Ευλογιά: Με 66.566 θανατώσεις προβάτων έκλεισε το 2024

Το 2024 έκλεισε στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης μετρώντας στις 24 Δεκεμβρίου 66.566 θανατώσεις ζώων εξαιτίας του νοσήματος της ευλογιάς των προβάτων από την αρχή της εμφάνισης της νόσου. Η περιοχή παρουσιάζει εικόνα ύφεσης, που οφείλεται και στον αποδεκατισμό πολλών κοπαδιών όπως μαρτυρούν οι αριθμοί, ωστόσο, το νέο έτος ξεκίνησε με νέα κρούσματα ακόμη και σε περιοχές που έδειξαν να ηρεμούν.

Η Ροδόπη έχει μια ύποπτη εστία στον Βάκο, παρότι δεν εμφάνισε κάποιο κρούσμα για 15 ημέρες, καθώς και ο Βόρειος Έβρος, μετά από τρεις εβδομάδες. Στον Νότιο Έβρο, το 2025 ξεκίνησε με θανατώσεις σε μία νέα εστία, όπως και στην Ξάνθη, όπου επίσης θανατώθηκαν τα ζώα. Η εικόνα δείχνει, όπως αναφέρει ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Κτηνιατρικής, Νίκος Φωτεινιάς, ότι ο ιός έχει αντοχές, κάτι που γνωρίζουν από την εμπειρία τους.

«Σε παλαιότερες επιζωοτίες υπήρχε ύφεση τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο με εξαίρεση το 2013 στην Ξάνθη, που εμφανίστηκε τον Μάρτιο, ενώ το 2014 εμφανίστηκε τον Ιούνιο στον Έβρο. Είναι κάτι μεταβλητό, δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες εμφάνισης και καταστολής του νοσήματος», σημειώνει. Οι παραγωγοί επιζητούν βαρύ χειμώνα για να περιοριστούν τα ζώα στα μαντριά.

Σφαγείο

Ο κ. Φωτεινιάς αναφέρει ότι από τη Βορειοανατολική Ροδόπη, που δεν εμφάνισε κρούσματα, οδηγήθηκαν αιγοπρόβατα στο σφαγείο Σαπών αυτή την Τρίτη και σε κάθε περιφερειακή ενότητα θα λαμβάνονται αποφάσεις αν θα προχωρήσουν σε σφαγή ζώων από «καθαρές» περιοχές, σύμφωνα με την πορεία των κρουσμάτων. Τα σφάγια διακινούνται και εκτός περιφερειακής ενότητας. «Εάν μια περιοχή είναι 30 με 40 μέρες ‘‘καθαρή’’, μπορεί να γίνεται σταδιακά άρση και να οδηγούνται στο σφαγείο».

Οι κτηνοτρόφοι των οποίων τα ζώα θανατώθηκαν μένουν άνεργοι, αλλά ορισμένοι εξ αυτών είχαν επενδύσει σε αγορά ζώων, βελτίωση των υποδομών και έχουν οφειλές σε τράπεζες

Η Κτηνιατρική επικοινώνησε με τους εμπόρους και τους κτηνοτρόφους, ώστε να μη μετακινούνται άσκοπα τα οχήματα για να προστατεύονται οι μονάδες. Την παραμονή της σφαγής γίνεται έλεγχος από την Κτηνιατρική Υπηρεσία και, στη συνέχεια, μετακινούνται. Ταυτόχρονα, η υπηρεσία διεκπεραιώνει τα αιτήματα των πληγέντων κτηνοτρόφων για αποζημίωση, προκειμένου να προχωρήσουν οι πληρωμές.

Ορισμένες περιοχές ξεκληρίστηκαν

Σοβαρό πλήγμα για την οικονομία των πληγεισών περιοχών είναι οι θανατώσεις αιγοπροβάτων, επισημαίνει ο εκπρόσωπος του συντονιστικού των κτηνοτρόφων, Νίκος Δημόπουλος. Σύμφωνα με τον ίδιο, η ασθένεια φρέναρε, γιατί ορισμένες περιοχές ξεκληρίστηκαν: Τα κρούσματα εντοπίζονται στην περιοχή του Νέστου στην Καβάλα, σε Ροδόπη και Ξάνθη κυρίως στα πεδινά και σε όλο τον Έβρο. «Έμειναν ελάχιστες μονάδες και δεν γνωρίζουμε αν θα νοσήσουν και αυτές», λέει.

Ο κ. Δημόπουλος αναρωτιέται πώς θα συγκεντρώσουν γάλα από τις ζώνες γάλακτος. «Στο υπουργείο ξεκίνησαν τις πληρωμές για τις αποζημιώσεις, αλλά αυτό είναι το ένα σκέλος. Τα αμνοερίφια που δεν μπόρεσαν να σφάξουν και τα βοοειδή που δεν μπόρεσαν να πουλήσουν ζωντανά έμειναν στους στάβλους και δεν είναι πλέον εμπορεύσιμα, ειδικά τα αμνοερίφια», διευκρινίζει.

Ο ίδιος θυμίζει ότι οι κτηνοτρόφοι αγοράζουν ζωοτροφές από την τσέπη τους, καθώς τα ζώα παραμένουν έγκλειστα, ενώ προβλήματα υπάρχουν και στη διακίνηση ζωοτροφών.

Ζητείται φέτα

Το ενδιαφέρον είναι πως παρόλο που μειώθηκαν τα αιγοπρόβατα, καθώς θανατώθηκαν χιλιάδες παραγωγικά ζώα, η τιμή παραγωγού μειώθηκε κατά 10 λεπτά/κιλό από πέρυσι, άρα οι μεταποιητές βρίσκουν γάλα με τρόπο άγνωστο. «Πού βρίσκουν γάλα να παρασκευάσουν φέτα που πρέπει να παράγεται από γάλα ελληνικό;», αναρωτιέται και θυμίζει την αποκάλυψη γαλακτοβιομηχανίας από τη Θεσσαλία που χρησιμοποιούσε κατά 90% αγελαδινό γάλα στη φέτα.

Το μεγάλο πρόβλημα για τον κ. Δημόπουλο είναι ότι η συντριπτική πλειονότητα των αιγοπροβατοτρόφων δεν θα επιστρέψει στην κτηνοτροφία και το πλάνο επαναφοράς είναι πολύ δύσκολο. «Το πρόγραμμα θα πρέπει να τρέξει ταχύτατα, αλλά δεν κατόρθωσαν να αγοράσουν ζώα όσοι επλήγησαν από το Daniel. Είναι βασικό να ‘‘ανοίξει’’ το πρόγραμμα, να υποβληθούν αιτήσεις για να αισθανθούν οι παραγωγοί ότι δεν απομακρύνθηκαν από την κτηνοτροφία», αναφέρει.

Ο ίδιος τονίζει ότι το δημογραφικό πρόβλημα στην περιοχή είναι τεράστιο, επομένως όσοι εγκαταλείπουν το επάγγελμά τους, αφήνουν συνήθως τον τόπο τους και σημειώνει ότι από την Καβάλα φεύγουν για τη Γερμανία.

Ζητούν ρυθμίσεις

Οι κτηνοτρόφοι των οποίων τα ζώα θανατώθηκαν μένουν άνεργοι, αλλά ορισμένοι εξ αυτών είχαν επενδύσει σε αγορά ζώων, βελτίωση των υποδομών και έχουν οφειλές σε τράπεζες.

«Υπάρχουν ασφαλιστικές εισφορές, υποχρεώσεις προς το Δημόσιο, αλλά οι κτηνοτρόφοι οφείλουν να πληρώσουν χωρίς να λαμβάνουν», μεταφέρει ο κ. Δημόπουλος, τονίζοντας ότι θα πρέπει να «παγώσουν» τα δημόσια χρέη, για τα δε ιδιωτικά θα ήταν καλό να γίνει ταμειακή διευκόλυνση μέσω των τραπεζών με άτοκα δάνεια, ώστε να πληρώσουν οφειλές για υποδομές, ζωοτροφές κ.λπ. Το Δημόσιο πληρώνει μόνο τη ζημιά που γίνεται στα ζώα, αλλά οι οφειλές σε ιδιώτες προκαλούν αλυσιδωτές αντιδράσεις στην αγορά.