«Ευφυής Γεωργία, άκου την καλλιέργεια σου»: Φυτοπροστασία στην ελληνική γεωργία – Υφιστάμενη κατάσταση, κίνδυνοι και προοπτικές

❱❱ Τεχνολογίες και εναλλαγή σκευασμάτων για μεγιστοποίηση της απόδοσης

Η γεωργία στην Ελλάδα απασχολεί μεγάλο τμήμα του ενεργού πληθυσμού, με το 15% αυτού να κατοικεί σε αγροτικές περιοχές. Ταυτόχρονα, απασχολεί μόνιμα ή εποχικά σημαντικό αριθμό εργατών γης, συμβάλλοντας έτσι στην οικονομική ανάπτυξη της υπαίθρου.

Η φυτοπροστασία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των καλλιεργητικών εργασιών, αποσκοπώντας στη διασφάλιση της ποσότητας και της ποιότητας των παραγόμενων αγροτικών προϊόντων. Τα τελευταία χρόνια, παρατηρείται μια αύξηση στην πίεση της αγροτικής ενασχόλησης, με συμπίεση στις τιμές των αγροτικών προϊόντων και αύξηση του κόστους παραγωγής, η οποία ενισχύεται από την συρρίκνωση των διαθέσιμων μέσων στη «φαρέτρα» των παραγωγών για την αντιμετώπιση εχθρών και ασθενειών με την απόσυρση φαρμάκων και δραστικών ουσιών.

Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη γεωργία παγκοσμίως, αλλά και στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια είναι σημαντικές, και επιβαρύνονται από την εισβολή νέων εχθρών και ασθενειών των καλλιεργειών, όπως ο εχθρός της ντομάτας Tuta absoluta, που οφείλονται στη διακίνηση αγαθών από τρίτες χώρες. Τα προβλήματα στην Ελλάδα εντείνονται από την ύπαρξη μικρού κλήρου, σε συνδυασμό με το ορεινό ανάγλυφο της επικράτειας, που δεν επιτρέπουν την εντατικοποίηση των καλλιεργειών για την επίτευξη οικονομιών κλίμακας για τη μείωση του κόστους παραγωγής.

Η χρήση φυτοπροστατευτικών ουσιών χωρίς επιστημονική καθοδήγηση και η έλλειψη πληροφόρησης/κατάρτισης των χρηστών αναπόφευκτα οδήγησαν στην εμφάνιση ανθεκτικότητας στις δραστικές ουσίες διάφορων ασθενειών και εχθρών, μειώνοντας την απόδοση των φυτοφαρμάκων και καθιστώντας ασύμφορη τη χρήση τους. Παραδείγματα υπάρχουν πολλά, με χαρακτηριστική περίπτωση την εμφάνιση ανθεκτικότητας του δάκου της ελιάς σε δραστικές ουσίες, γεγονός που δυσκολεύει τη δυνατότητα ελέγχου του πληθυσμού του εντόμου. Ταυτόχρονα, η απόσυρση δραστικών ουσιών χωρίς την παράλληλη εισαγωγή νέων, μειώνει τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους οι παραγωγοί για την αντιμετώπιση εχθρών και ασθενειών, κάτι που οδηγεί αναπόφευκτα στη χρήση μικρού αριθμού εγκεκριμένων σκευασμάτων, στην εμφάνιση ανθεκτικότητας και στις ήδη εγκεκριμένες δραστικές ουσίες.

Αναδεικνύεται, λοιπόν, η ανάγκη για εναλλαγή φυτοπροστατευτικών, τα οποία να έχουν διαφορετικό τρόπο δράσης, για την αποφυγή εμφάνισης αυτού του δυσμενούς φαινομένου σε εχθρούς και ασθένειες των καλλιεργειών, καθώς και της υιοθέτησης των νέων τεχνολογιών ευφυούς γεωργίας. Ο συνδυασμός αυτών θα επιτρέψει τη μεγιστοποίηση της απόδοσης στη γεωργία και στην ελαχιστοποίηση χρήσης των διαθέσιμων πόρων και του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των παραγόμενων προϊόντων.

❱❱ Οι συμβατικές μέθοδοι καλλιέργειας και οι προκλήσεις της νέας εποχής – Ο ρόλος των νέων τεχνολογιών

Ο εκσυγχρονισμός της γεωργίας είναι αναγκαίος για να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας, καθώς και για να μεγιστοποιηθούν τα πλεονεκτήματα των γεωργικών προϊόντων που παράγονται, όπως τα ποιοτικά χαρακτηριστικά τους.

Οι προκλήσεις, τις οποίες καλείται να αντιμετωπίσει στο σύνολό της η γεωργική παραγωγή στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια, δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με τις παραδοσιακές λύσεις, οι οποίες ακολουθούνταν έως σήμερα, όπως για παράδειγμα η πραγματοποίηση ψεκασμών σε ένα χωράφι με βάση τη συνήθεια του παραγωγού και χωρίς να γνωρίζει αν οι συνθήκες που επικρατούν είναι πραγματικά ευνοϊκές για την ανάπτυξη μιας ασθένειας ή την εμφάνιση ενός εντόμου.

Ο εκσυγχρονισμός μπορεί να επιτευχθεί άμεσα με:

1) Διά βίου εκπαίδευση των παραγωγών.

2) Υιοθέτηση διαθέσιμων τεχνολογιών αιχμής, όπως η ευφυής γεωργία.

Η συνεχής (διά βίου) εκπαίδευση των παραγωγών είναι αναγκαία για να μπορούν να διατηρούν την επαφή τους με τις όποιες εξελίξεις στον αγροτικό τομέα και ειδικότερα σχετικά με τις μεθόδους παραγωγής. Σημαντικό τμήμα της εκπαίδευσης των παραγωγών θα πρέπει να αναφέρεται στην ενημέρωση σχετικά με νέες μεθόδους φυτοπροστασίας, τα διαθέσιμα εγκεκριμένα σκευάσματα, καθώς και τις βέλτιστες τεχνικές εφαρμογής αυτών. Γνώμονας της διαδικασίας αυτής είναι η διασφάλιση ποιότητας ζωής για τους παραγωγούς, με ταυτόχρονη προστασία του περιβάλλοντος και των τελικών αποδεκτών των προϊόντων, δηλαδή των καταναλωτών.

Οι διαθέσιμες νέες τεχνολογίες έρχονται να διευκολύνουν την παραγωγική διαδικασία, δίνοντας κατάλληλα εργαλεία λήψης αποφάσεων στους παραγωγούς, όσον αφορά την εφαρμογή ή μη φυτοπροστατευτικών προϊόντων.

Η ανάπτυξη μοντέλων λήψης αποφάσεων τόσο για τη φυτοπροστασία όσο και για τις άλλες καλλιεργητικές εργασίες, όπως η άρδευση και η λίπανση, επιτρέπει στον παραγωγό να διαχειρίζεται ορθότερα τις εισροές, μειώνοντας το κόστος παραγωγής, καθώς και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Λαμβάνοντας υπόψη επιστημονικά μοντέλα, ο παραγωγός με την καθοδήγηση ενός έμπειρου γεωργικού συμβούλου μπορεί να δράσει στοχευμένα στην αντιμετώπιση κινδύνων για την καλλιέργειά του, μειώνοντας την έκθεσή του σε φυτοφάρμακα και διαθέτοντας στο τέλος ένα προϊόν φιλικό προς το περιβάλλον και τον καταναλωτή. Με αυτόν τον τρόπο, αποφεύγονται οι άσκοπες και άκαιρες εφαρμογές φυτοπροστατευτικών, πρακτική που εφαρμόζεται τακτικά από παραγωγούς με βάση αποκλειστικά την εμπειρία τους. Η φυτοπροστασία γίνεται στοχευμένα και τεκμηριώνεται η ανάγκη εφαρμογής της.

Οι παραγωγοί στην Ελλάδα, όπως και οι Ευρωπαίοι συνάδελφοί τους, θα πρέπει να λειτουργήσουν ως επιχειρηματίες, προκειμένου να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους, αναζητώντας τρόπους μείωσης του κόστους παραγωγής, αναβαθμίζοντας ποιοτικώς τα προϊόντα τους και χρησιμοποιώντας τα διαθέσιμα τεχνολογικά εργαλεία, τα οποία εμπράκτως αποδίδουν προστιθέμενη αξία. Η ευφυής γεωργία έρχεται να καλύψει αυτό το κενό, προσφέροντας τα κατάλληλα εργαλεία λήψης αποφάσεων στους παραγωγούς.

 

❱❱ Ευφυής γεωργία και φυτοπροστασία – Η προσέγγιση του gaiasense

Η ευφυής φυτοπροστασία είναι η εφαρμογή σύγχρονων τεχνολογιών, με στόχο την έγκαιρη λήψη και εφαρμογή όλων των κρίσιμων αποφάσεων που αφορούν την αντιμετώπιση εχθρών και ασθενειών της καλλιέργειας. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από επιστημονικά μοντέλα και Συστήματα Υποστήριξης Λήψης Αποφάσεων (Decision Support Systems – DSS), σύμφωνα με τα οποία εκδίδεται η «Γεωργική προειδοποίηση». Με αυτόν τον τρόπο, μειώνεται η χρήση φυτοπροστατευτικών σκευασμάτων, προστατεύεται η παραγωγή και δεν επιβαρύνεται το περιβάλλον με περίσσεια αγροχημικών ουσιών.

Η υπηρεσία ευφυούς φυτοπροστασίας του gaiasense της NEUROPUBLIC ενημερώνει έγκαιρα τους αγρότες για το πότε υπάρχει πραγματικά υψηλός κίνδυνος προσβολής της καλλιέργειάς τους από συγκεκριμένο εχθρό ή ασθένεια, έτσι ώστε να έχουν τη δυνατότητα να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα φυτοπροστασίας.

Η υπηρεσία βασίζεται σε επιστημονικά μοντέλα εξειδικευμένα για κάθε εχθρό και ασθένεια που βασίζονται σε συνεχείς μετρήσεις περιβαλλοντικών παραμέτρων. Σημαντικό ρόλο στη συγκεκριμένη υπηρεσία έχει η καταμέτρηση των εντόμων στις εντομοπαγίδες, καθώς και άλλες εξειδικευμένες παρατηρήσεις και μετρήσεις που καθορίζουν, για παράδειγμα, την ένταση της προσβολής, όπως η καταμέτρηση προσβεβλημένων καρυδιών βαμβακιού από πράσινο σκουλήκι.

Η συλλογή των ατμοσφαιρικών δεδομένων γίνεται αυτόματα από τους αγρομετεωρολογικούς σταθμούς του gaiasense, ενώ οι καταγραφές πληροφοριών από επιτόπιες παρατηρήσεις και μετρήσεις, καθώς και η ενημέρωση των παραγωγών γίνεται μέσα από τις αντίστοιχες εύχρηστες εφαρμογές για έξυπνα κινητά τηλέφωνα. Οι σταθμοί του gaiasense εγκαθίστανται σε αγροτεμάχια αναφοράς, τα οποία επιλέγονται με τέτοιον τρόπο, ώστε να καλύπτουν όλα τα υπόλοιπα αγροτεμάχια της ίδιας καλλιέργειας που ανήκουν στην ίδια ζώνη (περιοχή με παραπλήσιες μικροκλιματικές συνθήκες για όλη την έκτασή της). Τα ατμοσφαιρικά δεδομένα, όπως θερμοκρασία, σχετική υγρασία και διύγρανση φύλλου, που καταγράφουν οι αισθητήρες των σταθμών, τροφοδοτούν τα επιστημονικά μοντέλα φυτοπροστασίας που προσαρμόζονται στις μικροκλιματικές συνθήκες της κάθε περιοχής, καθώς και στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης καλλιέργειας.

Ο συσχετισμός όλων αυτών των πληροφοριών επιτρέπει την έκδοση γεωργικής προειδοποίησης, την οποία λαμβάνει ο παραγωγός μέσω SMS ή της εξειδικευμένης εφαρμογής για έξυπνα κινητά τηλέφωνα σε περίπτωση υψηλού κινδύνου προσβολής της καλλιέργειάς του από συγκεκριμένο εχθρό ή ασθένεια. Η προειδοποίηση εκδίδεται και αποστέλλεται στον παραγωγό, αφού πρώτα εγκριθεί από τους συνεργαζόμενους γεωργικούς συμβούλους.

Με αυτόν τον τρόπο, ο παραγωγός είναι σε θέση να πάρει τα κατάλληλα μέτρα φυτοπροστασίας στην καλύτερη χρονική στιγμή, αποφεύγοντας προληπτικούς, περιττούς και άκαιρους ψεκασμούς. Έτσι, όχι μόνο εξοικονομεί χρήματα και μειώνει το κόστος παραγωγής του, αλλά συμβάλλει και στην προστασία του περιβάλλοντος από την άσκοπη χρήση αγροχημικών.

❱❱ Το πλαίσιο της ΕΕ για τη φυτοπροστασία του (άμεσου) μέλλοντος

Η στρατηγική της ΕΕ, με τίτλο «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο», αναγνωρίζει ότι η χρήση φυτοφαρμάκων αποτελεί μία από τις σημαντικές επιπτώσεις της γεωργίας στο περιβάλλον και θα εξασφαλίσει ότι μέχρι το 2030 θα μειωθεί κατά 50% η χρήση και ο κίνδυνος των χημικών φυτοφαρμάκων, καθώς και η χρήση των πιο επικίνδυνων φυτοφαρμάκων.

Σε αυτό το πλαίσιο έρχεται και πρόσφατη ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Φυτοπροστασίας ECPA σχετικά με τις δεσμεύσεις του κλάδου της βιομηχανίας φυτοπροστατευτικών και βιοδραστικών προϊόντων μέχρι το 2030.

Οι δεσμεύσεις αυτές αφορούν, μεταξύ άλλων, σημαντικές επενδύσεις ύψους 10 δισ. ευρώ στις ψηφιακές τεχνολογίες και στη γεωργία ακριβείας, καθώς και στη βιώσιμη χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων.

❱❱ Η επιστημονική γνώση στην υπηρεσία της φυτοπροστασίας

του Δρ. Θωμά Θωμίδη, αν. καθηγητή Φυτικής Παραγωγής, Αλεξάνδρειο ΤΕΙ Θεσσαλονίκης

Η φυτοπροστασία αποτελεί το σημαντικότερο και ταυτόχρονα δυσκολότερο μέρος στην εφαρμογή συστημάτων ολοκληρωμένης διαχείρισης και της γεωργίας ακριβείας. Η χρήση λογισμικών μοντέλων πρόβλεψης εμφάνισης εχθρών και ασθενειών μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο για την εφαρμογή προγράμματος ψεκασμών, στο πλαίσιο των συστημάτων αυτών.

Οι εφαρμογές σύγχρονων τεχνικών μοντελοποίησης με τη βοήθεια ηλεκτρονικών υπολογιστών, καθώς και η ανάπτυξη και εφαρμογή «έμπειρων συστημάτων» (expert systems) για την περιγραφή και αξιολόγηση της πληθυσμιακής δυναμικής των βλαβερών για τη φυτική παραγωγή οργανισμών και του βαθμού επικινδυνότητας εμφάνισης ασθενειών, αποτελεί σήμερα έναν από τους πιο δυναμικούς κλάδους της εφαρμοσμένης έρευνας, με σκοπό τη βελτιστοποίηση των συστημάτων ολοκληρωμένης διαχείρισης των εχθρών και ασθενειών των καλλιεργειών.

Η δημιουργία «έμπειρων συστημάτων πληροφόρησης» (expert information systems) για τον έλεγχο σημαντικών εχθρών και ασθενειών των καλλιεργειών άρχισε να εφαρμόζεται πιλοτικά στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και στις αρχές του ’90 στις ΗΠΑ και περίπου μία δεκαετία αργότερα σε κάποιες από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πιο αντιπροσωπευτικό είναι το παράδειγμα της Ελβετίας και των ΗΠΑ, που έχουν αναπτύξει τα τελευταία έτη ένα επιτυχημένο εθνικό διαδικτυακό σύστημα πληροφόρησης και πρόβλεψης, των σημαντικότερων εχθρών και ασθενειών των οπωροφόρων δέντρων. Έρευνες στις ΗΠΑ δείχνουν ότι είναι εφικτή η μείωση χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων μέχρι 50% χωρίς να μειωθούν οι αποδόσεις. Στην Ελβετία επετεύχθη ήδη μείωση 34% στη χρήση εντομοκτόνων και ακαρεοκτόνων, 22% μυκητοκτόνων και 27% ζιζανιοκτόνων. Προς την κατεύθυνση αυτή, η δυνατότητα πρόβλεψης της επικινδυνότητας εμφάνισης και εξέλιξης μιας ασθένειας και ενήλικων εντόμων με χρήση λογισμικών μαθηματικών μοντέλων, τα οποία βασίζονται στα μικροκλιματικά δεδομένα του οπωρώνα θα μπορούσε να συμβάλει στο επίκαιρο των ψεκασμών, αυξάνοντας την αποτελεσματικότητά τους και επιτυγχάνοντας επαρκή φυτοϋγειονομική προστασία με λιγότερες εφαρμογές.

Τα «εργαλεία πρόβλεψης εχθρών και ασθενειών των καλλιεργειών» (pest and diseases forecasting tools), ή και «έμπειρα συστήματα πληροφόρησης και πρόγνωσης» (expert information and forecasting systems) είναι κατά βάση απλά πληροφοριακά συστήματα, τα οποία σε μεγάλο βαθμό συμπληρώνουν ή και αντικαθιστούν την παρουσία φυσικών προσώπων – ειδικών για τη φυτοπροστασία και εμπειρογνωμόνων στο πεδίο. Η κύρια προϋπόθεση για την ανάπτυξη τέτοιων συστημάτων είναι η γνώση σημαντικών βιο-οικολογικών και δημογραφικών παραμέτρων που αφορούν τα είδη που θα «μοντελοποιηθούν», αλλά και τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζονται οι πληθυσμοί τους από διάφορους παράγοντες του περιβάλλοντος, με σημαντικότερο τη θερμοκρασία.

Στη χώρα μας, η χρήση των λογισμικών μοντέλων πρόγνωσης εμφάνισης εχθρών και ασθενειών σε προγράμματα φυτοπροστασίας δεν είναι διαδεδομένη. Η φυτοπροστασία στο σύνολο σχεδόν των ελληνικών οπωρώνων πραγματοποιείται σήμερα με εμπειρικό τρόπο, καθώς ο μεγαλύτερος αριθμός των επεμβάσεων γίνεται είτε ημερολογιακά είτε με βάση τα φαινολογικά στάδια του φυτού. Αποτέλεσμα αυτού είναι σημαντικό μέρος των φυτοπροστατευτικών επεμβάσεων να είναι άκαιρες και αναποτελεσματικές, επιβαρύνοντας σημαντικά το κόστος παραγωγής και διαταράσσοντας την ισορροπία στο οικοσύστημα του οπωρώνα.

Τα τελευταία χρόνια, γίνονται προσπάθειες, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την προσπάθεια της NEUROPUBLIC με το σύστημα ευφυούς γεωργίας gaiasense, για να αναπτυχθούν και να προσαρμοστούν στις κλιματικές συνθήκες της χώρας μας προγνωστικά μοντέλα εμφάνισης των σημαντικότερων εχθρών και ασθενειών που προσβάλλουν τις καλλιέργειες. Πολλά από τα προγνωστικά μοντέλα που έχουν αναπτυχθεί μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε εμπορικούς οπωρώνες και να αποτελέσουν πολύτιμο εργαλείο στα χέρια των γεωπόνων και των παραγωγών της χώρας μας.

 

❱❱ Κυριότερα παραδείγματα εφαρμογών ευφυούς φυτοπροστασίας (gaiasense) στην Ελλάδα και στο εξωτερικό

Η NEUROPUBLIC έχει αναπτύξει ένα ευρύ φάσμα συνεργασιών με αγροτικούς συνεταιρισμούς, ομάδες παραγωγών και μεμονωμένους παραγωγούς, γεωπονικά γραφεία, γεωργικούς συμβούλους και εξειδικευμένους ερευνητές. Στόχος αυτών των συνεργασιών είναι η ανάπτυξη και η εφαρμογή υπηρεσιών ευφυούς γεωργίας, μεταξύ των οποίων και φυτοπροστασίας, για μεγάλο αριθμό καλλιεργειών με μεγάλη οικονομική σημασία.

Όσον αφορά τη φυτοπροστασία, η προσπάθεια εστιάζει στην ανάπτυξη λύσεων για την αντιμετώπιση των πιο σημαντικών ασθενειών και εχθρών της κάθε καλλιέργειας, με βάση τις ανάγκες των ίδιων των παραγωγών. Ενδεικτικά, στο πλαίσιο της υπηρεσίας ευφυούς φυτοπροστασίας του gaiasense για την καλλιέργεια της ελιάς υποστηρίζονται ο δάκος, ο πυρηνοτρήτης, το κυκλοκόνιο και το γλοιοσπόριο, για την καλλιέργεια του αμπελιού ο περονόσπορος και ο βοτρύτης, για την καλλιέργεια ροδακινιάς ο εξώασκος, η φαιά σήψη και το κορύνεο, για το βαμβάκι το πράσινο και το ρόδινο σκουλήκι και για την πατάτα ο περονόσπορος και η αλτερναρίωση.

Την ίδια στιγμή, μέσα από αυτές τις συνεργασίες αναπτύσσονται επιστημονικά μοντέλα τόσο για ασθένειες νέων καλλιεργειών όσο και για επιπλέον ασθένειες των καλλιεργειών που υποστηρίζονται ήδη από το gaiasense.

Η ευφυής φυτοπροστασία στο πλαίσιο ερευνητικών έργων

Η NEUROPUBLIC συμμετέχει σε ευρωπαϊκά ερευνητικά έργα τα οποία έχουν ως αντικείμενο τη φυτοπροστασία, στο πλαίσιο των οποίων μοιράζεται τη γνώση και την εμπειρία της από την ανάπτυξη και την εφαρμογή της υπηρεσίας ευφυούς φυτοπροστασίας, καθώς και των σχετικών επιστημονικών μοντέλων. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα εξής:

IPM Decisions

Στόχος του συγκεκριμένου έργου, που αποτελεί μια πανευρωπαϊκή προσπάθεια, είναι η ανάπτυξη μιας ψηφιακής πλατφόρμας που θα παρέχει πρόσβαση σε μεγάλο αριθμό Συστημάτων Λήψης Αποφάσεων (Decision Support Systems), δεδομένων, ψηφιακών εργαλείων κ.λπ. σχετικά με τη φυτοπροστασία. Το σύστημα ευφυούς γεωργίας gaiasense της NEUROPUBLIC, καθώς και τα επιστημονικά μοντέλα για εχθρούς και ασθένειες των καλλιεργειών, θα αποτελέσουν βασικά στοιχεία της υπό ανάπτυξη πλατφόρμας του έργου.

Ochravine Control

Το Ochravine Control αναπτύσσει μια τεχνολογική λύση για την πρόγνωση και την παρακολούθηση της προσβολής του αμπελιού από μύκητες του γένους Aspergillus και την εμφάνιση της επικίνδυνης για την ανθρώπινη υγεία ωχρατοξίνης Α. Οι ατμοσφαιρικές συνθήκες που επικρατούν στον αμπελώνα είναι εξαιρετικής σημασίας για την ανάπτυξη του μύκητα και η ακριβής καταγραφή τους είναι ένας από τους ρόλους που διαδραματίζει το gaiasense στο πλαίσιο του έργου.

Άλλα έργα

Η βασισμένη στο gaiasense φυτοπροστασία αποτελεί, επίσης, ένα από τα αντικείμενα ευρωπαϊκών έργων, τα οποία συντονίζει ή στα οποία συμμετέχει η NEUROPUBLIC. Μεταξύ των έργων αυτών συγκαταλέγεται IoT4Potato, που εστιάζει στην καλλιέργεια της πατάτας στην Κύπρο, στην Πολωνία και στην Ουκρανία, το SmartAgriHubs που αφορά υπαίθρια βιολογικά λαχανικά, όπως το μπρόκολο, αλλά και το LIFE GAIA Sense στο πλαίσιο του οποίου αναπτύσσονται μοντέλα για τη φυτοπροστασία μεγάλου αριθμού καλλιεργειών, όπως η ελιά, το αμπέλι, το βαμβάκι, το ροδάκινο, η πατάτα κ.λπ. και προσαρμόζονται κατάλληλα για να εξασφαλιστεί η αποτελεσματικότητά τους κάτω από διαφορετικές μικροκλιματικές συνθήκες στην Ελλάδα, στην Ισπανία και στην Πορτογαλία.

Υπηρεσίες ευφυούς φυτοπροστασίας αναπτύσσονται και στο πλαίσιο ελληνικών ερευνητικών έργων, όπως το SmartPeach και το SmartOliveGrove για την καλλιέργεια του ροδάκινου και της ελιάς στην Κεντρική Μακεδονία και στην Αιτωλοακαρνανία, αντίστοιχα. Τέλος, το σύστημα ευφυούς γεωργίας gaiasense έχει κομβικό ρόλο στα έργα ευφυούς γεωργίας, με αντικείμενο την έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση του δάκου της ελιάς, όπως αναφέρθηκε και σε προηγούμενο αφιέρωμα.

 

 

❱❱ Δηλώσεις σχετικών φορέων

Δημήτρης Τσιτσιγιάννης,
αν. καθηγητής Φυτοπαθολογίας, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

«Μέσω των μεθόδων ευφυούς γεωργίας, υπάρχει για πρώτη φορά τρόπος να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος της εμφάνισης της ωχρατοξίνης Α στο αμπέλι μέσω της έγκαιρης πρόγνωσης της όξινης σήψης και του κινδύνου εμφάνισης ωχρατοξινών στα σταφύλια, στις σταφίδες και στο κρασί».

Νίκος Νταλίπης,
πρόεδρος της Οργάνωσης Παραγωγών Κελυφωτών ΑΣ Ελασσόνας

«Το σύστημα ευφυούς γεωργίας gaiasense με ειδοποιεί για την ανάγκη της καλλιέργειας σε ψεκασμούς, αν έπρεπε να κάνω τον ψεκασμό ή αν δεν υπάρχει λόγος, γιατί πολλοί από τους ψεκασμούς γίνονταν προληπτικά. Τώρα, είμαστε σε θέση να πραγματοποιούμε μόνο τους ψεκασμούς που χρειάζονται για μια συγκεκριμένη ασθένεια».

Δρ. Θωμάς Θωμίδης,
αν. καθηγητής Φυτικής Παραγωγής, Αλεξάνδρειο ΤΕΙ Θεσσαλονίκης

«Η εφαρμογή των νέων τεχνολογιών και η χρήση των προγνωστικών μοντέλων στοχεύει στο να μπορέσει ο παραγωγός να εφαρμόσει τον ψεκασμό στον κατάλληλο χρόνο. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούν να αποφευχθούν οι περιττοί ψεκασμοί, γεγονός που οδηγεί σε οικονομικό όφελος για τον παραγωγό, βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του προϊόντος και μείωση της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης».

Βασιλική Παναγιωτοπούλου,
γεωπόνος του ΑΣ «Φαρσάλων Γη»

«Η έγκαιρη και έγκυρη πρόγνωση των μετεωρολογικών συνθηκών του gaiasense, σε συνδυασμό με την τοποθέτηση και την παρακολούθηση των παγίδων που τοποθετούνται στα αγροτεμάχια, συμβάλλουν στην καλύτερη διαχείριση των εχθρών της καλλιέργειας, καθώς ενημερωνόμαστε άμεσα για την εμφάνιση του σκουληκιού και να αποφεύγουμε τους μη αναγκαίους ψεκασμούς, μειώνοντας δραστικά το κόστος της καλλιέργειας».

Θωμάς Χουντάλας,
αγρότης, Ίρια Αργολίδας

«Είναι σημαντικό να λαμβάνω ειδοποίηση για το πότε θα εκδηλωθεί ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο, τι υγρασία θα έχει και, γενικότερα, πότε θα επικρατούν κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη μιας ασθένειας ή ενός εχθρού, έτσι ώστε να προστατευτώ. Γιατί κάθε περίπτωση και κάθε μεταβολή του καιρού φέρνει και τη δική της συμπεριφορά στο φυτό».