γράφει η Έλλη Τσιφόρου
«Η Κομισιόν βρίσκεται σε πλήρη ετοιμότητα στην περίπτωση που χρειαστεί μεταβατικό κανονιστικό πλαίσιο για την ΚΑΠ», δήλωσε ο Φιλ Χόγκαν στο πλαίσιο της τελευταίας του συμμετοχής ως επιτρόπου Γεωργίας στη συνεδρίαση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης Υπαίθρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την Τρίτη 23 Ιουλίου, η οποία συνήλθε για πρώτη φορά με τη νέα της σύνθεση.
Ο Φιλ Χόγκαν, ο οποίος εξασφάλισε και δεύτερη θητεία ως επίτροπος, επιδιώκοντας αυτήν τη φορά να αναλάβει το χαρτοφυλάκιο του Διεθνούς Εμπορίου, είπε κάτι που όλοι ήδη γνώριζαν στους κύκλους των Βρυξελλών. Ωστόσο, η για πρώτη φορά από πλευράς Κομισιόν δημόσια επιβεβαίωση των ενδεχόμενων καθυστερήσεων στις διαπραγματεύσεις για τη μελλοντική ΚΑΠ είναι ενδεικτική του κλίματος ρευστότητας και αβεβαιότητας που επικρατεί στις Βρυξέλλες σε σχέση με το χρονοδιάγραμμα, αλλά και την τύχη της προτεινόμενης μεταρρύθμισης.
Το κλίμα αυτό επιβεβαίωσαν οι συντονιστές των πολιτικών κομμάτων και τα μέλη της Επιτροπής Γεωργίας με τις παρεμβάσεις τους, με αρκετούς να αναφέρονται ακόμα και σε σενάρια πλήρους απόσυρσης των προτεινόμενων κανονισμών που κατέθεσε η Κομισιόν τον Ιούνιο του 2018 και αντικατάστασής τους με νέους.
Οι τοποθετήσεις των πολιτικών ομάδων
Το στίγμα της στάσης του Κοινοβουλίου δόθηκε από πλευράς των εκπροσώπων των δύο μεγάλων πολιτικών σχηματισμών, του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών. Εκ μέρους του πρώτου, ο συντονιστής Χέρμπερτ Ντόρφμαν (Ιταλία), δήλωσε την πρόθεση της ομάδας του να δουλέψει πάνω στα κείμενα των εκθέσεων των προκατόχων τους, επισημαίνοντας όμως την ανάγκη τροποποιήσεών τους και προσθήκης νέων στοιχείων. «Θέλουμε περισσότερα», ανέφερε χαρακτηριστικά. Από πλευράς Σοσιαλιστών, ο Πάολο ντε Κάστρο (Ιταλία) δήλωσε την πρόθεσή τους να ανοίξει και πάλι το θέμα στην Επιτροπή Γεωργίας, ενώ ανέφερε ότι αρκετοί από την πολιτική του ομάδα ζητούν ακόμα και απόσυρση των προτεινόμενων κανονισμών και επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων από το μηδέν. Αυτή είναι η θέση και της ομάδας των Πρασίνων συνολικά, οι οποίοι θεωρούν ότι τα κείμενα που βρίσκονται στο τραπέζι δεν είναι αρκετά φιλόδοξα, με τους δείκτες περιβαλλοντικών/κλιματικών επιδόσεων της ΚΑΠ να είναι καθαρά περιγραφικοί, μετρώντας τον αριθμό των παραγωγών που εντάσσονται σε αγροπεριβαλλοντικού τύπου μέτρα και όχι ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία που μετρούν τον αντίκτυπο της παραγωγικής διαδικασίας στους φυσικούς πόρους.
Σύμφωνα, μάλιστα, με ορισμένες φήμες, οι δύο αυτές ομάδες, Σοσιαλιστές και Πράσινοι, φαίνεται ότι έχουν στείλει στη Γενική Διεύθυνση Γεωργίας επιστολές με την προτροπή η Επιτροπή να αποσύρει τις υφιστάμενες προτάσεις και να καταθέσει νέες. Παράλληλα, τα εθνικά λόμπι κρατών-μελών που έχουν περιφερειακή οργάνωση και διοίκηση, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, για τα οποία η εφαρμογή του νέου μοντέλου λειτουργίας της ΚΑΠ θα είναι ιδιαίτερα περίπλοκη, πραγματοποιούν αθόρυβες παρασκηνιακές κινήσεις που υποσκάπτουν την κατατεθειμένη πρόταση της Επιτροπής. Με βάση τα παραπάνω δεδομένα, όλα δείχνουν ότι το Κοινοβούλιο δεν είναι σε ετοιμότητα για να προχωρήσει με γοργούς ρυθμούς τη μεταρρύθμιση της ΚΑΠ, γεγονός που φέρνει πιο κοντά και το σενάριο της μεταβατικής περιόδου.
Ο επίτροπος Γεωργίας, από την πλευρά του, στο πλαίσιο της δευτερολογίας του, δήλωσε ότι δεν έχει καμία πρόθεση να αποσύρει τη μεταρρύθμιση, καθώς και ότι η προετοιμασία της Κομισιόν για τη μεταβατική περίοδο γίνεται για λόγους ασφάλειας, για παν ενδεχόμενο. Κατά τον Χόγκαν και σε απάντηση των Πρασίνων, η προτεινόμενη μεταρρύθμιση διπλασιάζει τη φιλοδοξία ως προς τους περιβαλλοντικούς και κλιματικούς στόχους της ΚΑΠ.
Η αρχική δήλωση ΧόγκανΣτην αρχική του τοποθέτηση, ο επίτροπος Γεωργίας υποστήριξε σθεναρά την προτεινόμενη μεταρρύθμιση, εστιάζοντας στο ζήτημα της διασφάλισης της βιωσιμότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας στο μέλλον, η οποία εξαρτάται από το κατά πόσο η Κοινή Αγροτική Πολιτική θα επιτύχει να υπηρετηθούν με ισόρροπο και αποτελεσματικό τρόπο οι οικονομικοί, περιβαλλοντικοί και κοινωνικοί της στόχοι.
«Χωρίς ψηφιακή τεχνολογία, δεν μπορούμε να πετύχουμε τίποτα», ανέφερε χαρακτηριστικά, απαντώντας σε ερωτήματα ευρωβουλευτών σε σχέση με το κατά πόσο η Κομισιόν είναι διατεθειμένη να στηρίξει περαιτέρω τον ψηφιακό μετασχηματισμό του ευρωπαϊκού γεωργικού τομέα. Όσον αφορά την προτεινόμενη μεταρρύθμιση, επιβεβαίωσε μεν την ετοιμότητα της Κομισιόν για μεταβατική νομοθεσία, ωστόσο ενθάρρυνε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο είναι ένας από τους δύο συννομοθέτες μαζί με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, να προχωρήσει στην υιοθέτηση σε επίπεδο Ολομέλειας των εκθέσεων που ενέκρινε η Επιτροπή Γεωργίας κατά την προηγούμενη θητεία και να ακολουθήσουν έτσι άμεσα οι τρίλογοι μεταξύ των θεσμικών οργάνων και η επίτευξη πολιτικής συμφωνίας. Ο Χόγκαν συνέδεσε τη στάση του Κοινοβουλίου, αλλά και του Συμβουλίου ως προς την πορεία της προτεινόμενης μεταρρύθμισης και με το κρίσιμο ζήτημα του προϋπολογισμού της ΚΑΠ στο πλαίσιο των συζητήσεων για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) της Ένωσης για την περίοδο 2021-2027. Όπως ανέφερε, εάν οι αρχηγοί κρατών δεν έχουν στα χέρια τους ένα φιλόδοξο σχέδιο για το μέλλον της ευρωπαϊκής γεωργίας, που να υπηρετεί τους οριζόντιους στόχους της Επιτροπής για το περιβάλλον και το κλίμα, θα έχουν κάθε λόγο να είναι φειδωλοί ως προς τη χρηματοδότηση της ΚΑΠ. Όσον αφορά το ύψος αυτής, πέταξε και πάλι την μπάλα στο Συμβούλιο, τονίζοντας ότι το θέμα διατήρησης του προϋπολογισμού στα επίπεδα της προηγούμενης περιόδου βρίσκεται στα χέρια των αρχηγών κρατών. |
Ειδική μνεία έκανε στον ρόλο της ψηφιακής τεχνολογίας και γενικότερα της έρευνας και της καινοτομίας, ώστε να αντιμετωπιστούν παράλληλα οι προκλήσεις της ανταγωνιστικότητας του γεωργικού τομέα, της μείωσης του περιβαλλοντικού/κλιματικού αντικτύπου της παραγωγικής διαδικασίας, της παροχής επαρκών, ασφαλών και ποιοτικών τροφίμων και της ανάπτυξης των περιοχών της υπαίθρου.
Σήμα κινδύνου για την εξωτερική σύγκλιση
Ένα άλλο ζήτημα ελληνικού ενδιαφέροντος που επανήλθε αρκετές φορές από πλευράς ευρωβουλευτών από τα «νέα» κράτη-μέλη της ΕΕ ήταν εκείνο της εξωτερικής σύγκλισης των άμεσων ενισχύσεων. Να υπενθυμίσουμε, με αυτή την αφορμή, ότι αυτή την περίοδο και μέχρι τον προσεχή Οκτώβριο, που θα πραγματοποιηθεί η επόμενη Σύνοδος Κορυφής, γίνονται πυρετώδεις διαπραγματεύσεις στο Συμβούλιο γύρω από το ζήτημα αυτό που είναι ανοιχτό, καθώς στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου κατατέθηκαν στο τραπέζι όλα τα πιθανά σενάρια, μέχρι και εκείνο της πλήρους εξωτερικής σύγκλισης. Πιο συγκεκριμένα, ένα από τα σενάρια προς εξέταση από τους αρχηγούς κρατών τον Οκτώβριο θα είναι και εκείνο της ολοκλήρωσης της διαδικασίας της σύγκλισης σε συγκεκριμένη ημερομηνία μέχρι 100% του μέσου όρου της ΕΕ και όχι έως 50%, όπως αρχικά πρότεινε η Επιτροπή. Στην περίπτωση αυτή, οι απώλειες για τη χώρα μας θα ήταν δυσβάσταχτες και για τον λόγο αυτόν οι υπηρεσίες των αρμόδιων υπουργείων θα πρέπει να προετοιμάσουν καλά το έδαφος και να δώσουν τη μάχη τώρα και όχι όταν πλησιάζει ο Οκτώβριος. Το σήμα κινδύνου αφορά και την ελληνική αντιπροσωπεία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο σύνολό της.
Συμφωνία Mercosur και διεθνές εμπόριοΜεγάλο μέρος της ανταλλαγής απόψεων με τον επίτροπο Γεωργίας μονοπώλησε η πρόσφατα υπογεγραμμένη συμφωνία με τις χώρες Mercosur για την οποία ο Φιλ Χόγκαν δέχτηκε συλλήβδην τα πυρά των ευρωβουλευτών, με ορισμένες εκτροπές από πλευράς των συμπατριωτών του, λόγω της απειλής για τον τομέα βόειου κρέατος. Προσπαθώντας να απαντήσει στις επικρίσεις των μελών της Επιτροπής Γεωργίας, ο Φιλ Χόγκαν χρησιμοποίησε δύο επιχειρήματα που έχουν ενδιαφέρον από πλευράς στίγματός του, ειδικά στην περίπτωση που αναλάβει το χαρτοφυλάκιο του διεθνούς εμπορίου. Πρώτον, ότι τον αντίκτυπο των διεθνών συμφωνιών στην ευρωπαϊκή γεωργία πρέπει να τον βλέπουμε συνολικά και όχι κατά περίπτωση, γιατί σε άλλες πλευρές του πλανήτη χάνουμε και σε άλλες πλευρές κερδίζουμε για το ίδιο προϊόν. Δεύτερον, σε σχέση με τη μελέτη αντικτύπου που ζητούν συστηματικά οι εκπρόσωποι του γεωργικού κόσμου ανά τομέα και ανά συμφωνία, ο Χόγκαν παρέπεμψε την ευθύνη στα κράτη-μέλη, καλώντας τα να πραγματοποιήσουν τέτοιες μελέτες με βάση τους τομείς ενδιαφέροντός τους. |
Τι έχει στο μυαλό της η νέα πρόεδρος της Κομισιόν
Ένα στοιχείο που θα πρέπει να λάβουμε υπόψη, στο πλαίσιο της εκτίμησης των εξελίξεων σε σχέση με την ΚΑΠ, είναι και οι μέχρι σήμερα δηλωμένες προθέσεις της νέας προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία κατά την ομιλία της στο πλαίσιο της παρουσίασης της υποψηφιότητάς της στην Ολομέλεια του Κοινοβουλίου δεν έκανε καμία αναφορά στην Κοινή Αγροτική Πολιτική, αν και το θέμα είναι εν εξελίξει και βρίσκεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Μάλιστα, δέχτηκε επικρίσεις γι’ αυτό και πολλά ερωτήματα από πλευράς ευρωβουλευτών. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έκανε μία και μόνη γενική αναφορά στον ευρωπαϊκό γεωργικό τομέα και στην ανάγκη στήριξης των Ευρωπαίων παραγωγών ως παρόχων του δημόσιου αγαθού της τροφής. Όπως δήλωσε, πρόθεσή της είναι να στηρίξει τις προσπάθειες των γεωργών για την παροχή θρεπτικών, προσιτών και ασφαλών τροφίμων με μια νέα στρατηγική, «Από το αγρόκτημα στο τραπέζι», που θα διατρέχει όλη την παραγωγική αλυσίδα.
Το εύλογο ερώτημα που προκύπτει και μένει να απαντηθεί από τον επόμενο επίτροπο Γεωργίας κατ’ αρχάς στη διαδικασία των ακροάσεων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το φθινόπωρο αφορά το ακριβές περιεχόμενο αυτής της στρατηγικής και στη συνύπαρξή της με την ΚΑΠ, σε μία περίοδο όπου το μέλλον της είναι ανοικτό και… θολό.
