Ευρωπαϊκό Συμβούλιο & Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: Προσωρινή συμφωνία για την υγεία των εδαφών

Πρόσφατα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατέληξε σε προσωρινή συμφωνία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με μια οδηγία που θεσπίζει ένα πλαίσιο για την παρακολούθηση του εδάφους για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας και τη διαχείριση των κινδύνων από μολυσμένες τοποθεσίες. Τα υγιή εδάφη αποτελούν τη βάση για το 95% των τροφίμων που τρώμε, φιλοξενούν περισσότερο από το 25% της βιοποικιλότητας στον κόσμο και αποτελούν τη μεγαλύτερη χερσαία δεξαμενή άνθρακα στον πλανήτη. Ωστόσο, το έδαφος είναι περιορισμένος πόρος και πάνω από το 60% των εδαφών στην ΕΕ δεν είναι σε καλή κατάσταση.

Η προσωρινή συμφωνία διατηρεί τον φιλόδοξο, μη δεσμευτικό στόχο για την επίτευξη υγιών εδαφών έως το 2050. Η συμφωνία πρέπει ακόμη να επιβεβαιωθεί και από τα δύο θεσμικά όργανα. Τα κράτη-μέλη, με την υποστήριξη της Επιτροπής, θα παρακολουθούν πρώτα και στη συνέχεια θα αξιολογούν την υγεία όλων των εδαφών στην επικράτειά τους, έτσι ώστε οι αρχές σε όλη την ΕΕ να μπορούν να παρέχουν την κατάλληλη υποστήριξη για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της υποβάθμισης του εδάφους.

Τόσο το Συμβούλιο όσο και το Κοινοβούλιο συμφώνησαν ως προς την ανάγκη επίτευξης ενός σταθερού και συνεκτικού πλαισίου παρακολούθησης με συγκρίσιμα δεδομένα. Συμφώνησαν ότι τα κράτη-μέλη θα καθορίσουν σημεία δειγματοληψίας για παρακολούθηση, με βάση μια κοινή μεθοδολογία της ΕΕ. Τα πρώτα βήματα για την παρακολούθηση των PFAS και των φυτοφαρμάκων συμφωνήθηκαν από τους συννομοθέτες.

Σύμφωνα με τη στρατηγική της ΕΕ για το έδαφος, που παρουσίασε η Επιτροπή το 2021, η έλλειψη ειδικής νομοθεσίας της ΕΕ επισημαίνεται ως κύρια αιτία για την ανησυχητική κατάσταση των εδαφών της ΕΕ. Για να διασφαλίσει το ίδιο επίπεδο προστασίας του εδάφους που υπάρχει για το νερό, το θαλάσσιο περιβάλλον και τον αέρα στην ΕΕ, η Επιτροπή υπέβαλε την οδηγία για την παρακολούθηση του εδάφους στις 5 Ιουλίου 2023.