Με τις πρώτες κοπές στα αμπέλια του ελληνικού Νότου να έχουν ξεκινήσει, ο Ιούλιος σηματοδοτεί και επίσημα την έναρξη του τρύγου των επιτραπέζιων σταφυλιών. Από το ρεπορτάζ συμπεραίνεται ότι φέτος σε γενικές γραμμές η παραγωγή μπορεί να χαρακτηριστεί καλή. Βέβαια, δεν απουσιάζουν τα επί μέρους ζητήματα που μπορεί να παρουσιαστούν ανά περιοχή κατά την παραγωγική διαδικασία, ενώ κοινό παρονομαστή όλων ανεξαιρέτως αποτελεί το υψηλό κόστος παραγωγής και η έλλειψη εργατών γης.
της Ελένης Ριζάκη
Σουλτανίνα, η «βασίλισσα του σταφυλιού»
Έτσι χαρακτηρίζει ο Αλμπατάκης Μιχάλης, αμπελουργός από το Ζαρό Ηρακλείου Κρήτης, την ποικιλία, στην οποία βασίζεται και η παραγωγή της σταφίδας. Δυστυχώς, η Σουλτανίνα φέτος βρίσκεται σε ύφεση συγκριτικά με παλαιότερα. Αιτία αποτελεί η μείωση των στρεμμάτων και των τιμών που σημειώνεται κάθε χρόνο.
Παρ’ όλα αυτά, πνοή στην καλλιέργεια και παραγωγή του επιτραπέζιου σταφυλιού δίνουν οι νέες ποικιλίες του, όπως η Prime, που αποτελεί μια πολύ πρώιμη ποικιλία, λευκού χρώματος, που αναπτύχθηκε στο Ισραήλ και η οποία, όπως δηλώνει στην «ΥΧ» ο κ. Αλμπατάκης, προγραμματίζεται να κοπεί αυτήν και την επόμενη εβδομάδα. Άλλες ποικιλίες που ακολουθούν στην Κρήτη είναι οι Starlight, Πέρλα και Crimson.
Αξίζει να αναφερθεί πως μια μελέτη του 2010, συνεργασίας ΠΑΠΕΙ και τότε ΤΕΙ Κρήτης, προσέφερε συμβουλές σχετικά με τις ποικιλίες που μπορούν να καλλιεργηθούν ανά περιοχή, αλλά δεν προχώρησε η χρηματοδότηση των αμπελουργών, με αποτέλεσμα να καλλιεργήσουν αυτόνομα και αυτόβουλα.
Σχετικά με το πότε υπολογίζεται το τέλος της σεζόν, ανέφερε τον Οκτώβρη και τον Νοέμβρη, ενώ επεσήμανε πως «έχει υπάρξει χρονιά που οι κοπές των πρώιμων είχαν ξεκινήσει ήδη από τον Ιούνιο».
Αναμονή για τα Black Magic
Πληροφορίες για την παραγωγή του νησιού προσθέτει και ο πρόεδρος της Ομάδας Αμπελουργών και Ελαιοπαραγωγών Κρήτης, Πρίαμος Ιερωνυμάκης, λέγοντας πως σε λίγο καιρό αναμένεται η κοπή της ποικιλίας Black Magick. Επίσης, κάνει λόγο και για τις καιρικές συνθήκες: «Τα αμπέλια αποκτούν προβλήματα από τους ανέμους και τα μελτέμια, παρουσιάζουν σημάδια στις ρώγες. Αν και είναι όμορφα, είναι δύσκολο να εξαχθούν λόγω αυτών των σημαδιών».
Για την προοπτική στην αγορά, ο κ. Ιερωνυμάκης σχολιάζει ότι «θέλουν σταφύλια χωρίς κουκούτσι και πλέον ζητούν περισσότερο τις κόκκινες ποικιλίες, παρά τις λευκές». Πάντως, σχολιάζοντας γενικά τις ποικιλίες που συναντώνται στην Κρήτη, οι κ. Ιερωνυμάκης και Αλμπατάκης αναδεικνύουν το κρητικό μικροκλίμα, στο οποίο οφείλουν τις αποδόσεις τους και οι πρώιμες και οι όψιμες ποικιλίες, με τις πρώτες να συναντώνται κυρίως στον κάμπο και τις τελευταίες σε υψόμετρο.
Η Κορινθία χρειάζεται βροχή
Ανεβαίνοντας προς την Κορινθία, ο Μάρκος Λέγγας, πρόεδρος του ΑΣ Πήγασος Αγροδιατροφή-7 Grapes, δήλωσε πως «έχει ξεκινήσει καλά η παραγωγικότητα, λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών που επικράτησαν τον χειμώνα», με αποτέλεσμα να φαίνεται μια «καλή καρποφορία». Παράλληλα, αναδεικνύει ως μείζον ζήτημα τώρα τις ελλιπείς βροχοπτώσεις, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «υπάρχει ποσότητα, υπάρχει ποιότητα, χρειάζεται βροχή.
Η χαμηλή διαθεσιμότητα υδάτων επιβαρύνει την παραγωγή και τους ίδιους τους παραγωγούς, τα αμπέλια χρειάζονται άρδευση, κάποιοι δε μπορούν να αρδεύσουν σωστά και οι γεωτρήσεις είναι υπό του ορίου, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει η καλλιέργεια». Ζήτημα είναι και το κόστος παραγωγής, το οποίο έχει φτάσει στα ύψη, ενώ υπάρχει ανάγκη και από εργατικά χέρια.
Στην Κορινθία η Σουλτανίνα πρωταγωνιστεί ανάμεσα στις ποικιλίες, ενώ το Crimson αναπτύσσεται σε ημιορεινές περιοχές. Εμπορικά, ο κ. Λέγγας λέει ότι προβλέπεται κινητικότητα προς τα τέλη του μήνα και τις πρώτες μέρες του Αυγούστου, ενώ προγραμματίζεται να πραγματοποιηθούν προωθητικές κινήσεις σε σούπερ μάρκετ του εξωτερικού.
Μεγάλη καταστροφή στον Πλατανότοπο Καβάλας
Η εικόνα που φτάνει για την παραγωγή του επιτραπέζιου σταφυλιού στην Καβάλα είναι σε γενικές γραμμές θετική, παρά τα ισχυρά καιρικά φαινόμενα που προηγήθηκαν στην περιοχή. Πιο συγκεκριμένα, ο Νίκος Μαυρίδης, πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών Φρούτων, Λαχανικών και Σταφυλιού «Ποιότητα Σύμβολο», λέει πως τη μεγαλύτερη καταστροφή δέχθηκε η περιοχή του Πλατανότοπου. Το υψηλό κόστος παραγωγής και η έλλειψη εργατών γης αναφέρονται και σε αυτή την περίπτωση ως παράγοντες που δυσκολεύουν την παραγωγική διαδικασία.
Οι ποικιλίες που σταδιακά επεκτείνονται είναι οι Βικτώρια, Σουλτανίνα, Ιτάλια, ενώ τον τελευταίο καιρό εμφανίζονται και ορισμένες αμερικανικές όψιμες ποικιλίες, οι οποίες, σύμφωνα με τον κ. Μαυρίδη, «προβλέπεται να έχουν σοβαρά πλεονεκτήματα σε σχέση με τις υπόλοιπες, διότι είναι πιο ανθεκτικές, έχουν διαφορετικά χρώματα (άσπρα, κόκκινα, μαύρα) και τις ζητάει η αγορά». Βέβαια, αυτή η εξέλιξη οδηγεί σε συρρίκνωση της Σουλτανίνας. Η ποικιλία Βικτώρια αναμένεται να αρχίσει να κόβεται στις 20 Ιούλη, ενώ οι υπόλοιπες προς τα τέλη Αυγούστου.
Προετοιμάζονται για τα Cardinal στον Τύρναβο
Με την ποικιλία Cardinal να μπαίνει σε λίγες μέρες στην παραγωγή, ετοιμάζονται οι αμπελουργοί της περιοχής του Τυρνάβου να ξεκινήσουν τον τρύγο. Μπορεί να είναι μία πρώιμη ποικιλία, όμως τα τελευταία χρόνια παρουσίασε μεγάλη μείωση της καλλιεργούμενης έκτασης, λόγω της απουσίας του συνεταιρισμού Δαμασίου από την εμπορία του προϊόντος.
Όπως μας εξηγεί ο Βαγγέλης Μουσιάρης, παραγωγός από το Δαμάσι Τυρνάβου, υπάρχει μεγάλη στροφή των παραγωγών προς τα οινοποιήσιμα σταφύλια. «Από τις επιτραπέζιες ποικιλίες έχουν μείνει το Cardinal και οι σταφίδες Βικτώρια. Μεταξύ αυτών των ποικιλιών συγκαταλέγεται και το Μοσχάτο, το οποίο είναι διπλής κατεύθυνσης. Μπορεί να οινοποιηθεί, αλλά και ένα σημαντικό ποσοστό πάει για νωπή κατανάλωση. Πέρυσι πουλήθηκε περίπου στα 70 λεπτά το κιλό ως επιτραπέζιο, σε αντίθεση με το οινοποιήσιμο, που έφτασε τα 42 λεπτά».
Η αδυναμία των εξαγωγών ανάγκασε μεγάλο αριθμό παραγωγών να στραφεί σε άλλες ποικιλίες, ακόμη και σε νέες καλλιέργειες. Οι περισσότεροι παραγωγοί προσπαθούν να καλύψουν τις πωλήσεις τους μέσω των λαϊκών αγορών και ελάχιστοι είναι αυτοί που πουλάνε στο εμπόριο και την εγχώρια αγορά.
Εν κατακλείδι, σε γενικές γραμμές είναι θετικά τα μηνύματα από τις πρώτες κοπές στην Κρήτη, ενώ αέρας αισιοδοξίας έρχεται και από τις υπόλοιπες περιοχές. Βέβαια, τα προβλήματα από τον καιρό και την έλλειψη εργατών γης σε Κορινθία και Καβάλα παραμένουν, όπως παραμένει και ο «βραχνάς» του κόστους παραγωγής σε όλες τις περιοχές.
