Πολλές κατηγορίες έχουν εκτοξευθεί τις τελευταίες εβδομάδες κατά παντός υπευθύνου για την επιδημία ευλογιάς που έχει χτυπήσει το νησί της Λέσβου. Η εφημερίδα «Ύπαιθρος Χώρα» συνομίλησε με κτηνοτρόφους του νησιού, αλλά και την περιφέρεια, προσπαθώντας να λάβει απαντήσεις στα ερωτήματα που έχουν γεννηθεί. Η τελική κρίση, όμως, είναι προνόμιο του αναγνώστη.
Δύο πλευρές, οι οποίες κατά πώς φαίνεται έχουν αμφότερες λογική βάση, έχουν αντιπαραταχθεί και βάλλονται αναμεταξύ τους. «Είχαμε ενημερώσει εδώ και πόσον καιρό και τελικά πάλι δεν έγινε τίποτα στην ώρα του», μας λένε κτηνοτρόφοι από τις πληγείσες περιοχές. «Ακολουθήσαμε το πρωτόκολλο κατά γράμμα και αναγκαστήκαμε να κηρύξουμε έκτακτη ανάγκη για να παρακάμψουμε το γραφειοκρατικό βουνό», αντιτείνουν από την περιφέρεια. Σε κάθε περίπτωση, είναι θλιβερό να βλέπεις να χάνεται το βιος ανθρώπων που δούλεψαν δεκαετίες για να το αποκτήσουν, επειδή κάποιοι, και από τις δύο αυτές πλευρές, δεν πήραν τα απαραίτητα μέτρα όταν έπρεπε, με αποτέλεσμα να απειλείται ο βασικότερος πυλώνας της λεσβιακής οικονομίας.
Έχει περιοριστεί, αλλά…
Η περιφέρεια εμφανίζεται ελαφρώς καθησυχαστική. Μιλήσαμε με τον Κώστα Αδαμίδη, τον αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Πολιτικής, υπεύθυνο και αρμόδιο για το θέμα. «Αυτήν τη στιγμή, έχουμε επιστρέψει στις περιοχές αρχικής μόλυνσης, έπειτα από ενδελεχείς ελέγχους σε ακτίνα 10 χιλιομέτρων από τις αρχικές εστίες. Αν όλα πάνε καλά, η ευλογιά έχει περιοριστεί. Ας μην ξεχνάμε, όμως, ότι είναι ασθένεια που έχει κύκλο 21 ημερών. Ο χρόνος θα δείξει», μας λέει.
«Μόλις πληροφορηθήκαμε για τα κρούσματα, συστήσαμε μία ομάδα εργασίας, ώστε να επιταχύνουμε όσο γίνεται τη διαδικασία. Τα γραφειοκρατικά εμπόδια που συναντήσαμε ήταν τέτοιου μεγέθους, ώστε αποφασίσαμε να κηρύξουμε το νησί σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Η ασθένεια είχε αρχίσει να μας ξεπερνά και έπρεπε να βρούμε έναν άμεσο τρόπο να κινητοποιηθεί ο κρατικός μηχανισμός. Έπειτα από αυτό, υποβάλλαμε αίτημα στο ΥΠΕΘΑ, και μας έστειλε 12 στρατιωτικούς κτηνιάτρους. Χαρακτηριστικά να σας αναφέρω ότι μέσα σε τέσσερις ημέρες ελέγξαμε 21.000 πρόβατα. Γυρίσαμε όλες τις περιοχές εντός 10 χιλιομέτρων από τα σημεία μόλυνσης και τώρα ξαναγυρίσαμε στις παλιές εστίες και συνεχίζουμε τους ελέγχους», συνεχίζει.
Πώς ξεκίνησε;
Τα σενάρια για το πρώτο κρούσμα που έφερε την καταστροφή είναι τρία. Το πρώτο είναι ότι το αρχικό κρούσμα είναι το γνωστό μεμονωμένο περιστατικό που σημειώθηκε στη Γέρα πριν αρκετούς μήνες, και αντιμετωπίστηκε, σύμφωνα με τα λεγόμενα, ανεπαρκώς. Το δεύτερο σενάριο έχει να κάνει με ζωοτροφές που έφτασαν στο νησί από τον Έβρο, που είναι περιοχή με αρκετά κρούσματα. Το τρίτο σενάριο, και όπως φαίνεται το πιο πιθανό, έχει να κάνει με τις παράνομες μετακινήσεις κοπαδιών στην Τουρκία, σενάριο το οποίο τεχνηέντως καλύφθηκε από πολλά διαδικτυακά μέσα, όπου οι μετακινήσεις βαφτίστηκαν «τακτικές επαφές». Η «ΥΧ» πληροφορήθηκε πως είναι συχνό φαινόμενο αυτές οι μετακινήσεις στα τουρκικά παράλια, που βρίθουν από αρρώστιες.
Δύο γεγονότα πρέπει εδώ να σημειωθούν. Αφενός ότι εμβόλιο για την ευλογιά δεν υπάρχει και αφετέρου ότι ούτε τα ίδια τα ζώα, αλλά ούτε και τα παράγωγά τους, μπορούν να μεταφέρουν τον ιό στον άνθρωπο.
Συνεργάσιμοι οι κτηνοτρόφοι
Τα όσα συμβαίνουν, και μπροστά στον κίνδυνο να χαθεί ο κόπος δεκαετιών, οι κτηνοτρόφοι έχουν αντιληφθεί το πιθανό μέγεθος που μπορεί να λάβει η επιδημία και, όπως μας λέει ο κ. Αδαμίδης, είναι παραπάνω από συνεργάσιμοι. «Όσοι έχουν μεγάλα κοπάδια, προστατεύονται όσο μπορούν. Το καλό είναι ότι πλέον συνεργάζονται και με το παραπάνω. Παίρνουν μέτρα, έχουν ασφαλίσει τα κοπάδια τους, μας καλούν για ελέγχους μόνοι τους». Στην αρχή, είτε από φόβο είτε από άγνοια, υπήρξαν περιπτώσεις που η ενημέρωση για την ασθένεια δεν έφτασε εγκαίρως στους κτηνιάτρους. Αυτό κόστισε πολύτιμο χρόνο στην αναχαίτιση της επέλασής της, καθώς πρόκειται για εξαιρετικά μεταδοτική ασθένεια. «Για να δείτε πόσο εύκολα μεταδίδεται, ο γιος ενός κτηνοτρόφου, που το κοπάδι του σφάχτηκε πριν λίγες μέρες, υπηρετεί φαντάρος σε μία από τις μολυσμένες περιοχές. Είχαν βγει για άσκηση στην ύπαιθρο, και, απ’ ό,τι φαίνεται, έτσι μετέφερε την ασθένεια στο κοπάδι, που είναι δεκάδες χιλιόμετρα μακριά».
Παρόλα αυτά, τα ζώα δεν γίνεται να μείνουν ες αεί στους στάβλους τους. Γι’ αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες, μέσα στις επόμενες βδομάδες θα ξεκινήσουν ελεγχόμενες μετακινήσεις κοπαδιών, υπό την επίβλεψη των αρμοδίων και έπειτα από συγκεκριμένες και ενδελεχείς διαδικασίες ελέγχου και απολύμανσης όλων των εμπλεκόμενων μέσων.
