Έρευνα: Συμβατικά και βιολογικά προϊόντα με υψηλά επίπεδα «παντοτινών χημικών»

Υψηλά επίπεδα του «παντοτινού χημικού» τριφθοροξικού οξέος (TFA) σε τρόφιμα καθημερινής κατανάλωσης, όπως ψωμί, ζυμαρικά, δημητριακά πρωινού και μπισκότα αποκάλυψε μια νέα επιστημονική μελέτη. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε στην Αυστρία από την περιβαλλοντική οργάνωση Global 2000, μέλος του πανευρωπαϊκού δικτύου PAN Europe, και καταγράφει επίπεδα τριπλάσια σε σχέση με την τελευταία επίσημη καταγραφή πριν από οκτώ χρόνια.

Το TFA, ένα εξαιρετικά επίμονο και διαλυτό στο νερό υποπροϊόν των φυτοφαρμάκων και χημικών τύπου PFAS, εντοπίστηκε σε όλα τα δείγματα που αναλύθηκαν – 48 προϊόντα δημητριακών, μισά βιολογικά και μισά συμβατικά. Οι συγκεντρώσεις κυμάνθηκαν από 13 μικρογραμμάρια ανά κιλό σε βιολογική σίκαλη έως και 420 μικρογραμμάρια σε συμβατικά μπισκότα βουτύρου.

Η εικόνα είναι ξεκάθαρη: Τα συμβατικά προϊόντα παρουσιάζουν τρεις φορές υψηλότερα επίπεδα μόλυνσης σε σχέση με τα βιολογικά. Όμως, ούτε τα βιολογικά τρόφιμα είναι «καθαρά», καθώς όλα περιείχαν TFA σε επίπεδα άνω των 10 μg/kg, κάτι που επιβεβαιώνει την πλήρη διείσδυση αυτής της χημικής ουσίας στο περιβάλλον και τις τροφικές αλυσίδες.

Μια χημική ουσία που δεν φεύγει ποτέ

Το TFA σχηματίζεται από την αποδόμηση φυτοφαρμάκων και βιομηχανικών ενώσεων τύπου PFAS. Η ακραία ανθεκτικότητά του, σε συνδυασμό με τη διαλυτότητά του στο νερό, το καθιστά ουσία που συσσωρεύεται σε υδάτινα σώματα, έδαφος και οργανισμούς – ανθρώπινους και μη.

Πρόσφατες αναλύσεις στη Γερμανία επιβεβαίωσαν ότι τα γεωργικά εδάφη λειτουργούν πλέον ως δεξαμενές TFA, γεγονός που εξηγεί τη διείσδυσή του στις καλλιέργειες και, τελικά, στο πιάτο μας. Επίσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Χημικών (ECHA) πρότεινε στα τέλη Μαΐου την ταξινόμηση του TFA ως «τοξικού για την αναπαραγωγή – κατηγορία 1B», με την ένδειξη κινδύνου: «Μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο έμβρυο και να επηρεάσει τη γονιμότητα». Την ίδια στιγμή, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) επανεξετάζει τις τοξικολογικές τιμές αναφοράς για την ουσία, με τα αποτελέσματα να αναμένονται το 2026.