Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο: Αναξιοποίητα τα μαζικά δεδομένα στην αξιολόγηση της γεωργικής πολιτικής

Αυστηρές συστάσεις στην Κομισιόν ενόψει της νέας ΚΑΠ

«Μετεξεταστέα» έμεινε η Κομισιόν, μετά τον έλεγχο του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ) για να αξιολογηθεί κατά πόσον αξιοποιεί ικανοποιητικά τα δεδομένα και την αναλυτική για τους σκοπούς της ανάλυσης της πολιτικής της ΚΑΠ.

Σύμφωνα με το ΕΕΣ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν διαθέτει επαρκή στοιχεία για την ολοκληρωμένη αξιολόγηση των αναγκών και του αντικτύπου της ΚΑΠ, παρά το γεγονός ότι έχει στη διάθεσή της μεγάλους όγκους δεδομένων σχετικά με τον σχεδιασμό, την παρακολούθηση και την αξιολόγηση της ΚΑΠ.

Κι αυτό, γιατί τα εργαλεία και τα δεδομένα που χειρίζεται επί του παρόντος δεν διευκολύνουν την άντληση ορισμένων βασικών πληροφοριών που απαιτούνται για τη χάραξη τεκμηριωμένης πολιτικής σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η συγκεκριμένη αξιολόγηση κρίθηκε σημαντική από το ΕΕΣ, καθώς η νέα ΚΑΠ θα αρχίσει σύντομα να υλοποιείται και η Κομισιόν «πρέπει να ενισχύσει την αναλυτική δεδομένων της και να εντείνει τις προσπάθειές της ώστε να αξιοποιήσει το δυναμικό των μαζικών δεδομένων για την ανάλυση της ΚΑΠ σε ευρύτερη τεκμηριωμένη βάση», όπως υπογραμμίζει.

Προβλήματα

Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο διαπίστωσε ότι για την ανάλυση των δεδομένων που συλλέγει από τα κράτη-μέλη η Επιτροπή χρησιμοποιεί συμβατικά εργαλεία, όπως λογιστικά φύλλα. «Με τα υφιστάμενα δεδομένα και εργαλεία δεν είναι δυνατή η άντληση ορισμένων σημαντικών στοιχείων (π.χ. λεπτομέρειες σχετικά με τις περιβαλλοντικές πρακτικές που εφαρμόζονται και το εισόδημα εκτός γεωργικής εκμετάλλευσης), τα οποία είναι απαραίτητα για τη χάραξη τεκμηριωμένης πολιτικής» υπογραμμίζεται στην ειδική έκθεση του ΕΕΣ.

Όπως επισημαίνεται «η Επιτροπή έχει αναλάβει διάφορες νομοθετικές και άλλες πρωτοβουλίες για την καλύτερη χρήση των υφιστάμενων δεδομένων, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν φραγμοί που αποτρέπουν την αξιοποίηση των συλλεγόμενων δεδομένων στο έπακρο. Φραγμοί, όπως η έλλειψη τυποποίησης και οι περιορισμοί λόγω της συγκέντρωσης των δεδομένων που μειώνουν τη διαθεσιμότητα και τη χρηστικότητα των δεδομένων».

Πιο αναλυτικά, τα σχετικά δεδομένα στα διάφορα κράτη-μέλη δεν διατίθενται σε ενιαίο τυποποιημένο μορφότυπο, με αποτέλεσμα να μην είναι εύκολες η ανταλλαγή και η επαναχρησιμοποίησή τους. Επίσης, η Κομισιόν αντιμετωπίζει περιορισμούς όσον αφορά τον συνδυασμό των σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης δεδομένων που προέρχονται από διαφορετικές πηγές, καθώς δεν υπάρχουν τα συστήματα που θα διευκόλυναν κάτι τέτοιο, όπως ένας μοναδικός αναγνωριστικός κωδικός για τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις σε ολόκληρη την ΕΕ.

Από την πλευρά τους, τα κράτη-μέλη συγκεντρώνουν σε υπερβολικό βαθμό τα δεδομένα που διαβιβάζουν στην Επιτροπή, γεγονός που περιορίζει την αξία που μπορεί να αποκομίσει η Επιτροπή από αυτά.

Επίσης, η Κομισιόν δεν συλλέγει επί του παρόντος επαρκή δεδομένα σχετικά με γεωργικές εισροές, όπως λιπάσματα και φυτοφάρμακα, ή σχετικά με γεωργικές πρακτικές με περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Η πρόσβασή της στα δεδομένα των κρατών-μελών σχετικά με τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και τις γεωργικές επιχειρήσεις είναι επίσης περιορισμένη, γεγονός που δυσχεραίνει την απόκτηση λεπτομερούς εικόνας της κατανομής των κονδυλίων της ΕΕ.

Συστάσεις

«Συνιστούμε στην Επιτροπή να καθιερώσει πλαίσιο για τη χρήση αναλυτικών δεδομένων από τα κράτη-μέλη, να αυξήσει τη χρήση πηγών δεδομένων και να αναπτύξει νέες για την κάλυψη των αναγκών πολιτικής», επισημαίνει το ΕΕΣ.

Ειδικότερα, το ΕΕΣ συνιστά στην Επιτροπή:

1. Να καθιερώσει ένα τεχνικό και διοικητικό πλαίσιο για την ανταλλαγή και την περαιτέρω χρήση αναλυτικών δεδομένων από το ΟΣΔΕ (πέραν εκείνων που απαιτούνται για τις ετήσιες εκθέσεις επιδόσεων), προκειμένου να παρακολουθεί, να αξιολογεί και, τελικά, να σχεδιάζει την πολιτική.

2. Να αντιμετωπίσει τα κενά σε δεδομένα που εντοπίστηκαν στις αξιολογήσεις της ΚΑΠ της περιόδου 2014-2020 και στην εκτίμηση επιπτώσεων της ΚΑΠ μετά το 2020 με:

✱ Μεγαλύτερη χρήση των υφιστάμενων πηγών δεδομένων (π.χ. διοικητικά δεδομένα, στατιστικές έρευνες και δεδομένα του Copernicus), εξετάζοντας νέες πηγές δεδομένων ή συνδυάζοντας υφιστάμενες πηγές δεδομένων.

✱ Εξέταση της δυνατότητας χρήσης προσεγγιστικών δεικτών ή έμμεσων πηγών δεδομένων όταν η χρήση άμεσων πηγών δεν είναι εφικτή για την αξιολόγηση βασικών δεικτών ή πτυχών.

✱ Αξιολόγηση της δυνατότητας χρήσης δεδομένων από γεωργικές μηχανές σε μεγαλύτερη κλίμακα.

Οι ελεγκτές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η Επιτροπή διαθέτει σημαντικό περιθώριο, ώστε να ενσωματώσει οικονομικά αποδοτικές λύσεις προηγμένης αναλυτικής και προηγμένων εργαλείων στα πληροφοριακά συστήματά της για την αυτοματοποιημένη επεξεργασία πληροφοριών, καθώς και να αξιοποιήσει καλύτερα τα δεδομένα για την ανάλυση πολιτικής.