Με 240.000 τόνους παραγωγή, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, και τις εξαγωγές να ανέρχονται στους 170.000 τόνους, βάσει των αναγγελιών έως τις 29 Μαρτίου, προς το τέλος της βαίνει η φετινή εμπορική περίοδος για το ελληνικό ακτινίδιο, η οποία κλείνει θετικά, παρά τις μειώσεις που έφερε η κλιματική αλλαγή, περιορίζοντας αναλόγως και τις εξαγόμενες ποσότητες φέτος. Η παραγωγή πανελλαδικά υπολογίζεται μειωμένη κατά 35%-40% λόγω των κλιματικών αλλαγών, σύμφωνα με όσα ανέφερε στην «ΥΧ» ο πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ακτινιδίου (ΕΔΟΑ), Χρήστος Κολιός, κάνοντας μια μικρή ανασκόπηση της χρονιάς για το προϊόν. Ορισμένα παραγωγικά κέντρα της χώρας εντόπισαν αρκετή υποχώρηση των παραγόμενων όγκων, με άλλα, όπως η Καβάλα, να αποτελούν εξαίρεση, καθώς στις ανεπαίσθητες φετινές μειώσεις προστέθηκαν νέα κτήματα στην παραγωγή, φέρνοντας στην περιοχή θετικό πρόσημο στους φετινούς όγκους ακτινιδίων.
Διαχρονικά, αλλά και τρέχοντα ζητήματα στη συνέλευση της ΕΔΟΑ
Η δυναμική του προϊόντος, με τη χώρα μας, πλέον, να κατατάσσεται δεύτερη στον παγκόσμιο παραγωγικό χάρτη, φαίνεται και από το πρόσφατο άνοιγμα προς την αγορά της Βραζιλίας που έχει επιτύχει η χώρα, ενώ έπονται και άλλες αγορές μέσα από τις προσπάθειες της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ακτινιδίου (ΕΔΟΑ) σε συνεργασία με το ΥΠΑΑΤ.
Ωστόσο, η καλλιέργεια, αλλά και η εμπορία του δυναμικού αυτού προϊόντος έχει ακόμη πολλά εμπόδια να ξεπεράσει, ώστε να αποκτήσει τον χαρακτήρα που πρέπει προσδίδοντας στον Έλληνα παραγωγό την ανάλογη αξία για το προϊόν του. Κατά την πρόσφατη 3η Γενική Συνέλευση της ΕΔΟΑ, που πραγματοποιήθηκε σε υβριδική μορφή στα γραφεία του ΣΕΒΕ στη Θεσσαλονίκη, στις 13 Μαρτίου, συζητήθηκαν θέματα ποιότητας, εμπορίας και διακίνησης των ακτινιδίων.
Επίσης, αναπτύχθηκαν και διαχρονικά ζητήματα, όπως αυτό της πρόωρης κοπής και διακίνησης ατυποποίητων προϊόντων, αλλά και φαινόμενα, όπως αυτό που είχε αναδείξει τους προηγούμενους μήνες η «ΥΧ» σχετικά με την ελληνοποίηση ακτινιδίων από χώρες, όπως το Ιράν, με τον φορέα να ζητά λήψη αποτελεσματικών μέτρων, συστηματικούς ελέγχους και εφαρμογή των κυρώσεων στους παραβάτες.
Η ανάγκη για ανάπτυξη στρατηγικής όχι μόνο σε επίπεδο παραγωγής, ώστε να προστατευθεί το προϊόν από την ανεξέλεγκτη αύξηση των φυτεύσεων, αλλά και σε επίπεδο εμπορίας για τη διατήρηση των υψηλών προδιαγραφών των ελληνικών ακτινιδίων και προώθησής τους στις ξένες αγορές, ήταν μεταξύ όσων συζητήθηκαν και συνιστούν προκλήσεις για το μέλλον.
Η ΕΔΟΑ, μάλιστα, ετοιμάζεται φέτος να φέρει στο προσκήνιο του κλάδου τη χώρα, καθώς έχει αναλάβει τη διοργάνωση της κορυφαίας διεθνούς εκδήλωσης, του 43ου IKO Convention στην Άρτα, το διάστημα 23-25 Σεπτεμβρίου 2024, στην οποία συμμετέχουν αντιπροσωπείες των σημαντικότερων παραγωγικών χωρών.
Παραμένει μεγαλύτερο πρόβλημα το εργατικόΗ τιμή για τον Έλληνα παραγωγό, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο κ. Κολιός, διαμορφώθηκε φέτος από τα 80 λεπτά έως τα 95 λεπτά και το 1 ευρώ/κιλό, καθώς προς το τέλος ανέβηκε η τιμή, αφού διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρχαν πολλά ακτινίδια. Βέβαια, σημαντικές επιβαρύνσεις εξακολουθούν και αφορούν τα κόστη παραγωγής, με μεγαλύτερο πρόβλημα αυτό του εργατικού, ενώ σε λιπάσματα και ενέργεια υπήρξε κάποια μείωση. Στο κόστος των εργατικών χεριών, ως αποτέλεσμα και της δύσκολης εξεύρεσής τους γενικότερα στη φυτική παραγωγή, αναφέρθηκε και ο Άγγελος Ξυλογιάννης από την Άρτα, ιδρυτής και ενεργό μέλος του ΑΣΕΑ. |
Σουέζ και οικονομικές πιέσεις επέδρασαν στο διεθνές εμπόριο
Ως προς την τρέχουσα χρονιά, ανταγωνισμός από άλλες χώρες, επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής υπήρξαν μεταξύ των θεμάτων που αναφέρθηκαν. Οι μειώσεις στη φετινή παραγωγή ως αποτέλεσμα των κλιματικών συνθηκών που επικράτησαν υπήρξαν καθοριστικές και για τους όγκους που εμπορεύτηκαν φέτος, με το προϊόν να βρίσκεται προς το τέλος της εμπορίας του σε σημαντικά παραγωγικά κέντρα. Ωστόσο, σύμφωνα με τους συνομιλητές, δεν έμεινε ανεπηρέαστο και από διεθνείς συνθήκες που επέδρασαν στις εξαγωγές προϊόντος, όπως αυτές των οικονομικών πιέσεων στις ευρωπαϊκές αγορές, αλλά και τα προβλήματα που απέτρεπαν τη διακίνηση προϊόντων μέσω της διώρυγας του Σουέζ, που αύξησαν σημαντικά τα μεταφορικά κόστη, καθώς τα πλοία έπρεπε να κάνουν τον γύρο της Αφρικής για να φτάσουν στις αγορές, κυρίως, της Ασίας.
Ειδικότερα, αναφερθείς στο κομμάτι της ευρωπαϊκής αγοράς, ο κ. Κολιός σχολίασε τις όχι και τόσο ικανοποιητικές τιμές λόγω των οικονομικών προβλημάτων που υπάρχουν γενικότερα στην Ευρώπη. Παράλληλα, μιλώντας για τα προβλήματα που προκλήθηκαν στην ευρύτερη περιοχή του Σουέζ, επιβάλλοντας στα πλοία να κάνουν τον γύρο της Αφρικής, αναφέρθηκε όχι μόνο στα αυξημένα κόστη, καθώς το κόστος ανά κοντέινερ αυξήθηκε κατά 1.500-2.000 δολάρια, αναλόγως ναυτιλιακής, αλλά και στις σημαντικές καθυστερήσεις με επιβαρύνσεις για το προϊόν. Ουσιαστικά, ο χρόνος για να φτάσει ένα φορτίο στον προορισμό του διπλασιάστηκε και «από τις 30 έφτασε στις 60 μέρες», εξήγησε, με λιγότερα φορτία να φτάνουν τελικά στους προορισμούς τους. Αυξήσεις, όμως, στα κόστη μεταφοράς εντοπίστηκαν και στις αποστολές προς τη Λατινική Αμερική, αφού με το επιχείρημα ότι δεν επιστρέφουν κοντέινερ-ψυγεία οι ναυτιλιακές ανέβασαν κι εκεί κατά περίπου 1.000 δολάρια τα μεταφορικά κόστη.
Μικρό το εισόδημα φέτος για τους παραγωγούς της Άρτας
Ο κ. Ξυλογιάννης μίλησε για μια χρονιά με καλή ποιότητα, αλλά μειωμένες στρεμματικές αποδόσεις και απώλειες λόγω καιρικών φαινομένων στην περιοχή, γεγονός που επηρέασε και το εισόδημα του παραγωγού φέτος.
«Η τιμή ήταν στα 85-90 λεπτά/κιλό, ίσα-ίσα που καλύψαμε τα έξοδά μας και βγάλαμε ένα πολύ μικρό εισόδημα, γιατί δεν είχαμε παραγωγή ανά στρέμμα», εξήγησε.
«Φέτος, επειδή η ποσότητα ήταν μικρή, ενώ έπρεπε να κινηθούμε ακόμη μέχρι και τον Ιούνιο μήνα, σχεδόν έχουμε τελειώσει», σχολίασε ως προς το εμπορικό κομμάτι.
Κατά τον ίδιο, ωστόσο, η επόμενη χρονιά χρειάζεται σωστή διαχείριση, καθώς η έως τώρα βλάστηση δείχνει φορτωμένα τα δέντρα, κάτι, βέβαια, που θα πρέπει να ισχύσει γενικότερα για το προϊόν, καθώς πρόκειται για μια ελπιδοφόρα καλλιέργεια για το μέλλον.
Απαιτείται οργάνωση, επαγγελματισμός και συνεργασία
«Θέλει πολύ σοβαρή, επαγγελματική δουλειά και από τους αγρότες και τους εξαγωγείς και το υπουργείο» υπογράμμισε, συνιστώντας επαγγελματισμό, οργάνωση και συνεργασία, ώστε να διατηρηθεί το όνομα που έχει αποκτήσει το ελληνικό ακτινίδιο, αποδίδοντας και την αξία που πρέπει ως εθνικού πλέον προϊόντος.
Αναφερθείς, ιδιαίτερα, στη διακίνηση του προϊόντος, ο κ. Ξυλογιάννης συνέστησε αυτή να γίνεται από επαγγελματικά σχήματα με περιορισμό όσο γίνεται περισσότερο των ενδιάμεσων στις αλυσίδες εφοδιασμού. Επιπλέον, σχολίασε και το λεπτό ζήτημα των ποικιλιών, βάζοντας ένα «μεγάλο ερωτηματικό», όπως ανέφερε, για το «εάν τα νέα προϊόντα με τα οποία πρέπει να βρισκόμαστε στις αγορές μπορούν να τα διαχειρίζονται οι παραγωγοί ή θα πρέπει να είναι εξαρτημένοι από άλλους».
Κι αυτό καθώς γενικότερα σε προϊόντα της φυτικής παραγωγής, όπως το ακτινίδιο, υπάρχει το ζήτημα όπου η διάθεση προϊόντων μιας νέας ποικιλίας ανήκει αποκλειστικά σε εταιρείες ή funds, αφήνοντας στον παραγωγό μόνο την καλλιέργεια και κανένα ουσιαστικό δικαίωμα επί της πώλησης, με αποτέλεσμα ο ίδιος να περιμένει ακόμη και έναν χρόνο να πληρωθεί για ποσότητες που καλλιέργησε.
Οργάνωση, ιδιαίτερα στο κομμάτι της εμπορίας, συνέστησε, από την Πιερία ο Διονύσης Φόλιος, πρόεδρος στον ΑΣ Καρίτσας, μιλώντας επίσης για ένα προϊόν που πλέον έχει γίνει εθνικό, με δυναμική να φτάσει και πάνω από τους 500.000 τόνους τα επόμενα χρόνια, καιρού επιτρέποντος, καθώς οι φροντίδες που εφαρμόζονται είναι αυξημένες.
Κατά τον ίδιο, η δυναμική που φαίνεται από την αύξηση των φυτεύσεων δεν αποκλείει η χώρα μας να περάσει και πρώτη στον κόσμο σε όρους παραγωγής, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για οργάνωση και ιδιαίτερα για ψυκτικές εγκαταστάσεις, οι οποίες είναι απαραίτητες για τη συντήρηση του προϊόντος, ώστε να διατεθεί με τις κατάλληλες προδιαγραφές στις αγορές.
Με ικανοποιητική τιμή κλείνει η φετινή περίοδος για την Πιερία
Στην περιοχή, αυτή την περίοδο υπάρχουν πολύ λίγα αποθέματα, με την εμπορία του ακτινιδίου φέτος να χαρακτηρίζεται πολύ καλή. Η τιμή ήταν ικανοποιητική, στα 80-90 λεπτά/κιλό στην περιοχή, σχεδόν διπλάσια από τα περσινά 40-50 λεπτά. Βέβαια, και στην Πιερία ήταν αισθητή η μείωση των φετινών όγκων κατά περίπου 40%, λόγω της ακαρπίας που έφερε ο ήπιος χειμώνας. Για την επόμενη παραγωγή, αν και ακόμη είναι νωρίς, οι πρώτες ενδείξεις είναι καλές και για την Πιερία.
«Προς το παρόν πάμε καλά, έχουν ξεκινήσει να βγάζουν τα φύλλα τους. Θα δούμε αργότερα», ανέφερε, καθώς απομένουν ακόμη πολλοί μήνες μέχρι την έναρξη της συγκομιδής στα μέσα του Οκτώβρη.
Οι τάσεις προς κιτρινόσαρκα και πρώιμες ποικιλίες
«Ως προς τις ποικιλίες, αυτή που κυριαρχεί εγχώρια είναι η Hayward, το πράσινο ακτινίδιο», εξήγησε ο κ. Φόλιος, ενώ αναφέρθηκε και στις κίτρινες ποικιλίες που μπαίνουν σιγά-σιγά, οι οποίες, αν και εξασφαλίζουν καλύτερες τιμές στην αγορά, παραμένουν πιο ευαίσθητες σε σύγκριση με τις πράσινες.
«Υπάρχει μία κατεύθυνση δειλά-δειλά προς το κίτρινο ακτινίδιο και τις πρώιμες ποικιλίες», ανέφερε από το παραγωγικό κέντρο της Καβάλας ο γενικός διευθυντής της ΕΑΣ, Κλέαρχος Σαραντίδης, σχολιάζοντας ότι πλέον και στα κίτρινα έχουν βγει ποικιλίες που προσαρμόζονται και στο ελληνικό περιβάλλον και είναι πιο ανθεκτικές στο βακτήριο. Αναφερθείς στις νέες φυτεύσεις, εξήγησε ότι φέτος φαίνεται να αναθερμάνθηκε το ενδιαφέρον των παραγωγών μετά την περσινή χρονιά, που δεν ήταν τόσο καλή, εκφράζοντας τον προβληματισμό του αυτές να μην είναι πολύ μεγαλύτερες από το επίπεδο που μπορεί να διαχειριστεί η χώρα.
Με αυξημένη παραγωγή και νέες αγορές κλείνει η περίοδος για την Καβάλα
Πάντως, σε ό,τι αφορά την τρέχουσα χρονιά, τα νέα κτήματα που μπήκαν στην παραγωγή έφεραν αύξηση των ποσοτήτων κατά περίπου 20%, παρά τη μικρή μείωση που υπήρχε στα υπόλοιπα κτήματα, σε αντίθεση με τις μεγάλες μειώσεις που παρατηρήθηκαν σε άλλα παραγωγικά κέντρα της χώρας. Στην Καβάλα, περίπου ένα 5% της φετινής παραγωγής παραμένει ακόμη αδιάθετο, ποσότητα που θα φύγει μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες, όπως εκτίμησε ο κ. Σαραντίδης, σε μια χρονιά που κύλησε κανονικά, κατά τον ίδιο, αφήνοντας και τους παραγωγούς ευχαριστημένους, αλλά και την Οργάνωση που απέκτησε καινούργιους πελάτες σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, αλλά και της Ασίας.
«Το παράξενο, φέτος, σε εμάς και παντού, κι επειδή αλλού ήταν λιγότερα τα ακτινίδια, ήταν τα πολύ μεγάλα μεγέθη και η δύσκολη διαχείρισή τους», ανέφερε, ως προς τα εμπόδια στο εμπόριο, φαινόμενο που καθυστέρησε λίγο τις πωλήσεις των προϊόντων. Κατά τα άλλα, η χρονιά φαίνεται να κλείνει με θετικό πρόσημο για την περιοχή και την Οργάνωση, η οποία στοχεύει τώρα να παγιώσει τα ανοίγματα που έχει επιτύχει την τελευταία διετία, δείχνοντας αξιοπιστία και κατοχυρώνοντας την παρουσία της στις αγορές της Βραζιλίας, της Αργεντινής, της Ουρουγουάης και χωρών του Κόλπου πριν ανοίξει πλώρη για άλλες πατρίδες, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Σαραντίδης.
Η νέα καλλιέργεια δείχνει προς το παρόν πολύ καλή ανάπτυξη και στην περιοχή, χωρίς να έχουν εκδηλωθεί έως τώρα ζημιές. «Αυτό, όμως, είναι ένα ζητούμενο μέχρι να φτάσει στο τέλος της», κατέληξε.
