Καινοτόμο ρόφημα «matcha» σιδερίτη στην Αχαΐα

Συνεργασία του πρωτογενούς τομέα με την πανεπιστημιακή και ερευνητική κοινότητα

Το ελληνικό τσάι του βουνού παίρνει νέα μορφή, γίνεται πούδρα και ανοίγει νέους δρόμους για την αξιοποίηση και την εμπορευματοποίησή του, ενισχύοντας ταυτόχρονα το brand name του σε παγκόσμια κλίμακα. Το επίδοξο αυτό εγχείρημα είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας του πρωτογενούς τομέα με την πανεπιστημιακή και ερευνητική κοινότητα και συνδυάζει την παράδοση με την καινοτομία, προσφέροντας πολλαπλασιαστικά οφέλη σε όλους όσοι ασχολούνται με την καλλιέργεια, την παραγωγή και την τυποποίηση του ελληνικού σιδερίτη.

Το πρώτο στάδιο της πρότασης για την παρασκευή καινοτόμου βιολογικού ροφήματος από Sideritis raeseri σε μορφή σκόνης εγκρίθηκε πρόσφατα από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, σύμφωνα με το Μέτρο 16 του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 του ΥΠΑΑΤ.

Συντονιστής του έργου είναι η αχαϊκή εταιρεία παραγωγής βιολογικών αρωματικών φυτών AΔΟLO, ενώ ερευνητικός φορέας είναι το Τμήμα Φαρμακευτικής του Πανεπιστήμιου Πατρών με πλούσιο επιστημονικό έργο στα αρωματικά φυτά. Στην ομάδα έργου συμμετέχει επίσης και η εταιρεία έρευνας και ανάπτυξης φαρμακευτικών προϊόντων ΙNDEVCHEM.

Σύμφωνα με τα όσα γνωστοποίησε στην «ΥΧ» ο υπεύθυνος της εταιρείας ΑΔOLO και γεωπόνος Χρήστος Θανόπουλος, το έργο στοχεύει να αναπτύξει μια μεθοδολογία για την παραγωγή κόνεως φυτικού υλικού Sideritis raeseri που θα διατίθεται για την παραγωγή μεγάλης κλίμακας βιολογικών ροφημάτων με ευεργετικές ιδιότητες.

«Το τελικό προϊόν, που θα παραχθεί μέσω φυσικών διεργασιών, φιλοδοξεί να έχει παρόμοια χαρακτηριστικά με το εξαιρετικά δημοφιλές προϊόν ‘‘matcha tea’’, αφού θα έχει υψηλή σταθερότητα και θα παρέχει στον καταναλωτή το σύνολο των θρεπτικών συστατικών της δρόγης, όπως είναι τα φλαβονοειδή, οι κατεχίνες, η φαινυλοπροπενία, οι στερόλες κ.ά.», υπογράμμισε ο κ. Θανόπουλος. Επιπλέον, εξέφρασε τη βεβαιότητά του πως η παραγωγή ενός τέτοιου καινοτόμου ροφήματος θα δώσει προστιθέμενη αξία, ενισχύοντας ταυτόχρονα το brand name του ελληνικού σιδερίτη σε παγκόσμια κλίμακα.

«Η νέα μορφή τσαγιού δίνει τη δυνατότητα αύξησης των εξαγωγών, καθώς ο όγκος του θα έχει συμπυκνωθεί σημαντικά, τροποποιώντας και βελτιώνοντας τον τρόπο διαχείρισης και διάθεσής του στην αγορά. Φανταστείτε πως ένας τόνος τσάι του βουνού, όπως το ξέρουμε σήμερα, θα μπορεί να χωρέσει με τη νέα του μορφή σε ένα χαρτοκιβώτιο», δήλωσε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε: «Αν συνυπολογίσει κανείς τις θεραπευτικές δράσεις του σιδερίτη, αντικείμενο πλέον πολυάριθμων επιστημονικών μελετών, καθώς και το γεγονός ότι η ετήσια αύξηση χρήσης φυτικών φαρμάκων ξεπερνά παγκοσμίως το 5%, τότε γίνεται εύκολα αντιληπτή η σπουδαιότητα του εν λόγω εγχειρήματος».

Από την πλευρά της, η αναπληρώτρια καθηγήτρια Φαρμακογνωσίας του Τμήματος Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Πατρών, Δρ Φωτεινή Λάμαρη, τόνισε πως η μελέτη της χημικής σύστασης και των ιδιοτήτων αυτοφυών και καλλιεργούμενων πληθυσμών του Sideritis αποτελεί αντικείμενο έντονης έρευνας στο εργαστήριό τους. «Είναι βαθιά μου πεποίθηση ότι πρόκειται για έναν πράσινο θησαυρό, καθώς τόσο η παραδοσιακή χρήση, αλλά και οι έως τώρα μελέτες μας αναδεικνύουν ένα φυτό πλούσιο σε σπάνια φυσικά προϊόντα (χημικές ενώσεις) και με ευεργετικές καταπραϋντικές ιδιότητες και όχι μόνο», δήλωσε η κα Λάμαρη. Παράλληλα, ανέφερε πως είναι ιδιαίτερα χαρούμενη που συμμετέχει σε αυτό το ερευνητικό πρόγραμμα που εκκινεί από την πρωτοβουλία μίας τοπικής δυναμικής εταιρείας, η οποία έχει εγκαταστήσει μία βιολογική καλλιέργεια του φυτού στην περιοχή μας και καλύπτει την ανάγκη για σταθερή και ποιοτική φυτική παραγωγή.

«Παλαιότερες προσπάθειες για αξιοποίηση του σιδερίτη δεν μπορούσαν να προχωρήσουν, γιατί ο μόνος τρόπος ανεύρεσης φυτικής ύλης ήταν η συλλογή από τη φύση. Στο πλαίσιο του έργου, οι τρεις εταίροι, η εταιρεία καλλιέργειας αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών ΑΔΟLO, το Πανεπιστήμιο Πατρών και η φαρμακευτική εταιρεία έρευνας και ανάπτυξης ΙNDEVCHEM θα διερευνήσουν τον βέλτιστο τρόπο επεξεργασίας της φυτικής δρόγης για την παρασκευή κόνεως και, τελικώς, ροφήματος και αναμένεται να έχει πολλαπλασιαστικά οφέλη», τόνισε η κα Λάμαρη.

Δυναμική

Να σημειωθεί ότι το ελληνικό τσάι του βουνού (Sideritis spp.) αποτελεί ίσως την πιο ανερχόμενη καλλιέργεια αρωματικών φυτών στην Ελλάδα τα τελευταία δέκα χρόνια.

Παραγωγοί, κυρίως ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, προχωρούν στην εγκατάσταση διάφορων ειδών σιδερίτη, προσδοκώντας σε ένα επιπρόσθετο εισόδημα. Άλλωστε, η σημαντική αύξηση των στρεμμάτων οφείλεται στη διαρκή αύξηση της καταναλωτικής ζήτησης, αφού ολοένα και περισσότερες επιστημονικές έρευνες αναδεικνύουν τις ευεργετικές ιδιότητες του σιδερίτη.

Στα τέλη, δε, του 2016, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων ενέκρινε το αφέψημα από τσάι του βουνού ως παραδοσιακό φυτικό φαρμακευτικό προϊόν για την αντιμετώπιση του βήχα από κρύωμα, καθώς και ήπιων γαστρεντερικών διαταραχών.