Η νέα γενιά «οπλοστασίου» για βιολογικούς και συμβατικούς καλλιεργητές κατά των εχθρών των φυτών

Τόσο η παγκόσμια κατανάλωση τροφίμων γενικώς όσο και η ζήτηση για πιο λειτουργικά και θρεπτικά τρόφιμα ειδικότερα αυξάνονται συνεχώς. Η παραγωγή τροφίμων πρέπει να αυξηθεί κατά 70% έως το 2050 και εναπόκειται στους αγρότες να την υλοποιήσουν, παρά τις αυξανόμενες πιέσεις από την κλιματική αλλαγή.

Οι αγρότες πρέπει να διαθέτουν νέες, βιώσιμες τεχνολογίες για να αυξήσουν την παραγωγικότητα των καλλιεργειών παρά τις πολλαπλές προκλήσεις. Οι ακραίες καιρικές συνθήκες, η λειψυδρία, τα ανθεκτικά παράσιτα και οι ασθένειες προκαλούν ολοένα και περισσότερες απώλειες στις καλλιέργειες. Μέχρι και το 30% της παγκόσμιας παραγωγής των κυριότερων βασικών καλλιεργειών –σιταριού, ρυζιού, αραβοσίτου, πατάτας, κηπευτικών και σόγιας– χάνεται. Έως και το 70% των απωλειών στην απόδοση των κυριότερων καλλιεργειών χάνεται λόγω δυσμενών περιβαλλοντικών συνθηκών.

Παράλληλα, σε περιοχές της υφηλίου με αυστηρά περιβαλλοντικά και νομοθετικά πρότυπα, όπως στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μειώνονται συνεχώς τα διαθέσιμα «όπλα» κατά των εχθρών των καλλιεργειών, ιδιαίτερα εάν για αυτά υπάρχουν ενδείξεις ότι επιβαρύνουν το περιβάλλον και τα οικοσυστήματα.

Οι καλλιεργητές υιοθετούν πρακτικές αναγεννητικής γεωργίας και αξιοποιούν τα δεδομένα, τις ψηφιακές εφαρμογές και τη γεωργία ακριβείας, αλλά αυτά δεν αρκούν. Εδώ είναι που ο αναδυόμενος κλάδος των βιολογικών «όπλων» κατά των εχθρών των φυτών, των biologicals, συμβάλλει στην κάλυψη του κενού, προσφέροντας στους αγρότες μεγαλύτερη ευελιξία και μια πλουσιότερη επιλογή εργαλείων, τα οποία υποστηρίζουν την επίτευξη των στόχων παραγωγικότητας και βιωσιμότητας.

Προηγμένα εργαλεία για τους γεωργούς

Οι κατηγορίες των νέας γενιάς εφοδίων, υπό τον γενικό τίτλο «biologicals», είναι:

• Biocontrol: Βιολογικός έλεγχος των παρασίτων και των ασθενειών μέσω ακριβούς εφαρμογής σκευασμάτων φυσικής προέλευσης και μικροοργανισμών.
• Βιοδιεγέρτες (biostimulants): Προάγουν την ανθεκτικότητα των φυτών σε περιβαλλοντικές καταπονήσεις, όπως η ξηρασία ή το κρύο.
• Προϊόντα αποδοτικής χρήσης θρεπτικών συστατικών (nutrient use efficiency-NUE): Βελτιώνουν την ικανότητα των καλλιεργειών να προσλαμβάνουν και να επεξεργάζονται τα θρεπτικά συστατικά και να βελτιώνουν το έδαφος.

Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ των τριών κατηγοριών;

• Οι λύσεις biocontrol ελέγχουν τους εχθρούς και τις ασθένειες με φυσικό τρόπο. Θωρακίζουν τις καλλιέργειες έναντι των εντόμων, των παρασίτων, των μυκητολογικών και βακτηριακών ασθενειών, των νηματωδών και των ζιζανίων. Ένα παράδειγμα είναι τα προϊόντα, που λειτουργούν με φερομόνες, τα χημικά σήματα της φύσης που χρησιμοποιούνται από τα έντομα για την επικοινωνία και την αναπαραγωγή.

Για τη βιολογική καταπολέμηση της αναπαραγωγής εντομολογικών εχθρών σε πολλές οπωροφόρες καλλιέργειες, οι εταιρείες έχουν αναπτύξει βιολογικά μέσα ελέγχου, που χρησιμοποιούν φερομόνες, για να διαταράξουν τη διαδικασία ζευγαρώματος των εντόμων. Αυτό μειώνει τις πιθανότητες οι εχθροί να γίνουν κυρίαρχοι σε σχέση με τα ωφέλιμα έντομα, προστατεύοντας τη σοδειά και το εισόδημα των καλλιεργητών.

• Τους βιοδιεγέρτες μπορούμε να τους χαρακτηρίσουμε ως «γεωργικές βιταμίνες», που ενισχύουν τη δύναμη των φυτών, βοηθώντας τα να αντέξουν την ξηρασία, τη ζέστη, το κρύο και άλλες καταπονήσεις και βελτιώνοντας την ποιότητα των καλλιεργειών. Οι βιοδιεγέρτες μπορούν να εφαρμοστούν στα φυτά, στους σπόρους ή στο περιβάλλον των ριζών. Υπάρχουν προϊόντα που ενισχύουν τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης και την παραγωγή χλωροφύλλης από τα φύλλα, άλλα που δυναμώνουν τις ρίζες και προωθούν την ανάπτυξη των κυττάρων του φυτού με φυσικό τρόπο και άλλα που βελτιώνουν την υγεία του εδάφους, εμπλουτίζοντας την υπόγεια μικροβιοποικιλότητα.
• Τα προϊόντα αποδοτικής χρήσης θρεπτικών συστατικών, συμπεριλαμβανομένων των βιολογικών λιπασμάτων, συμβάλλουν επίσης στην αύξηση, την ανάπτυξη και την απόδοση των φυτών. Ορισμένα από αυτά ενισχύουν την απορρόφηση των θρεπτικών στοιχείων από τα φυτά, βελτιώνοντας τη δομή των ριζών και προάγοντας την ανάπτυξη των φυτών και την υγεία του εδάφους. Άλλα βελτιώνουν τη διαθεσιμότητα των θρεπτικών στοιχείων στο έδαφος, ενισχύοντας φυσικές διεργασίες, όπως η δέσμευση του αζώτου και η διαλυτοποίηση του φωσφόρου.