Αυξομειώσεις παρατηρούνται στη φετινή παραγωγή καρυδιού, ανάλογες των… διαθέσεων που είχε ο καιρός στην εκάστοτε περιοχή. Πρόκειται για ανθεκτική και αποδοτική καλλιέργεια και για αυτό, τα τελευταία χρόνια, ελέω κρίσης, ολοένα και περισσότερη καλλιεργητές την επιλέγουν. Αυτή η αύξηση της καλλιέργειας, όμως, μπορεί να αποδειχθεί δίκοπο μαχαίρι, καθώς οι τωρινοί παραγωγοί απολαμβάνουν καλές τιμές, διότι η παραγωγή δεν αρκεί για να καλύψει τις ανάγκες της αγοράς.
Η «Ύπαιθρος Χώρα», με ρεπορτάζ από τις κύριες παραγωγικές περιοχές καρυδιού στην Ελλάδα, παρουσιάζει πώς ξεδιπλώνεται η φετινή συγκομιδή.
Πελοπόννησος: Αλλάζουν τις ποικιλίες
Ιδιαίτερα θετικά είναι τα μηνύματα που στέλνει η Αρκαδία για την καλλιέργεια της καρυδιάς, αφού η παραγωγή δεν συναντά κανένα πρόβλημα διάθεσης, ενώ τιμή και ζήτηση παραμένουν σε ικανοποιητικά επίπεδα. Ήδη στο εξωτερικό «ψάχνονται» με την ελληνική αγορά, αφού η ποιότητα είναι ξεκάθαρα ανώτερη του ανταγωνισμού. Σύμφωνα με τον παραγωγό Δημήτρη Συψή, στα χωριά του Μαινάλου, η καρυδιά αποτελεί ένα προϊόν που μπορεί να δώσει ένα συμπληρωματικό εισόδημα ιδιαίτερα ικανοποιητικό, ενώ απαιτείται υπομονή ώστε να παράγεις την ποσότητα που χρειάζεσαι. «Οι παλιές καρυδιές παραμένουν στην παραγωγή, αλλά με το πέρασμα του χρόνου γίνεται αντικατάσταση. Η παλιά καρυδιά, η λεγόμενη Βασιλική, έχει καλύτερη ποιότητα αλλά είναι πιο ευάλωτη στις καιρικές συνθήκες και έχει διαφορετικό καρπό η κάθε μία, ενώ οι νέες είναι ομοιόμορφες και η παραγωγή αρχίζει νωρίς».
Σε ό,τι αφορά την τιμή, και φέτος αναμένεται να παραμείνει σταθερή, σε απόλυτα ικανοποιητικά επίπεδα, αφού η παραγωγή δεν επαρκεί για να καλύψει τη ζήτηση. Όπως μας εξήγησε ο Δημήτρης Συψής, «η τιμή είναι σταθερή, από το χωράφι φεύγει στα 4,5 ευρώ, ενώ στην λιανική φθάνει στα 6 ευρώ. Σε προσέγγιση που έγινε από την Ιταλία, η προσφορά έφτασε τα 8 ευρώ!».
Στερεά Ελλάδα: Τιμές και ποιότητα ισοσκελίζουν το εισόδημα
Ελαφρώς μειωμένη δείχνει να είναι η παραγωγή καρυδιού στη Φθιώτιδα, αν και δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη η συγκομιδή του. Οι προβλέψεις κάνουν λόγο για μείωση 10%, εξαιτίας των καιρικών συνθηκών που επικράτησαν κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου.
Σύμφωνα με τον παραγωγό Άγγελο Μπούτσικα, από την Αταλάντη, ο καύσωνας του καλοκαιριού επηρέασε σε κάποιο βαθμό την καρποφορία του φυτού. Βέβαια, αυτή η μείωση θα ισοσκελιστεί με την καλή ποιότητα αλλά και τις τιμές, οι οποίες βρίσκονται σε ανοδική τροχιά, 30 έως 50 λεπτών, σε σχέση με πέρυσι και αναμένεται να φθάσουν ακόμη και τα 4,5 ευρώ το κιλό στη χονδρική. «Τα τελευταία χρόνια, στην περιοχή μας παρατηρείται μια συνεχής αύξηση των καλλιεργουμένων εκτάσεων και η ζήτηση για ελληνικό καρύδι συνεχώς μεγαλώνει».
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι στην περιοχή της Λοκρίδας έχουν ξεπεραστεί τα 2.000 στρέμματα καλλιεργούμενης έκτασης και, αν δεν είχε τιμή η ελιά Καλαμών, θα είχαν φυτευτεί περισσότερες καρυδιές.
Θεσσαλία: Κερδίζει έδαφος στον κάμπο
Εντυπωσιακή είναι η στροφή των Θεσσαλών παραγωγών στην καρυδιά τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα σε περιοχές με μεγάλο υψόμετρο, καθώς το προϊόν εξασφαλίζει ένα σταθερό ικανοποιητικό εισόδημα σε ετήσια βάση, ενώ δεν απαιτεί κοστοβόρες εργασίες (αφού η καρυδιά είναι ανθεκτικό δέντρο). Στο πλευρό των παραγωγών βρίσκεται το Εργαστήριο Δενδροκηπευτικών και Εδαφικών Πόρων του ΤΕΙ Θεσσαλίας, το οποίο τους συμβουλεύει διαρκώς για τη σωστή επιλογή της ποικιλίας και την ορθή καλλιεργητική πρακτική. Φέτος, η παραγωγή, λόγω καιρικών συνθηκών, κυρίως του καύσωνα του Αυγούστου και των υψηλών θερμοκρασιών του Σεπτεμβρίου μειώθηκε κατά 25%-30%, ενισχύοντας όμως στον αντίποδα τις προσφερόμενες τιμές της αγοράς. Η μέση στρεμματική απόδοση κυμαίνεται στους 7-8 τόνους και η τιμή (η οποία επηρεάζεται από το αμύγδαλο, το οποίο προηγείται στην αγορά και συνήθως, λόγω της ποιότητας του καρυδιού, είναι 1 ευρώ συν), κυμαίνεται στη λιανική 4 ευρώ/κιλό και χονδρική 5,5-6 ευρώ/κιλό.
Η διαφορά αυτή έγκειται στο γεγονός ότι οι έμποροι μπορούν να αποθηκεύσουν την παραγωγή, καθώς η ποιότητα είναι πολύ καλή και μπορούν μελλοντικά να διεκδικήσουν καλύτερη τιμή, ενώ στη λιανική το προϊόν είναι ευπαθές και πρέπει να πουληθεί γρήγορα.
Ιδιαίτερα αυξητική τάση εμφανίζει η καρυδιά στην επαρχία Ελασσόνας, όπου κάθε χρόνο φυτεύονται επιπλέον δέντρα, ενώ οι παραγωγοί επενδύουν στην ποιότητα. Αυτό φαίνεται και από τον παραδοσιακό και προσεκτικό τρόπο συγκομιδής του προϊόντος, αφού χρησιμοποιούν τη μέθοδο της δόνησης των κλαδιών του δέντρου, με ειδικά διαμορφωμένες πλαστικές διχάλες, που δεν τραυματίζουν τον καρπό. Ιδιαίτερη έμφαση, μάλιστα, δίνεται και στην ξήρανση του προϊόντος, ενώ όταν δεν βοηθούν οι καιρικές συνθήκες (αυξημένη υγρασία), χρησιμοποιούνται οι παλιοί φούρνοι των καπνοπαραγωγών, οι οποίοι έχουν περάσει πλέον στα χέρια των καρυδοπαραγωγών της επαρχίας.
Κεντρική Μακεδονία: Ο καιρός τους έκανε τη χάρη
Ιδιαίτερα καλή ήταν η φετινή παραγωγή στην Κεντρική Μακεδονία, και ιδιαίτερα στον Νομό Κιλκίς. Οι καιρικές συνθήκες, αλλά και το μικροκλίμα της περιοχής, ευνόησαν την παραγωγή, δίνοντας αυξημένες αποδόσεις συγκριτικά με πέρσι. Ενδεικτικά, ο Ηλίας Γραμματικός, που είναι νέος παραγωγός και διαθέτει φυτεία 50 στρεμμάτων, με δέντρα που έχουν μπει στον έκτο χρόνο, τόνισε πως η παραγωγή έφτασε τα 7 κιλά το δέντρο και μάλιστα για πρώτη φορά θα καταφέρει να έχει κάποιο κέρδος. Πάντως, σημείωσε ότι οι καρυδιές ενηλικιώνονται μετά το δέκατο έτος τους και μπορούν να αποδώσουν έως και 50 κιλά καρύδια ανά δέντρο, σε καλή χρονιά. «Δεν πρέπει να θεωρείται εύκολη καλλιέργεια. Απαιτεί μεγάλες επενδύσεις και πολλή υπομονή», σημειώνει. Το κόστος εγκατάστασης μιας φυτείας είναι υψηλό για τα εμβολιασμένα δέντρα, ενώ απαιτείται δίκτυο άρδευσης, καθώς οι καρυδιές έχουν μεγάλες ανάγκες λίπανσης. Η τιμή παραγωγού στα άσπαστα καρύδια φτάνει φέτος στα 4 ευρώ το κιλό και στην καρυδόψιχα τα 12-13 ευρώ.
Ρεπορτάζ: Αφροδίτη Χρυσοχόου, Γιάννης Καρτερός, Γιάννης Σάρρος, Γιώργος Αργυρίου, Γιώργος Ρούστας
