Η Κρήτη είναι η Αλμερία της Ελλάδας

Σημαντικό έλλειμμα αξιόπιστης καταγραφής των θερμοκηπιακών εκτάσεων στην Ελλάδα διαπιστώνει κανείς εάν κοιτάξει τα στατιστικά στοιχεία των ετήσιων γεωργικών ερευνών της ΕΛΣΤΑΤ. Στα 48.720 στρέμματα κατέγραψε τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες στο σύνολο της Ελλάδας η Ελληνική Στατιστική Αρχή κατά την απογραφή του 2020. Στην ετήσια, όμως, γεωργική στατιστική έρευνα αναφέρει ότι το 2020 καλλιεργούνταν σε θερμοκήπια κηπευτικά και άνθη σε συνολική έκταση 73.995 στρεμμάτων. Ακόμα και αν η τεράστια αυτή διαφορά προκύπτει από τις καλλιέργειες υπό κάλυψη τύπου τολ, δεν δικαιολογείται.

Εν πάση περιπτώσει, διατηρώντας μια επιφύλαξη για τα στοιχεία, θα χρησιμοποιήσουμε τα αποτελέσματα των ετήσιων γεωργικών ερευνών από το 2013 έως το 2022 (δέκα ετών), καθότι μετά το 2022 δεν έχουν δημοσιευθεί τα νεότερα αποτελέσματα. Έτσι, από το 2013 έως το 2022, οι εκτάσεις με θερμοκήπια –συμπεριλαμβάνονται και τα τολ– σε όλη την Ελλάδα αυξήθηκαν από 55.971 στρ. σε 74.603 στρ. με χρονιά-ρεκόρ το 2021 (81.830 στρ.). Από τα 55.971 στρέμματα του 2013, τα 23.525 ήταν στην Κρήτη. Το 2022, στην Κρήτη καταγράφηκαν από την ΕΛΣΤΑΤ 29.602 στρέμματα με κηπευτικά και άνθη θερμοκηπίου.

Υπάρχει μία σαφής αυξητική τάση, καθιστώντας την Κρήτη την «Αλμερία της Ελλάδας». Κι αυτό γιατί, όπως η παραθαλάσσια περιοχή της Ανδαλουσίας στην Ισπανία διαθέτει το μεγαλύτερο ποσοστό θερμοκηπιακών καλλιεργειών της χώρας, έτσι και η Κρήτη είναι το μεγαλύτερο θερμοκηπιακό κέντρο στην Ελλάδα. Μάλιστα, στην Κρήτη, εκτός από την Ιεράπετρα και τον Μακρύ Γιαλό, όπου βρίσκεται η πλειονότητα των θερμοκηπίων, τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί και άλλα κέντρα παραγωγής κηπευτικών, με σημαντικές εκτάσεις, όπως οι Μοίρες, ο Κίσσαμος και η Βιάννος. Είναι σαφές, λοιπόν, ότι η Κρήτη κατέχει τα σκήπτρα στην παραγωγή και στην εμπορία αυτού του είδους των προϊόντων.

Η αμέσως επόμενη περιφέρεια με τη μεγαλύτερη έκταση θερμοκηπίων το 2022 ήταν η Δυτική Ελλάδα, με 25.159 στρέμματα (+18.784 στρ. σε σχέση με το 2013), συμπεριλαμβάνονται, όμως, σε αυτά και τα τολ, που δεν είναι μόνιμες εγκαταστάσεις υπό κάλυψη. Ουσιαστικά, το δεύτερο θερμοκηπιακό κέντρο της Ελλάδας εντοπίζεται στον Μαραθώνα Αττικής και μετά ακολουθούν τα Φιλιατρά Μεσσηνίας, η Πρέβεζα, η Δοβρά Ημαθίας και, τέλος, τα Βασιλικά Θεσσαλονίκης.

Οι εκτάσεις με τολ στην Ηλεία και την Αχαΐα, όπου καλλιεργούνται φράουλες και κηπευτικά, επικεντρώνονται κατά βάση στη Δημοτική Ενότητα Βουπρασίας, όπου ανήκει και η Ν. Μανωλάδα, και έπεται με διαφορά η ΔΕ Λαρισσού Αχαΐας.

Γιώργος Καραλάκης: Νερό και εργατικά χέρια οι δύο βασικοί παράγοντες για ανάπτυξη των θερμοκηπίων

«Στην Ιεράπετρα, η έλλειψη νερού, έργων υποδομής και άρδευσης, καθώς και εργατικού δυναμικού εμποδίζουν την ανάπτυξη των θερμοκηπίων, παρόλο που πρόκειται για μια περιοχή με πολλές δυνατότητες», σχολιάζει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού «Ανατολή» και του Τοπικού Οργανισμού Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ) Ιεράπετρας, Γιώργος Καραλάκης. Όσον αφορά το προϊοντικό προφίλ της περιοχής, μας λέει ότι τα τελευταία δύο χρόνια έχει αλλάξει: «Είναι πρώτα τα αγγούρια και μετά οι πιπεριές. Γενικότερα, ό,τι προορίζεται για εξαγωγή έχει μέλλον. Όπως βαδίζει η ντομάτα με ιώσεις, προβλήματα, αθρόες εισαγωγές από άλλες χώρες και χαμηλές τιμές, δεν έχει μέλλον. Δυστυχώς, εδώ και δύο χρόνια, οι τιμές στην ντομάτα είναι κάτω του κόστους και, όπως πάει, θα εγκαταλειφθεί».