Την παροχή κινήτρων στα κράτη-μέλη, ώστε να χρησιμοποιούν τους ελέγχους μέσω παρακολούθησης ως βασικό σύστημα δικλίδων ελέγχου στο πλαίσιο της ΚΑΠ μετά το 2020, συστήνει στην Κομισιόν το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο. Παράλληλα, ζητά από την Επιτροπή να αξιοποιήσει σε μεγαλύτερο βαθμό τις νέες τεχνολογίες για την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών και κλιματικών απαιτήσεων.
Τα παραπάνω επισημαίνει στην τελευταία ειδική του έκθεση με τίτλο «Χρήση νέων τεχνολογιών απεικόνισης για την παρακολούθηση της κοινής γεωργικής πολιτικής: συνολικά σταθερή η πρόοδος, βραδύτερη ωστόσο ως προς την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών και κλιματικών απαιτήσεων», που δημοσιεύτηκε μόλις πριν από λίγες ημέρες.
Όπως εξηγούν οι ελεγκτές, τεχνολογίες όπως οι δορυφόροι Sentinel μπορούν να επιφέρουν ριζικές αλλαγές στη διαχείριση και την παρακολούθηση της ΚΑΠ. Ωστόσο, και παρότι τα τελευταία χρόνια η ΕΕ ενθαρρύνει τη χρήση τους για την αξιολόγηση των άμεσων στρεμματικών ενισχύσεων που χορηγούνται σε γεωργούς, η πρόοδος είναι βραδύτερη ως προς τη χρήση τους για την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών και κλιματικών απαιτήσεων.
Δορυφόροι
Από το 2018, οι οργανισμοί πληρωμών μπορούν να χρησιμοποιούν τα δεδομένα Sentinel του Copernicus αντί των παραδοσιακών ελέγχων που βασίζονται σε επιτόπιες επιθεωρήσεις. Με την αυτοματοποιημένη αυτή αξιολόγηση, η οποία αποκαλείται «έλεγχοι μέσω παρακολούθησης», καθίσταται δυνατός ο προσδιορισμός των καλλιεργειών και η παρακολούθηση των δραστηριοτήτων (όπως η άροση, η συγκομιδή και η χορτοκοπή) σε μεμονωμένα αγροτεμάχια καθ’ όλη τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου.
Οι ελεγκτές διαπίστωσαν ότι η Επιτροπή συμμετέχει ενεργά στην προώθηση και τη στήριξη της χρήσης νέων τεχνολογιών απεικόνισης. Τροποποίησε και κατέστησε σαφέστερο το νομικό πλαίσιο που διέπει τη χρήση των δεδομένων Sentinel για την παρακολούθηση των άμεσων στρεμματικών ενισχύσεων. Τον Μάιο του 2018, πρώτος ένας οργανισμός πληρωμών στην Ιταλία άρχισε να εφαρμόζει «ελέγχους μέσω παρακολούθησης» στην επαρχία Foggia της Απουλίας.
Το 2019, από τους 66 οργανισμούς πληρωμών, 15 (στο Βέλγιο, τη Δανία, την Ιταλία, τη Μάλτα και την Ισπανία) εφάρμοσαν τη νέα αυτή προσέγγιση στο πλαίσιο ορισμένων από τα καθεστώτα τους. Φέτος, ακόμη 13 οργανισμοί σε οκτώ άλλα κράτη-μέλη προτίθενται να αρχίσουν να την εφαρμόζουν για ορισμένα καθεστώτα ενισχύσεων και για μέρος της έκτασης για την οποία είναι υπεύθυνοι.
Προσκόμματα
Οι ελεγκτές εντοπίζουν πολλά προσκόμματα στα οποία προσκρούει η γενίκευση της χρήσης των νέων τεχνολογιών. Μεταξύ αυτών, η ανησυχία των οργανισμών πληρωμών σχετικά με τη δυνατότητα της Επιτροπής να αμφισβητεί αποφάσεις που λαμβάνονται βάσει ελέγχων μέσω παρακολούθησης. Επιπλέον, η εφαρμογή της νέας προσέγγισης απαιτεί σημαντικές αλλαγές στις διαδικασίες των οργανισμών πληρωμών και τα συστήματα Τεχνολογίας – Πληροφοριών.
Η Επιτροπή έχει αναλάβει πρωτοβουλίες για να διευκολύνει την πρόσβαση σε δεδομένα Sentinel μέσω υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους, οι οποίες όμως αξιοποιούνται μέχρι στιγμής σε μικρό βαθμό για επιχειρησιακούς σκοπούς. Έχει επίσης χρηματοδοτήσει ορισμένα συναφή ερευνητικά έργα, των οποίων τα αποτελέσματα μένει να αξιοποιηθούν.
Μέχρι σήμερα, η Επιτροπή δίνει προτεραιότητα στη χρήση νέων τεχνολογιών για την παρακολούθηση των καθεστώτων άμεσων στρεμματικών ενισχύσεων και όχι των περιβαλλοντικών και κλιματικών απαιτήσεων.
Το 2019, κανένας από τους οργανισμούς πληρωμών δεν διενήργησε ελέγχους βάσει παρακολούθησης για τις εν λόγω απαιτήσεις υπό όρους και τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι ορισμένες από αυτές δεν μπορούν να παρακολουθούνται αποκλειστικά βάσει των δεδομένων Sentinel.
Οι ελεγκτές διαπίστωσαν επίσης ότι το προτεινόμενο σύνολο δεικτών επιδόσεων για τη μελλοντική ΚΑΠ δεν είναι σχεδιασμένο για τους σκοπούς της απευθείας παρακολούθησης βάσει των δεδομένων Sentinel του Copernicus.
