Άκρως ανησυχητικά είναι τα ευρήματα μελέτης που παρουσίασε η Αμερικανική Γεωφυσική Ένωση (American Geophysical Union) σχετικά με τις εκπομπές ρύπων, που προέρχονται από τη γεωργία σε παγκόσμια κλίμακα. Σύμφωνα με αυτήν, αλλά και με άλλες τοπικές μελέτες που διεξήχθησαν ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες (μελέτη του πανεπιστημίου της Κολούμπια), οι εκπομπές από τη γεωργία έχουν ξεπεράσει όλες τις υπόλοιπες ανθρώπινες πηγές ρύπανσης του αέρα από μικροσωματίδια σε ένα μεγάλο μέρος της Γης από τις ΗΠΑ μέχρι την Κίνα.
Σύμφωνα με τις έρευνες, οι κύριοι λόγοι αυτής της κατάστασης έχουν να κάνουν με τα πλούσια σε άζωτο λιπάσματα, αλλά και τα ζωικά απόβλητα που ενώνονται στον αέρα με τις βιομηχανικές εκπομπές, όπως τα οξείδια του αζώτου, και σχηματίζουν στερεά σωματίδια. Αυτοί οι ρύποι, όπως αναφέρουν οι ειδικοί, ευθύνονται για πολλές ασθένειες και θανάτους.
«Τα αεροσωματίδια από τη γεωργική ρύπανση απελευθερώνονται στον αέρα με τη μορφή αμμωνίας και μαζί με τις υπόλοιπες εκπομπές ρύπων, που βρίσκονται ήδη στον αέρα, σχηματίζουν μικροσωματίδια (περίπου 1/30 του πάχους μιας ανθρώπινης τρίχας). Αυτά εισχωρούν βαθιά στους πνεύμονες, προκαλώντας καρδιακές και πνευμονικές νόσους», αναφέρεται στην έρευνα. Επίσης, άλλη μελέτη του επιστημονικού βρετανικού περιοδικού «Nature» εκτιμά ότι τουλάχιστον 3,3 εκατομμύρια θάνατοι κάθε χρόνο οφείλονται σε αυτά τα αεροσωματίδια, ενώ στοιχεία που παρουσιάστηκαν σε έκθεση της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης κάνουν λόγο για 500.000 θανάτους μόνο στην Ινδία.
Επιπλέον, πολλές τοπικές μελέτες ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δείξει και στο παρελθόν ότι η γεωργική ρύπανση αποτελεί πρόδρομο για αυτά τα μικροσωματίδια και, εν συνεπεία, για την πρόκληση ασθενειών και θανάτων, αλλά πρώτη φορά μελέτη δίνει αποτελέσματα σε παγκόσμια κλίμακα. Με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης, το 50% των αεροσωματιδίων, σε μεγάλο μέρος των ανατολικών και κεντρικών Ηνωμένες Πολιτείες, προέρχονται από τη γεωργία.
Ωστόσο, αν οι βιομηχανικές εκπομπές μειωθούν –αναφέρουν οι έρευνες–, τότε και η ρύπανση μικροσωματιδίων θα μειωθεί, ακόμη και αν η χρήση λιπασμάτων διπλασιαστεί. «Οι έρευνές μας δεν έχουν στόχο να κατηγορήσουν τα λιπάσματα. Άλλωστε, είναι γνωστό ότι υπάρχουν πολλά μέρη στον πλανήτη, όπως στην Αφρική, όπου υπάρχει ανάγκη για αύξηση της χρήσης τους», δηλώνει χαρακτηριστικά η επικεφαλής της μελέτης Σουζάν Μπάουερ, επιστήμονας στο Ερευνητικό Κέντρο για το Κλίμα του Πανεπιστημίου Κολούμπια και στο Ινστιτούτο Γκόνταρντ της NASA. «Πρέπει να παράγουμε ολοένα και περισσότερα τρόφιμα, καθώς αυξάνεται ο πληθυσμός της. Για να γίνει αυτό, σίγουρα σε κάποιες περιπτώσεις θα χρειαστούμε περισσότερα λιπάσματα», πρόσθεσε.
Τέλος, το θετικό που προκύπτει σε σχέση με τις γεωργικές εκπομπές είναι ότι, προκειμένου να γίνουν επικίνδυνες, θα πρέπει να συνδυάζονται με άλλους ρύπους, σημείωσε η κα Μπάουερ. Ως εκ τούτου, αν γίνουν πιο αυστηρά τα πλαίσια και προωθηθούν οι καθαρές (πράσινες) πηγές ενέργειας, οι βιομηχανικές εκπομπές μπορούν να μειωθούν τις επόμενες δεκαετίες.
- Κυριάκος Λάμπρου
