Φυτοπροστασία γιγαρτόκαρπων την άνοιξη

των Νεκταρίας Τσιγαρδή, γεωπόνου φυτικής παραγωγής, και δρ Αλέξανδρου Παπαχατζή, καθηγητή Δενδροκομίας  στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Ασθένειες

Το φουζικλάδιο είναι η σοβαρότερη ασθένεια της μηλιάς και της αχλαδιάς σε όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα όπου το κλίμα είναι υγρό την άνοιξη. Ζημιώνει κυρίως φύλλα και καρπούς, αλλά και άνθη και νεαρούς βλαστούς. Διαχειμάζει σε πεσμένα μολυσμένα φύλλα και ωριμάζει τα ασκοσπόρια στα περιθήκια του σταδιακά από τα τέλη του χειμώνα έως τον Μάιο.

Για τον λόγο αυτόν, είναι αναγκαίος ο έλεγχος σε πεσμένα φύλλα, σε παλιούς βλαστούς και νέα βλάστηση. Για την αντιμετώπιση, εφαρμόζουμε καλλιεργητικά μέτρα, όπως είναι η καταστροφή των προσβεβλημένων φύλλων με φρεζάρισμα, συλλογή και καύση, ή επιτάχυνση σήψης τους με εφαρμογή ουρίας πριν από την πτώση ή αμέσως μετά. Απαιτείται εφαρμογή σε ευρύτερη περιοχή. Ακόμα συνιστάται κατάλληλο κλάδεμα ή διαμόρφωση κόμης ή επιλογή θέσης οπωρώνα, αλλά και κατεύθυνσης των γραμμών.

Επιπλέον, είναι απαραίτητη η προστασία των ανθέων από παγετούς με ατομικά μπεκ (αν υπάρχουν μπεκ, παγετοί σπάνια στην Ελλάδα τον Απρίλιο). Οι παγετοί της φετινής περιόδου δεν επηρέασαν τη μηλιά, αλλά κάποιες πρώιμες ποικιλίες αχλαδιάς. Αντιμετωπίζουμε με εφαρμογή χαλκούχων σκευασμάτων.

Το ωίδιο της μηλιάς μολύνει κυδωνιά και μηλιά. Συνήθως προκαλεί ήπιες ζημιές, αλλά αν δεν καταπολεμηθεί εγκαίρως, η σοβαρότητα της ασθένειας αυξάνεται και οδηγεί σε καχεξία. Παρατηρείται ξήρανση των ανθέων και το φαινόμενο της ανθόρροιας. Προστατεύουμε το δέντρο μας με κάλυψη των τρυφερών μερών του με κατάλληλο μυκητοκτόνο καθ’ όλη την περίοδο ετήσιας ανάπτυξης με την εφαρμογή τουλάχιστον τριών ψεκασμών στα στάδια: α) πράσινης κορυφής, β) ρόδινης κορυφής, γ) μετά την πτώση των πετάλων. Χαρακτηριστικό του βακτηριακού καψίματος στα μηλοειδή είναι το μαύρισμα των ταξιανθιών, των φύλλων και των βλαστών (σαν να έχει περάσει φωτιά). Οι πρώτες μολύνσεις ξεκινούν την άνοιξη από τα άνθη και προοδευτικά επεκτείνονται στα φύλλα και στους βλαστούς. Παρεμποδίζουμε τη μόλυνση τις κρίσιμες περιόδους, ψεκάζοντας με χαλκούχα σκευάσματα.

Η σεπτορίωση της αχλαδιάς είναι προσβολή του φυλλώματος και σπανιότερα των μίσχων και των καρπών της απιδιάς. Επίσης, προσβάλλει και την κυδωνιά, ενώ σπανιότερα εμφανίζεται στη μηλιά και στα άλλα είδη του γένους Pyrus. Οι επεμβάσεις για την αντιμετώπιση του φουζικλαδίου προστατεύουν και από τη σεπτορίωση. Σε έντονες προσβολές συνιστώνται 1-2 συμπληρωματικοί ψεκασμοί με χαλκούχα ή βορδιγάλλειο πολτό σε διαστήματα 15 ημερών. Η καταπολέμηση των σηψιρριζιών σε εγκατεστημένες φυτείες μπορεί να πραγματοποιηθεί με εκρίζωση και κάψιμο των προσβεβλημένων δέντρων με ολόκληρο το ριζικό τους σύστημα ή με άνοιγμα αυλακιού πλάτους 30 cm και βάθους 60 cm περιφερειακά από τα μολυσμένα δέντρα ή με εφαρμογή βενζιμιδαζολικών μυκητοκτόνων (benomyl, carbendazim) στα δέντρα είτε με βιολογική καταπολέμηση (Trichoderma harzianum).

Όλες οι ασθένειες που προσβάλλουν τις μηλιές και τις αχλαδιές μπορεί να προσβάλουν και την κυδωνιά.

Η εντομοσπορίαση είναι μία σοβαρή ασθένεια με βασικό της σύμπτωμα τη δημιουργία σκούρων κηλίδων στα φύλλα, με αποτέλεσμα την πρόωρη πτώση τους.

Η μονίλια προσβάλλει τους μικρούς και άγουρους καρπούς, προκαλώντας πάνω τους κηλίδες σαπισμάτων με καφέ χρώμα και λευκές εξανθίσεις.

Το ωίδιο προσβάλλει τα φύλλα και τους βλαστούς.

Η σκληρωτίνια προσβάλλει τα φύλλα, τα άνθη και τους καρπούς που μουμιοποιούνται.

Εχθροί

Όσον αφορά τους εχθρούς των γιγαρτόκαρπων, θα πρέπει να γίνεται έλεγχος και καταπολέμησή τους με φερομονικές παγίδες και θερμοημέρες για καρπόκαψα, αφίδες, τετράνυχους, φυλλοφάγα, παρατηρήσεις στη βλάστηση και στα ζιζάνια για έντομα, παρατηρήσεις για ωφέλιμα ή τη δράση τους.

Σημαντικότεροι εχθροί και ασθένειες