Ευρωπαϊκό έργο Ecobase – Adrion: Στο επίκεντρο η βιώσιμη διαχείριση του εδάφους
Στη βελτίωση στρατηγικών διαχείρισης του εδάφους και στην ενίσχυση της ανθεκτικότητάς του απέναντι σε καθιερωμένες απειλές, με στόχο την προώθηση της αειφορίας και της επισιτιστικής ασφάλειας, επικεντρώθηκε η περιοδική συνάντηση των εταίρων του ευρωπαϊκού έργου ECOBASE-ADRION, η οποία ολοκληρώθηκε πρόσφατα στην Πάντοβα της Ιταλίας, με σημαντικά αποτελέσματα. Η ομάδα έργου του Πανεπιστημίου Πατρών, ως συντονιστής του έργου, συμμετείχε ενεργά στις εργασίες της συνάντησης, ενισχύοντας τον διάλογο και τη συνεργασία μεταξύ των εταίρων.
Τη συνάντηση χαιρέτισε εκ μέρους του Πανεπιστημίου Πατρών ο καθηγητής του Τμήματος Γεωλογίας, Παντελής Μπρούχας, συμβάλλοντας με την επιστημονική του εμπειρία σε θέματα βελτίωσης της ποιότητας του εδάφους, εδαφικής υποβάθμισης και ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή. Όπως, εξάλλου, τόνισε ο ίδιος, η συνεργασία, η επιστημονική τεκμηρίωση και η συνεχής προσπάθεια όλων των εταίρων αποτελούν τη βάση για την αειφορική διαχείριση των εδαφών και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, επαναξιολογήθηκε η πορεία του έργου και οι εταίροι συζήτησαν για την αποτελεσματικότητα των δράσεων που υλοποιήθηκαν, αλλά και για τις προκλήσεις της επόμενης μέρας αναφορικά με την προστασία των εδαφών στις χώρες του άξονα Αδριατικής και του Ιονίου.
Πρακτικές καινοτομίας
Στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Ερημοποίησης και Ξηρασίας 2025, η αποστολή των εταίρων επισκέφθηκε τη Vallevecchia, στην Ιταλία, όπου βρίσκεται το Κέντρο Αγροτικής Έρευνας και Ανάλυσης Περιβάλλοντος της περιοχής Άνω Αδριατικής Veneto. Η αποστολή παρακολούθησε καλές πρακτικές καινοτομίας και βιολογικών πρακτικών γεωργίας που προωθούν την αγροοικολογική μετάβαση. Η παρουσία της ελληνικής αποστολής στη Vallevecchia ήταν ιδιαίτερης σημασίας, καθώς μεταφέρθηκαν καλές πρακτικές και προτάσεις προς εφαρμογή στη χώρα μας.
Το έργο
Το έργο και η αποστολή του προγράμματος ECOBASE εστιάζει στην προώθηση έξυπνων λύσεων για την ανάπτυξη smart agricultural systems, με την αξιοποίηση εργαλείων γεωπληροφορικής, την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των χρήσεων του εδάφους, την υποστήριξη της βιοποικιλότητας και την οικοσυστηματική λύση για την πρόληψη της ερημοποίησης.
Υποστηρίζεται από το πρόγραμμα Interreg IPA ADRION στο πλαίσιο των Ταμείων Interreg (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και IPA III) και από εθνικούς πόρους. Η υποβάθμιση του εδάφους είναι ένα σημαντικό πρόβλημα παγκοσμίως και προκαλεί ανησυχία, καθώς αποτελεί βασικό οικοσύστημα που σχετίζεται με την παραγωγή των τροφίμων, την ενέργεια, τη δέσμευση άνθρακα, την καθαρότητα/καθαρισμό του νερού και τη ρύθμιση των θρεπτικών ουσιών. Όταν το έδαφος υποβαθμίζεται, προκαλεί μείωση της υγείας του εδάφους, της βιοποικιλότητας και της παραγωγικότητας. Αυτό οδηγεί σε προβλήματα σε όλα τα επίπεδα πολλών οικοσυστημάτων και σημαντικές περιβαλλοντικές συνέπειες, όπως πλημμύρες και μαζική μετανάστευση.
Ο κύριος στόχος του έργου ECOBASE είναι η κοινή ανάπτυξη μεθόδων και στρατηγικών λύσεων εναρμονισμένων με τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διαχείριση και τη βελτίωση της υγείας του εδάφους, τη μείωση της περιβαλλοντικής ρύπανσης και τη βελτίωση της προστασίας και της διατήρησης της βιοποικιλότητας της περιοχής Αδριατικής-Ιονίου (ADRION). Ο δεύτερος κύριος στόχος είναι η παροχή καινοτόμων εργαλείων που θα βοηθήσουν τους υπευθύνους χάραξης πολιτικής και τους αγρότες να κατανοήσουν και να αξιολογήσουν καλύτερα τους οικονομικούς κινδύνους και τις κοινωνικές και οικολογικές επιπτώσεις της υποβάθμισης του εδάφους και να αξιολογήσουν και να εφαρμόσουν διαφορετικές στρατηγικές/μεθοδολογίες μετριασμού.
Βιώσιμη γεωργία
Επίσης, η έμφαση του έργου στη βιώσιμη γεωργία και την υγεία του εδάφους επηρεάζει άμεσα την ποιότητα και την ασφάλεια των τροφίμων που παράγονται στη Μακρο-Περιφέρεια Αδριατικής-Ιονίου (ADRION). Αυτό οδηγεί σε πιο υγιεινά και ασφαλέστερα προϊόντα διατροφής που φτάνουν στην αγορά, ωφελώντας τη διατροφική ευημερία του ευρύτερου κοινού και μειώνοντας τους πιθανούς κινδύνους για την υγεία που σχετίζονται με τη μόλυνση των τροφίμων.
Το έργο ECOBASE είναι μια απόλυτη καινοτομία για την αειφόρο διαχείριση του εδάφους στο πλαίσιο της ευρύτερης στρατηγικής EUSAIR στην περιοχή της Μακρο-Περιφέρειας Αδριατικής-Ιονίου (ADRION) και ένα προκαταρκτικό βήμα προς τη μελλοντική ανάπτυξη πολυετών σχεδίων διαχείρισης του εδάφους.
