Στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, η μαστιχοκαλλιέργεια

Σύμφωνα με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού που δημοσιεύθηκε πριν λίγες ημέρες, επικαιροποιήθηκε η ένταξη της τεχνογνωσίας της παραδοσιακής Μαστιχοκαλλιέργειας στο “Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας”.
 

Λίγα λόγια για τη μαστίχα

Η Μαστίχα (αρωματική φυσική ρητίνη) εξάγεται από το μαστιχόδεντρο (Pistacia lentiscus var. chia), το οποίο καλλιεργείται παραδοσιακά στη Χίο και παράγεται σε “σταγόνες” ή “δάκρυα”.

Συλλέγεται από τη ρητίνη διαφόρων δέντρων, και ξεραίνεται, μέχρι που γίνεται ελαστική και κατάλληλη για μάσηση. Η παραγωγή της είναι αρκετά ισχυρή στα λεγόμενα Μαστιχοχώρια της Χίου.

Σταγόνα μαστίχας

Η συλλογή της μαστίχας γίνεται με παραδοσιακό τρόπο. Εργάτες ισοπεδώνουν το χώρο γύρω από το δέντρο και σχίζουν τον κορμό του δέντρου σε συγκεκριμένα σημεία. Η μαστίχα αρχίζει να ρέει και σε 15 περίπου μέρες σταθεροποιείται και είναι έτοιμη προς συλλογή. Αυτή γίνεται από το Δεκαπενταύγουστο μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου. Κατόπιν το προϊόν κοσκινίζεται, πλένεται και καθαρίζεται επιμελώς, κομμάτι-κομμάτι, και κατόπιν προωθείται στο εμπόριο.

Η μαστίχα από την αρχαιότητα είχε πολλές χρήσεις. Στην αρχαία Ελλάδα ήταν γνωστό για τις ιατροφαρμακευτικές του ιδιότητες. Οι Αιγύπτιοι το χρησιμοποιούσαν για την ταρίχευση των νεκρών. Οι Ρωμαίοι και οι Τούρκοι έφτιαχναν οδοντογλυφίδες από ξύλο σκίνου για να καθαρίζουν και να λευκαίνουν τα δόντια τους αλλά και να αρωματίζεται η αναπνοή τους. Στη σημερινή εποχή η πιο ευρεία χρήση της είναι ως τσίχλα ή άρωμα για τη ζαχαροπλαστική, ενώ γνωστό είναι και το λικέρ μαστίχας. Η μαστίχα αρωματίζει τρόφιμα και γλυκίσματα αλλά απαιτείται προσοχή και φειδώ στη χρήση της καθώς αν υπερβάλλουμε στην ποσότητα το παρασκεύασμα θα αποκτήσει πικρή γεύση! Το μαστιχέλαιο χρησιμοποιείται επίσης στην επιπλοποιία και στην κατασκευή μουσικών οργάνων. Επίσης στην ιατρική, φαρμακευτική, ορθοδοντική, αρωματοποιΐα, κλπ. Στην Κύπρο, οι σπόροι (κόκκοι) του σχίνου, που μοιάζουν με αυτούς του πιπεριού, χρησιμοποιούνται ολόκληροι ως καρύκευμα στα χωριάτικα λουκάνικα.