JRC: Ξηρασία και υψηλές τιμές εισροών πλήττουν σοβαρά την αγροτική παραγωγή του πλανήτη

Οι αντίξοες συνθήκες αναμένεται να ωθήσουν δεκάδες εκατομμύρια επιπλέον ανθρώπων στην πείνα και στη φτώχεια

Η αγροτική παραγωγή σε περιοχές της Αφρικής, της Μέσης Ανατολής και του ευρύτερου Τρίτου Κόσμου απειλείται σοβαρά από την ξηρασία σε συνδυασμό με τις υψηλές τιμές των εισροών. Σε αυτό το πόρισμα κατέληξαν ερευνητές του Κοινού Κέντρου Ερευνών της Κομισιόν (JRC), οι οποίοι προειδοποιούν σχετικά με τα παγκόσμια hotspot της ανωμαλίας της αγροτικής παραγωγής.

Σύμφωνα με την έκδοση Μαΐου της σχετικής έκθεσης του JRC με τίτλο Anomaly Hotspots of Agricultural Production (ASAP), η ξηρασία επηρεάζει μεγάλες περιοχές της Ανατολικής Αφρικής και οι συνθήκες καλλιέργειας εκεί έχουν επιδεινωθεί σε πολλά μέρη. Εκτός από τις επιπτώσεις της εξαιρετικά παρατεταμένης ξηρασίας, πρόσθετη πίεση στην επισιτιστική ασφάλεια ασκεί η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, καθώς η περιοχή εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές σιτηρών και λιπασμάτων.

Ο συνδυαστικός αντίκτυπος των ακραίων καιρικών συνθηκών, των εκτοπισμών που σχετίζονται με τις συγκρούσεις και των αυξανόμενων τιμών των τροφίμων είναι οι κινητήριες δυνάμεις της οξύτατης επισιτιστικής ανασφάλειας στην περιοχή, με περίπου 39,8-41,3 εκατομμύρια ανθρώπους να υπολογίζεται ότι θα βρεθούν σε «κρίση ή σε ακόμα χειρότερη θέση» μέσα στο 2022.

Κατά τη συγκομιδή στη Νότια Αφρική, οι προοπτικές παραγωγής ποικίλλουν μεταξύ των χωρών λόγω των μεικτών εποχικών επιδόσεων. Μειωμένη παραγωγή αναμένεται στη Μοζαμβίκη, τη Μαδαγασκάρη και το Μαλάουι, ενώ, αντίθετα, η παραγωγή καλαμποκιού της Νότιας Αφρικής αναμένεται να είναι ελαφρώς πάνω από τον μέσο όρο της πενταετίας. Αν και η περιοχή μπορεί να εξασφαλίσει επαρκή διαθεσιμότητα καλαμποκιού για να καλύψει τη ζήτησή της, ο συνδυασμός των υψηλών τιμών των τροφίμων και των υψηλών τιμών των λιπασμάτων ενδέχεται να ωθήσει εκατομμύρια περισσότερους ανθρώπους στην πείνα και στη φτώχεια.

Οδεύοντας προς το τέλος της χειμερινής περιόδου σίτου στη Βόρεια Αφρική, οι αρνητικές επιπτώσεις της ξηρασίας είναι ορατές στο μεγαλύτερο τμήμα του Μαρόκου και στο δυτικό τμήμα της Αλγερίας. Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις, οι αποδόσεις σε σιτάρι και κριθάρι θα υπολείπονται κατά περισσότερο από το 50% του πενταετούς μέσου όρου στο Μαρόκο και περίπου κατά 20% στην Αλγερία. Η χαμηλή παραγωγή χειμερινού σίτου σε μία ή περισσότερες χώρες της Βόρειας Αφρικής προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία, με τον αναμενόμενο πληθωρισμό των τιμών των τροφίμων να συνδέεται με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ομοίως, στη Μέση Ανατολή, οι προοπτικές για τα χειμερινά δημητριακά είναι φτωχές στο βόρειο τμήμα της Συρίας και στο βόρειο και ανατολικό Ιράκ λόγω των πενιχρών βροχοπτώσεων και των κακών κοινωνικοοικονομικών συνθηκών από το φθινόπωρο του 2021.

Καλύτερη είναι η κατάσταση στη Δυτική Αφρική, ωστόσο υπάρχει ανησυχία για την κύρια καλλιεργητική περίοδο των δημητριακών του 2022, καθώς η επιδείνωση των συνθηκών ασφαλείας στις περιοχές που έχουν πληγεί από συγκρούσεις και η περιορισμένη πρόσβαση σε λιπάσματα είναι πιθανό να περιορίσουν τις αποδόσεις και να εμποδίσουν τις δραστηριότητες σποράς.

Σε γενικές γραμμές, αυτό που παρατηρείται ακόμα και στις περιοχές του Τρίτου Κόσμου, όπου οι συνθήκες είναι προς το παρόν πιο ευνοϊκές, είναι ότι οι τιμές των καυσίμων, των λιπασμάτων και των λοιπών εισροών ενδέχεται να επηρεάσουν ανά πάσα στιγμή κάποια σπορά, οδηγώντας σε αλυσιδωτές επιπτώσεις.