Η Ευρωπαϊκή Ένωση προετοιμάζεται για «άτακτο» Brexit

γράφει ο Νίκος Τράγγαλος

Καθώς απομένουν οκτώ εβδομάδες μέχρι την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Επιτροπή επανέλαβε την έκκλησή της προς όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη στην ΕΕ των 27 να προετοιμαστούν για την περίπτωση αποχώρησης χωρίς συμφωνία.

Λόγω της αβεβαιότητας που εξακολουθεί να επικρατεί στο Ηνωμένο Βασίλειο όσον αφορά την επικύρωση της συμφωνίας αποχώρησης –όπως συμφωνήθηκε με την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου τον Νοέμβριο του 2018– και της συνολικής πολιτικής κατάστασης στο εσωτερικό της χώρας, το σενάριο ενός Brexit χωρίς συμφωνία την 1η Νοεμβρίου 2019 παραμένει ένα πιθανό, αν και ανεπιθύμητο, ενδεχόμενο.

Σε αυτό το πνεύμα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε λεπτομερή κατάλογο ελέγχου προκειμένου να βοηθήσει τις επιχειρήσεις που έχουν συναλλαγές με το Ηνωμένο Βασίλειο να προβούν στις τελικές προετοιμασίες.

Για να ελαχιστοποιηθούν οι διαταραχές των εμπορικών συναλλαγών, όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη στις αλυσίδες εφοδιασμού με το Ηνωμένο Βασίλειο –ανεξάρτητα από τον τόπο εγκατάστασής τους– θα πρέπει να έχουν επίγνωση των ευθυνών τους και να γνωρίζουν τις αναγκαίες διατυπώσεις κατά τις διασυνοριακές συναλλαγές.

Επιπλέον, η Κομισιόν πρότεινε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο να προβούν σε στοχευμένες τεχνικές προσαρμογές της διάρκειας των μέτρων έκτακτης ανάγκης της ΕΕ στον τομέα των μεταφορών. Πρότεινε επίσης να ληφθούν υπόψη για το έτος 2020 οι υφιστάμενες ρυθμίσεις έκτακτης ανάγκης του 2019 για τον τομέα της αλιείας και για την ενδεχόμενη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου στον προϋπολογισμό της ΕΕ για το 2020.

Εξαιτίας του νέου χρονοδιαγράμματος αποχώρησης του Η.Β., η Κομισιόν πρότεινε να γίνουν κάποιες νέες τεχνικές προσαρμογές, που αφορούν τρεις βασικούς τομείς:

1. Μεταφορές

✱ Κανονισμός για τη διασφάλιση της βασικής συνδεσιμότητας των οδικών εμπορευματικών και οδικών επιβατικών μεταφορών: Παράταση έως τις 31 Ιουλίου 2020.

✱ Βασική αεροπορική συνδεσιμότητα: Παράταση έως τις 24 Οκτωβρίου 2020.

2. Αλιευτικές δραστηριότητες

✱ Κανονισμός για τις άδειες αλιείας: Επέκταση της προσέγγισης που προβλέπεται στον κανονισμό έκτακτης ανάγκης, με την έγκριση παρόμοιου μέτρου για το 2020, που να προβλέπει ένα πλαίσιο για τη διατήρηση της πρόσβασης των αλιέων της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου στα ύδατα της άλλης πλευράς για το 2020.

3. Προϋπολογισμός της ΕΕ

✱ Επέκταση της προσέγγισης που προβλέπεται στον κανονισμό έκτακτης ανάγκης για το 2019, με την έγκριση παρόμοιου μέτρου για το 2020. Αυτό σημαίνει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο και οι δικαιούχοι του θα εξακολουθήσουν να είναι επιλέξιμοι να συμμετέχουν σε προγράμματα στο πλαίσιο του προϋπολογισμού της ΕΕ και να λαμβάνουν χρηματοδότηση έως το τέλος του 2020, εάν το Ηνωμένο Βασίλειο αποδεχθεί και τηρήσει τους όρους που έχουν ήδη καθοριστεί στον κανονισμό έκτακτης ανάγκης του 2019, καταβάλει τις συνεισφορές του στον προϋπολογισμό για το 2020 και επιτρέψει τη διενέργεια των απαιτούμενων ελέγχων.

Στήριξη σε όσους πλήττονται περισσότερο από ένα «άτακτο» Brexit

Η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι η τεχνική και χρηματοδοτική βοήθεια της ΕΕ μπορεί να διατίθεται σε ορισμένους τομείς για τη στήριξη εκείνων που πλήττονται περισσότερο από μια αποχώρηση χωρίς συμφωνία. Εκτός από τα υφιστάμενα προγράμματα και μέσα, η Κομισιόν προτείνει επιπλέον:

✱ Να επεκταθεί το πεδίο εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αλληλεγγύης, για να καλυφθεί η σοβαρή οικονομική επιβάρυνση που μπορεί να υποστούν τα κράτη-μέλη από μια αποχώρηση χωρίς συμφωνία, υπό ορισμένες προϋποθέσεις.

✱ Να εξασφαλιστεί ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση είναι διαθέσιμο για τη στήριξη των εργαζομένων και των αυτοαπασχολούμενων που απολύονται συνεπεία αποχώρησης χωρίς συμφωνία, πάλι υπό ορισμένες προϋποθέσεις.

Όσον αφορά τον γεωργικό τομέα, θα διατεθεί το πλήρες φάσμα των υφιστάμενων μέσων για τη στήριξη της αγοράς και την άμεση χρηματοδοτική στήριξη των γεωργών, προκειμένου να μετριαστούν οι χειρότερες επιπτώσεις στις αγορές αγροδιατροφικών προϊόντων. Για πιο άμεση στήριξη, για παράδειγμα για τις μικρότερες εταιρείες με μεγάλο άνοιγμα στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι ενωσιακοί κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων προσφέρουν ευέλικτες λύσεις για εθνικά μέτρα στήριξης.