Η Ευρώπη φιλοδοξεί να γίνει «κοιτίδα» νεοφυών επιχειρήσεων με παγκόσμιο προσανατολισμό
Μία φιλόδοξη στρατηγική, με τίτλο «Επιλέξτε την Ευρώπη για να ξεκινήσετε και να αναπτυχθείτε», αποσκοπώντας να μετατρέψει την Ευρωπαϊκή Ένωση σε ιδανική έδρα για νεοφυείς και επεκτεινόμενες επιχειρήσεις τεχνολογίας με παγκόσμιο προσανατολισμό, παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πριν από λίγες ημέρες. Η νέα αυτή στρατηγική εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Επιλέξτε την Ευρώπη», την οποία έχει δρομολογήσει η πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με στόχο την προσέλκυση ταλέντων και επενδύσεων στην ήπειρο.
Παρά τα ισχυρά θεμέλια, οι ευρωπαϊκές νεοφυείς και επεκτεινόμενες επιχειρήσεις συχνά δυσκολεύονται να μετατρέψουν καινοτόμες ιδέες σε εμπορικά βιώσιμα προϊόντα, να αναπτυχθούν σε ευρωπαϊκή κλίμακα ή να προσελκύσουν επαρκή χρηματοδότηση. Η νέα στρατηγική της Επιτροπής επιχειρεί να καλύψει αυτά τα κενά μέσω στοχευμένων παρεμβάσεων σε πέντε βασικούς πυλώνες.
- Ένα φιλικότερο περιβάλλον για την καινοτομία. Η Επιτροπή δεσμεύεται να απλοποιήσει το κανονιστικό περιβάλλον στην ΕΕ, μειώνοντας τη γραφειοκρατία και τον κατακερματισμό της ενιαίας αγοράς. Ειδική έμφαση δίνεται στη δημιουργία ενός «28ου ευρωπαϊκού καθεστώτος», που θα απλοποιήσει το πτωχευτικό, φορολογικό και εργατικό δίκαιο για τις επιχειρήσεις.
- Βελτιωμένη πρόσβαση σε χρηματοδότηση. Ένα από τα βασικά εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις στην Ευρώπη είναι η δυσκολία εξεύρεσης επενδυτικών κεφαλαίων. Η στρατηγική περιλαμβάνει την ενίσχυση της πρωτοβουλίας «Ένωση αποταμιεύσεων και επενδύσεων», την ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας (EIC), καθώς και τη δημιουργία ενός εξειδικευμένου Ταμείου για επεκτεινόμενες επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας. Επιπλέον, προτείνεται ένα εθελοντικό «Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Επενδύσεων στην Καινοτομία», που θα κινητοποιεί μεγάλους θεσμικούς επενδυτές σε επενδύσεις κεφαλαίων επιχειρηματικού κινδύνου.
- Ενίσχυση της σύνδεσης με την αγορά. Μέσω της πρωτοβουλίας «Lab to Unicorn», η στρατηγική επιδιώκει να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ έρευνας και αγοράς. Οι ευρωπαϊκοί κόμβοι νεοφυών επιχειρήσεων θα φέρουν κοντά πανεπιστήμια, ερευνητικά ιδρύματα και επενδυτές, ενώ θα θεσπιστούν κατευθυντήριες γραμμές για τη συμμετοχή των ιδρυμάτων στην εμπορική αξιοποίηση της διανοητικής ιδιοκτησίας. Ενθαρρύνεται, επίσης, η δημιουργία τεχνοβλαστών και ο δίκαιος επιμερισμός δικαιωμάτων και εσόδων από πατέντες.
- Προσέλκυση και διατήρηση ταλέντων. Η στρατηγική δίνει ιδιαίτερη σημασία στην προσέλκυση ανθρώπινου κεφαλαίου υψηλής εξειδίκευσης. Η πρωτοβουλία Blue Carpet επικεντρώνεται στη φορολογική αντιμετώπιση των δικαιωμάτων προαίρεσης μετοχών (stock options), στην επιχειρηματική εκπαίδευση και στην απλούστευση των διαδικασιών για τη διασυνοριακή απασχόληση. Η Επιτροπή καλεί τα κράτη-μέλη να θεσπίσουν γρήγορες διαδικασίες υποδοχής για ιδρυτές εκτός ΕΕ, σε συνέργεια με την Οδηγία για την Μπλε Κάρτα.
- Διευκόλυνση πρόσβασης σε υποδομές και υπηρεσίες. Οι startups χρειάζονται ταχεία πρόσβαση σε τεχνολογικές και ερευνητικές υποδομές. Η Επιτροπή σχεδιάζει τη δημιουργία μιας «χάρτας πρόσβασης», με στόχο την απλοποίηση και την εναρμόνιση των όρων πρόσβασης για βιομηχανικούς χρήστες, ενισχύοντας την καινοτομία και μειώνοντας τον χρόνο εισόδου στην αγορά.
Τα επόμενα βήματα
Η Επιτροπή θα παρακολουθεί την πρόοδο της στρατηγικής με τη χρήση κοινών δεικτών απόδοσης και θα καταθέσει απολογιστική έκθεση έως το τέλος του 2027.
Με αυτήν τη στρατηγική, η ΕΕ επιχειρεί να ξεπεράσει τις χρόνιες αδυναμίες του ευρωπαϊκού οικοσυστήματος καινοτομίας και να σταθεί επάξια απέναντι σε ανταγωνιστές, όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα. Το στοίχημα είναι μεγάλο: Να μετατραπεί η Ευρώπη σε παγκόσμιο κόμβο τεχνολογικής επιχειρηματικότητας.
