Οι ποσοστώσεις που έχουν επιβληθεί, ο μικρός κλήρος και η απόστασή μας από τις αγορές της Ευρώπης θέτουν σοβαρούς περιορισμούς στην ανταγωνιστικότητά μας έναντι των προϊόντων του υπόλοιπου ευρωπαϊκού Νότου. Η εξασφάλιση λοιπόν καλού εισοδήματος θα πρέπει να αναζητηθεί στην παραγωγή εξαιρετικής ποιότητας προϊόντων σε χαμηλή τιμή, ώστε αυτά να παρεισφρήσουν σε καλές αγορές.
Διανύουμε την εποχή που η εμπειρική πρέπει να αντικατασταθεί από την επιχειρηματική γεωργία. Συνολικά, η ορθή διαχείριση των εδαφοϋδατικών πόρων μπορεί να περιορίσει εντυπωσιακά το κόστος παραγωγής και ταυτόχρονα να διατηρήσει το περιβάλλον σε καλή κατάσταση, μειώνοντας έτσι περαιτέρω το έμμεσο κόστος παραγωγής που επιβαρύνει ή θα επιβαρύνει στο μέλλον τον γεωργό (περιβαλλοντικό τέλος, αποκατάσταση εδάφους, αναζήτηση νέων πηγών νερού).
Δεν απαιτείται τίποτα παραπάνω από αυτό που ο καθένας μας κάνει στην οικονομία της
οικογένειάς του: μελετημένα και όχι ανούσια έξοδα.
Ακολοθούν μερικοί τρόποι που αυτό μπορεί να επιτευχθεί στη γεωργική παραγωγή, χωρίς να περιοριστεί η απόδοση:
-
Η ανόρυξη μιας γεώτρησης για κάλυψη των αρδευτικών αναγκών της καλλιέργειας απαιτεί την επένδυση ενός σημαντικού κεφαλαίου.
Η επιβάρυνση στο κεφάλαιο αυτό προκειμένου η γεώτρηση να κατασκευαστεί με τον ενδεδειγμένο τρόπο είναι ιδιαίτερα μικρή και το κέρδος που αποδίδει εξαιρετικά σημαντικό και μακρόχρονο. Επενδύστε στη σχεδίαση, κατασκευή και επίβλεψη της ανόρυξης της γεώτρησης από έναν ειδικευμένο και έμπειρο μελετητή και δώστε τον απαραίτητο χρόνο για την ανόρυξή της. Η σωστή τοποθέτηση των φίλτρων στα κατάλληλα βάθη, η ενδεδειγμένη διάμετρος, το σωστό βάθος του έργου και η κατάλληλη επιλογή φίλτρων, η τοποθέτηση αμμοκράτη και πιεζομετρικού σωλήνα, αλλά και συνολικά η επιλογή καλής ποιότητας σωλήνων και κατάλληλου χαλικόφιλτρου (υλικό, διάμετρος, γεωμετρία, καθαρότητα), τοποθετημένου με τον ορθό τρόπο, αυξάνουν το χρόνο ζωής του έργου. Παράλληλα, εξασφαλίζουν την ομαλή του λειτουργία χωρίς την παρουσία άμμου προστατεύοντας τόσο τη γεώτρηση όσο και το αντλητικό της συγκρότημα και το συνδεδεμένο αρδευτικό σύστημα. Καλή γεώτρηση συνεπάγεται μικρή πτώση στάθμης, καθαρό νερό χωρίς αιωρούμενα στερεά και τελικά σημαντικά περιορισμένες δαπάνες ρεύματος για την άντληση και τη συντήρηση-επισκευή.
-
Επενδύστε στον καλό καθαρισμό και την ανάπτυξη της γεώτρησης.
Οι εργασίες αυτές θα σας εξασφαλίσουν την απομάκρυνση από τη γεώτρηση του γεωτρητικού πολτού που χρησιμοποιήθηκε για την ανόρυξη και την ενεργοποίηση των υδροφόρων στρωμάτων που έχετε διατρήσει και υδρομαστεύετε. Έτσι, θα εξασφαλίσετε τη μέγιστη απόδοση της γεώτρησής σας. Προχωρήστε στην εκτέλεση δοκιμαστικών αντλήσεων (κατά βαθμίδες και σταθερής παροχής). Είναι ο μόνος ασφαλής τρόπος να διαπιστώσετε την ποιότητα κατασκευής της γεώτρησης την οποία έχετε πληρώσει και να γνωρίζετε τι δυναμικό έχει αυτή. Το στοιχείο αυτό είναι απαραίτητο για να επιλέξετε με ασφάλεια το αντλητικό συγκρότημα με το οποίο θα εξοπλίσετε τη γεώτρησή σας.
Ένα συλλογικό αρδευτικό ή υδροληπτικό έργο κοστίζει πολύ λιγότερο κατά παραγωγό
σε σχέση με ένα ατομικής ιδιοκτησίας έργο
Με βάση τα αποτελέσματα των δοκιμαστικών αντλήσεων που θα σας δώσουν πληροφορίες για το δυναμικό του υδροφόρου συστήματος και της γεώτρησης, επιλέξτε το κατάλληλο αντλητικό συγκρότημα και τον συνοδό ηλεκτρολογικό πίνακα που θα πρέπει να είναι εξοπλισμένος μεταξύ άλλων με inverter και ομαλό εκκινητή.
Μην επιλέξετε ένα πολύ μεγάλο ή ένα πολύ μικρό αντλητικό σύστημα καθώς αυτό θα επιβαρύνει την κατανάλωσή σας και το κόστος συντήρησης και τελικά θα περιορίσει το χρόνο ζωής της επένδυσης που κάνατε. Υπολογίστε κατά την επιλογή της αντλίας και τη μεταφορά και κατανομή του νερού στον αγρό, λαμβάνοντας υπόψη τις πιθανές υψομετρικές διαφορές που υπάρχουν μεταξύ γεώτρησης
και αγρού.
-
Εξοπλίστε τη γεώτρησή σας με υδρόμετρο και με σταθμηγράφο, όχι γιατί το ορίζει ο νόμος, αλλά διότι θέλετε να γνωρίζετε πώς διαχειρίζεστε το νερό άρδευσης και σε τι κατάσταση βρίσκεται η υδροφορία που εκμεταλλεύεστε.
Εάν βρίσκεστε κοντά στη θάλασσα ή εάν έχετε την υπόνοια ότι η υδροφορία σας είναι επιβαρυμένη με άλατα, επενδύστε και στην τοποθέτηση αγωγιμόμετρου που θα σας επιτρέπει να γνωρίζετε κάθε στιγμή την αλατότητα του νερού που αντλείτε. Μπορείτε έτσι να περιορίσετε τον κίνδυνο αλάτωσης των εδαφών σας και σίγουρα τον κίνδυνο καταστροφής της καλλιέργειάς σας, ειδικά εάν αυτή είναι ευαίσθητη στα άλατα.
|
-
Λειτουργήστε συλλογικά και όχι ατομικά.
Ένα συλλογικό αρδευτικό ή υδροληπτικό έργο κοστίζει πολύ λιγότερο κατά παραγωγό σε σχέση με ένα ατομικής ιδιοκτησίας έργο. Εξάλλου, λύσεις όπως η επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων υγρών αστικών αποβλήτων μπορεί να είναι απαγορευτικές σε ατομικό επίπεδο, αλλά εφικτές από κάθε άποψη σε συλλογικό επίπεδο. Οι λύσεις αυτές μπορούν να μειώσουν το κόστος παραγωγής και να αποβούν σωτήριες στην ασφάλεια της παραγωγής κάτω από αντίξοες κλιματικές συνθήκες παρατεταμένων ξηρασιών.
-
Η κάθε καλλιέργεια έχει τις δικές της ανάγκες σε νερό για να αποδώσει την υψηλότερη δυνατή παραγωγή.
Η υπερβολική άρδευση δεν συνεπάγεται μεγαλύτερες αποδόσεις, αντίθετα προκαλεί μεγαλύτερα έξοδα, συχνά παθήσεις των φυτών, απώλεια των θρεπτικών στοιχείων από το έδαφος και ρύπανση του περιβάλλοντος, δηλαδή περιττά έξοδα.
Εφαρμόστε ένα σύστημα προγραμματισμού άρδευσης με βάση είτε τον έλεγχο της εδαφικής υγρασίας είτε τον υπολογισμό της με χρήση τοπικών κλιματικών στοιχείων. Επενδύστε για το σκοπό αυτό στην εκτέλεση εδαφικών δοκιμών (πεδίου και εργαστηρίου) ώστε να προσδιορίσετε τις υδραυλικές παραμέτρους του αγρού σας.
Ας μην ξεχνάμε ότι προγραμματιζόμενη άρδευση σημαίνει όχι μόνο μείωση του κόστους άντλησης του νερού, αλλά και περιορισμό των πιθανοτήτων πρόκλησης διάβρωσης του αγρού και απομάκρυνσης των θρεπτικών από αυτόν προς τα γύρω επιφανειακά ή και στα υπόγεια υδατικά συστήματα. Κάτι τέτοιο είναι ευνόητο ότι αυξάνει το κόστος παραγωγής τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα, ενώ προκαλεί σημαντική περιβαλλοντική επιβάρυνση, την αποκατάσταση της οποίας θα κληθεί στο
μέλλον να πληρώσει ο παραγωγός.
|
-
Η υπεύθυνη διαχείριση των πόρων συνεπάγεται και συστηματική παρακολούθηση της ποσότητας και της ποιότητάς τους.
Η παρακολούθηση της εξέλιξης της ποιότητας και της ποσότητας των υδατικών πόρων είναι υπόθεση και του κάθε παραγωγού. Η συστηματική παρακολούθηση της εξέλιξης των υδατικών πόρων που χρησιμοποιούμε μας επιτρέπει την έγκαιρη λήψη μέτρων προστασίας, που πάντα είναι οικονομικότερα από τα μέτρα αποκατάστασης ή τα «πυροσβεστικά» μέτρα έκτακτης ανάγκης. Γνώση, σύγχρονα εργαλεία, εξαιρετικές κλιματικές συνθήκες. Αυτά είναι μερικά από τα στοιχεία που συνθέτουν την επιτυχημένη «συνταγή» επιχειρηματικότητας ενός νέου γεωργού που επιζητεί καλή παραγωγή με χαμηλό κόστος, άρα υψηλή πρόσοδο. Η γνώση υπάρχει στη χώρα μας μέσα από τους εξειδικευμένους επιστήμονες, τα σύγχρονα εργαλεία έχουν κατακλύσει την αγορά και οι εξαιρετικές κλιματικές συνθήκες είναι δεδομένες.
Αναζητήστε τις κατάλληλες λύσεις για εσάς μέσα από τους ειδικούς επιστήμονες και τις προτάσεις της σύγχρονης τεχνολογίας.
Μειώστε σημαντικά το κόστος παραγωγής σε σχέση με τη διαχείριση των φυσικών πόρων και προστατέψτε το περιβάλλον.
Η πρόκληση είναι μπροστά, ΜΠΟΡΕΙΤΕ να την αντιμετωπίσετε!
Γράφει ο Ανδρέας Παναγόπουλος, Διευθυντής Ερευνών, Ινστιτούτο Εδαφοϋδατικών Πόρων
(π. Ινστιτούτο Εγγείων Βελτιώσεων), Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός – ΔΗΜΗΤΡΑ
Δημοσιεύθηκε στο Περιοδικό “Επί Γης” | Χείμωνας 2019
