EU CAP Network: Οι αγρότες της Ευρώπης «επενδύουν» στη βιοποικιλότητα

Σε μια εποχή κατά την οποία η ευρωπαϊκή γεωργία καλείται να εξισορροπήσει την παραγωγικότητα με τη φροντίδα για το περιβάλλον, η βιοποικιλότητα παύει να είναι απλώς μια περιβαλλοντική έννοια και αναδεικνύεται σε βασικό εργαλείο ανθεκτικότητας. Το μήνυμα αυτό μεταφέρεται με σαφήνεια από το δίκτυο της ΕΕ για την Κοινή Αγροτική Πολιτική (EU CAP Network), το οποίο φέρνει στο φως παραδείγματα επιτυχημένων συλλογικών πρωτοβουλιών για το περιβάλλον, πέρα από τα σύνορα κάθε αγροτικής εκμετάλλευσης.

Στο νέο τοπίο της ΚΑΠ, η ενίσχυση της βιοποικιλότητας στην ύπαιθρο αποκτά κεντρικό ρόλο. Αντί για αποσπασματικά μέτρα και ατομικές προσπάθειες, κράτη-μέλη της ΕΕ στρέφονται σε συλλογικές δράσεις. Παραδείγματα από την Αυστρία, το Βέλγιο και διασυνοριακά έργα φανερώνουν έναν νέο, πιο συνεργατικό δρόμο για τη συμβίωση γεωργίας και περιβάλλοντος και επιβεβαιώνουν πως η βιοποικιλότητα δεν ενισχύεται μόνο με οδηγίες και ενισχύσεις, αλλά κυρίως μέσα από την εμπλοκή, τη συνεργασία και την κοινή στόχευση.

Αυστρία

Στην Αυστρία, το πρόγραμμα «OPUL verbindet» επιδιώκει τη δημιουργία περιοχών βιοποικιλότητας μέσω συνεργασίας γεωργών και ειδικών. Σε τρεις πιλοτικές περιοχές, σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν δίκτυα οικότοπων που περιλαμβάνουν αγρούς με λουλούδια, εκτάσεις σε αγρανάπαυση και χορτολιβαδικές εκτάσεις. Η συμμετοχή των γεωργών ενισχύθηκε μέσω κοινωνικών δράσεων.

Βέλγιο

Στο Βέλγιο (Φλάνδρα), 34 ομάδες γεωργών εφαρμόζουν περιβαλλοντικά μέτρα μέσω κοινής διαχείρισης. Η συλλογική δράση ενισχύει τη συμμετοχή, μειώνει την πολυπλοκότητα και αυξάνει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Επιπλέον, το διακρατικό έργο «FABulous Farmers» ενθαρρύνει 447 γεωργούς σε έξι χώρες (μεταξύ αυτών και χώρες της ΕΕ) να εφαρμόσουν δέκα πρακτικές λειτουργικής αγροβιοποικιλότητας, από αγροδασοπονία και αγρανάπαυση μέχρι εναλλακτική διαχείριση φυτοφαρμάκων. Το εγχείρημα βασίζεται σε συνεργασίες με φορείς, ΜΚΟ και τοπικές αρχές, ώστε να επιτευχθεί οριζόντια ενσωμάτωση μέτρων.

Τα παραπάνω παραδείγματα συγκλίνουν σε ένα βασικό μήνυμα ότι όταν οι αγρότες εμπλέκονται ενεργά στον σχεδιασμό, όταν ενδυναμώνονται συλλογικά και όταν οι επιδοτήσεις μετατρέπονται σε πραγματικά κίνητρα, τότε η βιοποικιλότητα μπορεί να ανθίσει δίπλα στην παραγωγή. Κι όπως δείχνουν τα πιλοτικά έργα, αυτή η συνεργατική προσέγγιση είναι βιώσιμη, εφαρμόσιμη και βαθιά αναγκαία.