Η κα Γεωργία Ντάτση, επίκουρη καθηγήτρια στο Εργαστήριο Κηπευτικών Καλλιεργειών του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, εφαρμόζει μέσω της Επιχειρησιακής Ομάδας, «ΒΙΟ-ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ» του Μέτρου 16, καινοτόμους βιοδιεγέρτες στην καλλιέργεια ντομάτας.
Η «ΥΧ» μίλησε μαζί της με αφορμή το χρηματοδοτούμενο από το Μέτρο 16 έργο και τα σημαντικά οφέλη που μπορεί να σηματοδοτήσει για τον παραγωγό και το περιβάλλον όσον αφορά τόσο τη θρέψη του φυτού και την παραγωγικότητα όσο και την ορθολογική χρήση των εισροών.
Θα μας πείτε πώς ξεκίνησε η ιδέα της χρήσης βιοδιεγερτών στην καλλιέργεια της ντομάτας;
Η ιδέα για την υλοποίηση αυτού του προγράμματος ξεκίνησε από τους στόχους που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για τη μείωση της χρήσης λιπασμάτων.
Η χρήση των συγκεκριμένων βιοδιεγερτών ξεκίνησε τα τελευταία χρόνια. Αποτελούν ένα είδος νέων σκευασμάτων, τα οποία έχουν διαφορετικό τρόπο δράσης το καθένα και ουσιαστικά χρησιμοποιούνται σε καλλιέργειες –όχι μόνο ντομάτας– για να μπορέσουν να βοηθήσουν τα φυτά να κάνουν καλύτερη αξιοποίηση του νερού, των θρεπτικών στοιχείων που έχουν στη διάθεσή τους και, φυσικά, να αντιμετωπίσουν και κάποιες καταπονήσεις που μπορούν να προκύψουν κατά τη διάρκεια μιας καλλιεργητικής περιόδου.
Θα ήθελα να μας εξηγήσετε με ποιον τρόπο δρουν οι βιοδιεγέρτες στο φυτό. Αναφέρατε το θέμα της καταπόνησης…
Ένα φυτό καταπονείται όταν, για παράδειγμα, υπάρχουν χαμηλές θερμοκρασίες, καθώς δεν μπορεί να απορροφήσει τον φώσφορο που χρειάζεται από το έδαφος, ή όταν δεν έχει αρκετό νερό. Οι βιοδιεγέρτες βοηθούν στην ανάπτυξη ενός καλύτερου ριζικού συστήματος, οπότε γίνεται καλύτερη απορρόφηση θρεπτικών στοιχείων και νερού από διαφορετικά στρώματα του εδάφους. Άλλα σκευάσματα βοηθούν στο να αυξηθεί το αντιοξειδωτικό δυναμικό των φυτών.
Υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι παρέμβασης, ανάλογα με το τι αντιμετωπίζει το φυτό κάθε φορά.
«Μπορούμε να πετύχουμε έως 30% εξοικονόμηση σε νερό και 40%-50% εξοικονόμηση σε λιπάσματα»
Πώς ακριβώς μπορούμε να γνωρίζουμε ποιες είναι οι ανάγκες του φυτού, έτσι ώστε να μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε τον κατάλληλο βιοδιεγέρτη;
Στο Εργαστήριο Κηπευτικών Καλλιεργειών έχουμε πολύ μεγάλη εμπειρία όσον αφορά το κομμάτι των θρεπτικών στοιχείων. Για να μπορέσει κάποιος να υπολογίσει τις ανάγκες σε αυτά, πρέπει να ξέρει τι απορρόφηση έχει κάνει το φυτό σε κάθε φάση της καλλιέργειας σε σχέση με τα θρεπτικά στοιχεία που του έχουμε δώσει.
Αυτό είναι πολύ εύκολο στην υδροπονία, γιατί μπορούμε να δούμε την κατανάλωση νερού και θρεπτικών στοιχείων αντίστοιχα.
Στο έδαφος, ξέρουμε πλέον με μελέτες τι θρεπτικές ανάγκες έχει το φυτό σε κάθε στάδιο ανάπτυξης, οπότε φροντίζουμε να καλύψουμε κάποια κενά που προκύπτουν κατά τη διάρκεια της καλλιέργειας. Μπορούμε να πετύχουμε έως 30% εξοικονόμηση σε νερό και 40%-50% εξοικονόμηση σε λιπάσματα.
Πώς δημιουργήθηκε η επιχειρησιακή σας ομάδα και από ποιους αποτελείται;
Η επιχειρησιακή μας ομάδα αποτελείται από τέσσερις εταίρους. Το Εργαστήριο Κηπευτικών Καλλιεργειών, όπου είμαι επιστημονική υπεύθυνη, τη GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, η οποία έχει μεγάλη εμπειρία σε ευρωπαϊκά προγράμματα και κάνει τον συντονισμό, ενώ συμμετέχουν και δύο συνεταιρισμοί, ο Αγροτικός Οπωροκηπευτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Τυμπακίου και ο Αγροτικός Συνεταιρισμός «Ανατολή».
Στόχος, λοιπόν, είναι να δοκιμάσουμε σε αυτούς τους συνεταιρισμούς κάποια σκευάσματα που μας έχουν παραχωρήσει η ελληνική εταιρεία Humofert και η ιταλική εταιρεία Mugavero.
Τι ακριβώς κάνετε στο πρόγραμμα;
Ήδη έχουμε εντοπίσει τους παραγωγούς που θα δουλέψουν μαζί μας. Ο στόχος είναι να τους κατευθύνουμε ώστε να κάνουν σωστά την εφαρμογή, στην κατάλληλη δόση και κατά τη σωστή χρονική στιγμή. Στο τέλος της καλλιεργητικής περιόδου θα κάνουμε μια καταγραφή της παραγωγής για να δούμε αν όντως υπάρχουν οι διαφορές που αναφέραμε σε πραγματικές συνθήκες.
Θα κάνουμε, επίσης, μετρήσεις για να δούμε την ποιότητα του καρπού και τη θρεπτική κατάσταση των φυτών, ώστε να εξηγήσουμε στους παραγωγούς για ποιον λόγο είχαμε τελικά αυτό το αποτέλεσμα.
Πώς συμβάλλει το επιχειρησιακό σας σχέδιο στην προστασία του περιβάλλοντος και του κλίματος, που είναι ο στόχος του Υπομέτρου 16.1-16.5 του Μέτρου 16;
Η χρήση λιπασμάτων είναι εξαιρετικά επιβαρυντική για το περιβάλλον. Οι προβλέψεις είναι δυσοίωνες και όσον αφορά το νερό που χρειάζεται να έχουμε διαθέσιμο, το οποίο θα πρέπει να έχει την απαιτούμενη ποιότητα για να μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε τέτοιες καλλιέργειες, χωρίς δηλαδή υψηλή συγκέντρωση αλάτων. Στόχος μας είναι να μπορέσουμε να βοηθήσουμε τον παραγωγό, μέσω της χρήσης τέτοιων νέων σκευασμάτων, να κάνει καλύτερη διαχείριση του νερού και των θρεπτικών στοιχείων, ώστε να έχει υψηλότερες παραγωγές και λιγότερη κατανάλωση νερού και λιπασμάτων.
