Η ώρα των Βιολογικών – Με μπάτζετ περίπου 300 εκατ. ευρώ και πληρωμές έως 30 Ιουνίου ανοίγουν οι αιτήσεις

Σε τροχιά ενεργοποίησης μπαίνουν το επόμενο διάστημα τα πολυαναμενόμενα προγράμματα Βιολογικής Γεωργίας, Κτηνοτροφίας και Μελισσοκομίας, συνολικού μπάτζετ 303 εκατ. ευρώ περίπου. Σύμφωνα με πληροφορίες της «ΥΧ», η δημοσίευση της πρόσκλησης θεωρείται θέμα ημερών, ενώ την ερχόμενη εβδομάδα ο ΟΠΕΚΕΠΕ έχει ενημερώσει τις διαχειριστικές αρχές του ΥΠΑΑΤ πως θα έχει παραδοθεί το πληροφοριακό σύστημα, ώστε να ξεκινήσουν οι αιτήσεις ενίσχυσης.

Θα πρέπει να τονισθεί, επίσης, ότι τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα, λόγω της καθυστέρησης που προηγήθηκε, προϋποθέτουν άμεση κινητοποίηση αρχών και παραγωγών, αφού η πληρωμή της α’ δόσης θα πρέπει να πραγματοποιηθεί έως τις 30 Ιουνίου. Της προκήρυξης των Βιολογικών προηγήθηκε αυτή των Θερμοκηπίων (Παρέμβαση Π3-73-2.9), συνολικού ύψους 150 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με αυτήν, οι αιτήσεις για το πρόγραμμα θα πραγματοποιούνται από τις 23/6 έως τις 26/8.

Βιολογικά

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η πρόσκληση για τα Βιολογικά αναμένεται να δημοσιευθεί ακόμη και σήμερα, Παρασκευή (9/5), ενώ η πλατφόρμα υποβολής αιτήσεων θα ανοίξει εντός της επόμενης εβδομάδας, πιθανότατα μέχρι τις 15 Μαΐου. Το πρόγραμμα θα τρέξει με γρήγορους ρυθμούς και η διάρκεια υποβολής αιτήσεων δεν θα ξεπεράσει τις 15 ημέρες. Αμέσως μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, θα ακολουθήσουν:

• Αξιολόγηση αιτήσεων και έκδοση προσωρινών πινάκων κατάταξης.
• Υποβολή ενστάσεων.
• Έκδοση οριστικών αποτελεσμάτων.
• Καταβολή α’ δόσης έως την 30ή Ιουνίου.

Σύμφωνα με την πρόσκληση για τη Βιολογική Γεωργία και την Κτηνοτροφία, που προδημοσιεύθηκε το καλοκαίρι του 2024, ο συνολικός προϋπολογισμός της δράσης θα είναι συνολικού ύψους 285 εκατ. ευρώ, ενώ για τη Βιολογική Μελισσοκομία το ποσό φτάνει τα 18 εκατ. ευρώ.

Ωστόσο, όπως ήδη έχει γράψει η «ΥΧ», οι πόροι του προγράμματος μειώθηκαν (σύμφωνα με τη 2η τροποποίηση του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027, που ενέκρινε και η Κομισιόν) και 81 εκατ. από αυτούς θα κατευθυνθούν στην Παρέμβαση Π3-70-5.1 «Μείωση αποτυπώματος άνθρακα σε αρόσιμες καλλιέργειες». Πρόκειται για μια πιλοτική Παρέμβαση σχετικά με τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα στην καλλιέργεια βάμβακος, βιομηχανικής ντομάτας και κινόας, με τριετείς δεσμεύσεις για μείωση του αποτυπώματος άνθρακα κατά 20% από το πρώτο έτος δεσμεύσεων μέχρι και το τρίτο έτος αυτών. Παρ’ όλα αυτά, αναμένεται να υπάρξει υπερδέσμευση πόρων, αφού θα πρέπει να ικανοποιηθούν περιπτώσεις ισοβαθμίας στη μοριοδότηση.

Θερμοκήπια

Παράλληλα, χθες, Πέμπτη 8/5, δημοσιεύθηκε η προκήρυξη της Παρέμβασης Π3-73-2.9 «Επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό και την κατασκευή θερμοκηπίων και προσπελάσιμων στεγάστρων φυτικής παραγωγής». Αυτή αφορά όλη την ελληνική επικράτεια, παρέχοντας στήριξη σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις φυσικών προσώπων, νομικά πρόσωπα και συλλογικά σχήματα, των οποίων η έδρα βρίσκεται εντός της ελληνικής επικράτειας, για επενδύσεις στην παραγωγή γεωργικών προϊόντων σε θερμοκήπια και λοιπά προσπελάσιμα στέγαστρα φυτικής παραγωγής, με τους όρους, τις προϋποθέσεις και τους περιορισμούς των επόμενων άρθρων και παραρτημάτων.

Η δημόσια δαπάνη της παρούσας πρόσκλησης ανέρχεται σε 150 εκατ. ευρώ και συγχρηματοδοτείται από το ΕΓΤΑΑ (ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται στα 600 εκατ. ευρώ με υπερδέσμευση και ιδιωτική συμμετοχή). Το ανωτέρω ποσό κατανέμεται στις περιφέρειες της χώρας, σύμφωνα με τον σχετικό πίνακα.

Αποκλεισμοί

Ένα από τα βασικά νέα στοιχεία της πρόσκλησης είναι ότι στην περίπτωση υποβολής αίτησης στήριξης από νομικό πρόσωπο, στο οποίο συμμετέχει με οποιαδήποτε μορφή και με ποσοστό άνω του 49% φυσικό ή νομικό πρόσωπο που συμμετέχει με ποσοστό άνω του 49% σε τρίτο νομικό πρόσωπο, το οποίο υποβάλλει αίτηση στήριξης στο πλαίσιο της παρούσας, επιλέξιμη θεωρείται η πρόταση που υποβάλλεται πρώτη στο ΟΠΣΚΕ, ενώ η πρόταση ή οι προτάσεις που υποβάλλονται στη συνέχεια απορρίπτονται, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της αξιολόγησης της πρώτης, χρονολογικά, υποβεβλημένης αίτησης.

Περιφέρεια της έδρας

Σε περίπτωση αλλαγής του τόπου μόνιμης κατοικίας του φυσικού προσώπου ή της έδρας του νομικού προσώπου κατά τη διάρκεια υλοποίησης του επενδυτικού σχεδίου, ο δικαιούχος υποχρεούται να υποβάλει τροποποίηση του επενδυτικού σχεδίου, ενώ όταν η αλλαγή γίνεται κατά τη διάρκεια των μακροχρόνιων υποχρεώσεων, απαιτείται η γνωστοποίηση της αλλαγής αυτής στην οικεία ΔΑΟΚ.

Αυστηροί τεχνικοί όροι για τις εγκαταστάσεις

Οι ενισχυόμενες επενδύσεις αφορούν αποκλειστικά γεωργικά προϊόντα που παράγονται εντός θερμοκηπιακών εγκαταστάσεων, νέων ή υφιστάμενων. Τροποποιητική απόφαση της τελευταίας στιγμής προσθέτει στις επιλέξιμες επενδύσεις τους θαλάμους κλειστού τύπου (κιβώτια ISO 668), πλέον των μόνιμων εγκαταστάσεων φυτικής παραγωγής τύπου ΤΟΛ και των κλειστών θαλάμων καλλιέργειας μανιταριών.

Για τα κιβώτια ISO 668, τίθεται πλέον ρητός όρος ότι δεν ενισχύονται, αν δεν συνοδεύονται από πλήρη τεχνικό και υποστηρικτικό εξοπλισμό, όπως μονώσεις, βάσεις, συστήματα υδροπονίας, αισθητήρες, φωτισμό, αυτοματισμούς, υδρολίπανση και εξοπλισμό καλλιέργειας, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων για καλλιέργεια φυλλωδών λαχανικών, φράουλας ή μούρων. Προβλέπεται, επίσης, ενίσχυση για συστήματα αφαλάτωσης και εμπλουτισμού με CO2, όπου απαιτείται.

Όροι για φυσικούς δικαιούχους

Με την τροποποιητική ΥΑ απαλείφεται ο όρος να είναι κάποιος «επαγγελματίας αγρότης», αλλά πρέπει να είναι εγγεγραμμένος στο ΜΑΑΕ ως κάτοχος γεωργικής εκμετάλλευσης. Ειδικότερα, η απόφαση αναφέρει: «Εφόσον είναι φυσικό πρόσωπο, να είναι εγγεγραμμένος στο ΜΑΑΕ τουλάχιστον ως κάτοχος γεωργικής εκμετάλλευσης και να τηρεί τις υποχρεώσεις του στο σχετικό μητρώο».

Μεταποίηση και Επιχειρηματικές Ομάδες

Τέλος, σημειώνεται ότι έχουν ήδη δημοσιευθεί οι προκηρύξεις για τα προγράμματα της Μεταποίησης (Π3-73-2.3 – Στήριξη για επενδύσεις στη μεταποίηση/ εμπορία και/ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων») και των Επιχειρησιακών Ομάδων (Π3-77-3.1 «Ανάπτυξη συνεργασιών μέσω Επιχειρησιακών Ομάδων (ΕΟ) της Ευρωπαϊκής Σύμπραξης Καινοτομίας). Για τη Μεταποίηση, το συνολικό ποσό που προβλέπεται για τη χρηματοδότηση της παρέμβασης ανέρχεται περίπου σε 135 εκατ. ευρώ και ανάλογα με το πλήθος των προτάσεων που θα υποβληθούν θα δοθεί υπερδέσμευση. Για τις Επιχειρησιακές Ομάδες, ο αρχικός προϋπολογισμός αγγίζει τα 70 εκατ. ευρώ (βλ. αναλυτικό ρεπορτάζ σελ. 46).