Ημερολόγιο Θρέψης: Σκληρό σιτάρι και Κριθάρι

Οι ανάγκες θρέψης της κάθε καλλιέργειας υπολογίζονται ανάλογα με τις εδαφοκλιματικές συνθήκες της περιοχής, την ποικιλία, το στάδιο ανάπτυξης, την ηλικία του φυτού, τις καλλιεργητικές τεχνικές και τις επιδιωκόμενες αποδόσεις. Η εδαφολογική ανάλυση και η φυλλοδιαγνωστική ανάλυση αποτελούν πολύτιμα εργαλεία για τον καθορισμό της ορθολογικής λίπανσης.

Ομάδα Σύνταξης: Δρ. Φ. Γιαννακοπούλου, Π. Γκρίντζος, Α. Κατσουλιέρη,
X. Μπαμπάτσικος, Ν. Μυτιλέκας, I. Παντελής, Β. Τσουκανάς

 

ΣΚΛΗΡΟ ΣΙΤΑΡΙ

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Το σκληρό σιτάρι αποτελεί μία από τις σημαντικότερες καλλιέργειες στη χώρα μας. Η ορθολογική λίπανση της καλλιέργειας του σιταριού είναι καθοριστική για την επίτευξη υψηλών αποδόσεων με υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά.

ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Οι ανάγκες θρέψης του σκληρού σιταριού, στα τρία μακροστοιχεία, είναι:

ΕΙΔΟΣ ΛΙΠΑΝΣΗΣ: ΒΑΣΙΚΗ ΛΙΠΑΝΣΗ

Η βασική λίπανση της καλλιέργειας του σκληρού σιταριού με άζωτο, φώσφορο και όπου χρειαστεί κάλιο αποτελεί προϋπόθεση για την καλή εγκατάσταση της καλλιέργειας, την ανάπτυξη των βλαστικών οργάνων και των καταβολών των ανθέων. Η επάρκεια των στοιχείων αυτών, στα αρχικά στάδια ανάπτυξης, επηρεάζει καθοριστικά την εξέλιξη και την επιτυχία της καλλιέργειας. Στη βασική λίπανση εφαρμόζουμε όλες τις απαιτούμενες μονάδες φωσφόρου (5-6 κιλά/στρέμμα) και καλίου και το 1/2 ή το 1 /3 των απαιτούμενων μονάδων αζώτου.

Σημαντική προϋπόθεση για την αποτελεσματικότερη βασική λίπανση είναι να υπάρχουν συνθήκες επάρκειας εδαφικής υγρασίας. Η βασική λίπανση εφαρμόζεται με ενσωμάτωση του λιπάσματος σε παράλληλες γραμμές σποράς και 5 εκ. βαθύτερα από τον σπόρο ή σε όλη την έκταση του αγρού.

ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Η προσθήκη αζώτου επιδρά θετικά στον αριθμό των σταχύων και των καρπών ανά ταξιανθία, καθώς και στο βάρος των καρπών και στην πρωτεϊνοπεριεκτικότητα.

Ο ρόλος του φωσφόρου είναι ιδιαίτερα σημαντικός στην ανάπτυξη του ριζικού συστήματος και στη σκλήρυνση των ιστών του στελέχους, αυξάνοντας την αντοχή των φυτών στο πλάγιασμα.

Το κάλιο έχει ενεργό ρόλο στον μεταβολισμό των υδατανθράκων κσι στη συσσώρευση του αμύλου, ενώ παράλληλα ευνοεί το γέμισμα των καρπών και αυξάνει την αντοχή της καλλιέργειας σε αβιοτικές καταπονήσεις.

Στοιχείο

Ποσότητα (κιλά/στρ.)

Ν

14-16

P2O5

5-6

K2O

5-6

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Μπιλάλης Δ., Παπαστυλιανού Π., Τραυλός Ηλ., 2019, Γεωργία Φυτά Μεγάλης Καλλιέργειας Εκδ. Πεδίο. Αρχείο ΣΠΕΛ, 1995-2021.

 

ΚΡΙΘΑΡΙ

ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Το κριθάρι είναι σημαντικής οικονομικής σημασίας χειμερινό σιτηρό, τέταρτο σε αξία μετά το σιτάρι, το ρύζι, και τον αραβόσιτο. Είναι μικρότερου βιολογικού κύκλου από το σιτάρι και μπορεί να καλλιεργηθεί σε ψυχρές ή ξηροθερμικές περιοχές.

ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΣΕ ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Οι ανάγκες θρέψης του κριθαριού σε θρεπτικά στοιχεία είναι παρόμοιες με εκείνες του σιταριού. Οι ανάγκες θρέψης του κριθαριού, στα τρία μακροστοιχεία, είναι:

Διαφοροποιήσεις υφίστανται στις περιπτώσεις που το κριθάρι προορίζεται για βυνοποίηση, όπου προτείνεται η συνολική ποσότητα αζώτου να καλύπτει τα ελάχιστα συνιστώμενα επίπεδα, ώστε να διασφαλισθεί η βέλτιστη περιεκτικότητα των κόκκων σε πρωτεΐνη. Για το κριθάρι βυνοποίησης, η επιφανειακή λίπανση συνιστάται να εφαρμόζεται στις αρχές του αδελφώματος, ενώ για το κτηνοτροφικό κριθάρι μέχρι και το τέλος αυτού του σταδίου.

ΕΙΔΟΣ ΛΙΠΑΝΣΗΣ: ΒΑΣΙΚΗ ΛΙΠΑΝΣΗ

Η βασική λίπανση του κριθαριού με άζωτο, φώσφορο και κάλιο είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη πλούσιου ριζικού συστήματος, την καλή εγκατάσταση της καλλιέργειας και την ανάπτυξη των βλαστικών οργάνων και των ανθικών καταβολών, καθώς και το γέμισμα του καρπού σε μεταγενέστερα στάδια ανάπτυξης. Η βασική λίπανση πραγματοποιείται κατά τη σπορά, με εφαρμογή του 1/2 ή του 1/3 των απαιτούμενων μονάδων αζώτου και όλων των μονάδων του φωσφόρου και του καλίου.

ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Η επάρκεια αζώτου στο κριθάρι ενισχύει την ανάπτυξη της καλλιέργειας, αυξάνοντας το αδέλφωμα και το μέγεθος του στάχυος. Παρά το γεγονός ότι παρατηρείται σημαντική διακίνηση αζώτου από τα βλαστικά όργανα προς τους στάχυες κατά το γέμισμα των καρπών, περίσσεια αζώτου στο έδαφος κατά την ίδια περίοδο αυξάνει αρκετά την περιεκτικότητα των καρπών σε πρωτεΐνη. Για το κριθάρι βυνοποίησης η υψηλή περιεκτικότητα των καρπών σε ολικό άζωτο μειώνει το πσοστό υδατανθράκων στο ενδοσπέρμιο, προκαλώντας μείωση της διαύγειας της μπύρας.

Η επάρκεια φωσφόρου διασφαλίζει την ανάπτυξη ριζικού συστήματος, το καλό γέμισμα των καρπών και συσχετίζεται με υψηλότερο εκχύλισμα βύνης. Παράλληλα, πρωιμίζει την καλλιέργεια και δρα συνεργιστικά με το άζωτο προς όφελος του φυτού. Το κάλιο είναι απαραίτητο ιδιαίτερα στα πρώτα στάδια ανάπτυξης της καλλιέργειεας και σχετίζεται κυρίως με τον ισορροπημένο μεταβολισμό των σακχάρων και την ιοντική ισορροπία στους ιστούς, ενώ παράλληλα ευνοεί το γέμισμα των καρπών και αυξάνει την αντοχή της καλλιέργειας σε αβιοτικές καταπονήσεις.

Στοιχείο

Ποσότητα (κιλά/στρ.)

Ν

8-16

P2O5

4-8

K2O

0-4

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Μπιλάλης Δ., Παπαστυλιανού Π., Τραυλός Ηλ., 2019, Γεωργία Φυτά Μεγάλης Καλλιέργειας Εκδ. Πεδίο. Αρχείο ΣΠΕΛ,1995-2021.