικαιούχοι έλαβαν προκαταβολή ανάλογα με το ποσοστό ζημιάς που κατέγραψαν οι εκτιμητές.

Η αποζημίωση χορηγήθηκε σε δύο κατηγορίες, η μία για όσους βάσει των εκτιμήσεων είχαν ζημιά έως 80% και η άλλη για όσους είχαν ζημιά από 50% έως 70%. Εκτός προκαταβολών έμειναν παραγωγοί σε χωριά όπου οι ζημιές σύμφωνα με τις εκτιμήσεις δεν ξεπέρασαν το 50%. Αυτοί οι άνθρωποι θα πρέπει επίσης να λάβουν αποζημίωση».