Η Ελλάδα στους 50 ισχυρότερους κόμβους καινοτομίας για το 2025

Σε ανοδική τροχιά συνεχίζει να κινείται το ελληνικό οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων, καθώς σύμφωνα με τον ετήσιο Global Startup Ecosystem Index 2025 της StartupBlink, η Ελλάδα συγκαταλέγεται πλέον ανάμεσα στα 50 πιο δυναμικά οικοσυστήματα για startups παγκοσμίως, καταλαμβάνοντας την 47η θέση, δύο θέσεις υψηλότερα σε σχέση με το 2024. Η πρόοδος αυτή έρχεται ως απόρροια τόσο της αυξανόμενης κινητικότητας στην εγχώρια τεχνολογική σκηνή, όσο και της ενίσχυσης των μηχανισμών στήριξης της καινοτομίας σε εθνικό επίπεδο. Σε ευρωπαϊκό πλαίσιο, η Ελλάδα ανεβαίνει στην 27η θέση (από την 30ή πέρυσι), ενώ συνεχίζει να κερδίζει έδαφος σε ένα περιβάλλον έντονου ανταγωνισμού.

Αθήνα και Θεσσαλονίκη: Oι δύο ταχύτερα εξελισσόμενοι πυρήνες

Η Αθήνα εξακολουθεί να ηγείται του ελληνικού startup οικοσυστήματος, ανεβαίνοντας για το 2025 στην 177η θέση παγκοσμίως. Η βελτιωμένη της θέση έρχεται μετά από μια μικρή υποχώρηση το 2024 και σηματοδοτεί την επιστροφή της στο προσκήνιο των περιφερειακών hubs καινοτομίας. Παράλληλα, καταφέρνει να ανακτήσει τη δεύτερη θέση στα Βαλκάνια, την οποία είχε απωλέσει πέρυσι από τη Σόφια, παρουσιάζοντας σχεδόν δεκαπλάσιο σκορ από τον δεύτερο εθνικό κόμβο, τη Θεσσαλονίκη. Η Θεσσαλονίκη αποτελεί φέτος τη μεγάλη έκπληξη της κατάταξης, με άλμα 31 θέσεων, που την τοποθετεί στην 439η θέση παγκοσμίως. Με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης που ξεπερνά το 32%, η πόλη επανακάμπτει δυναμικά στο διεθνές οικοσύστημα, επιστρέφοντας τόσο στο top 450 του κόσμου όσο και στο top 10 των Βαλκανίων, όπου καταλαμβάνει την 8η θέση.

Περιφερειακά κέντρα με προοπτικές, αλλά και προκλήσεις

Παρά την πρόοδο των δύο μεγαλύτερων αστικών κέντρων, το οικοσύστημα της καινοτομίας στην περιφέρεια παρουσιάζει σημάδια κόπωσης. Το Ηράκλειο και η Πάτρα παραμένουν στον διεθνή χάρτη, αλλά με πτωτικές επιδόσεις, καταλαμβάνοντας την 101η και την 87η θέση αντίστοιχα. Τα στοιχεία αυτά αναδεικνύουν την ανάγκη για συστηματική ενίσχυση των περιφερειακών hubs και για μια πιο εξισορροπημένη γεωγραφική ανάπτυξη του ελληνικού startup οικοσυστήματος.

Δυνατά σημεία και διαχρονικά εμπόδια

Η εξωστρέφεια της αγοράς, η γεωστρατηγική θέση της Ελλάδας και το υψηλό επίπεδο δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού αποτελούν βασικά πλεονεκτήματα, που εξακολουθούν να ελκύουν επενδυτικό ενδιαφέρον και διεθνή ταλέντα. Η αγγλόφωνη αγορά εργασίας και ο αναπτυσσόμενος τομέας της τεχνολογίας λειτουργούν ως σημαντικοί μοχλοί ανάπτυξης. Ωστόσο, η έκθεση της StartupBlink υπογραμμίζει και τις χρόνιες παθογένειες του οικοσυστήματος: Η γραφειοκρατία, το υψηλό μη μισθολογικό κόστος, η έλλειψη συντονισμού μεταξύ φορέων και η διαρροή ταλέντου στο εξωτερικό παραμένουν σοβαρά εμπόδια στη βιώσιμη ανάπτυξη.

Πρωτοβουλίες και πολιτικές με θετικό πρόσημο

Το report αναγνωρίζει, πάντως, τις προσπάθειες της πολιτείας να ενισχύσει την καινοτομία μέσα από συγκεκριμένες πολιτικές. Μεταξύ των θετικών παρεμβάσεων συγκαταλέγονται:

• Η Digital Nomad Visa, που ενισχύει την προσέλκυση ψηφιακών νομάδων.
• Τα φορολογικά κίνητρα για πατέντες.
• Η επέκταση του προγράμματος Golden Visa σε επενδύσεις σε startups, που ανοίγει νέα κανάλια χρηματοδότησης για την εγχώρια σκηνή.

Συμπεράσματα

Η είσοδος της Ελλάδας στην παγκόσμια πενηντάδα του Global Startup Ecosystem Index για το 2025 αποτελεί ένα σαφές δείγμα ώριμης προόδου, αλλά και μια υπενθύμιση των προκλήσεων που καλείται να αντιμετωπίσει το εγχώριο οικοσύστημα. Το δυναμικό είναι υπαρκτό – αυτό που χρειάζεται είναι σταθερή στρατηγική, αποκέντρωση της καινοτομίας και συντονισμένη δράση για την εξάλειψη των διαρθρωτικών εμποδίων. Η συνέχεια θα εξαρτηθεί από το αν η Ελλάδα θα καταφέρει να μετατρέψει την ευκαιρία σε μόνιμο πλεονέκτημα.