ΚΑΠ: Κατ’ ιδίαν συναντήσεις µε τους άκαµπτους υπουργούς ετοιµάζει η Κλόκνερ

Ανοιχτό άφησε το ενδεχόμενο για διμερείς συζητήσεις μεταξύ της γερμανικής προεδρίας και των κρατών-μελών το επόμενο χρονικό διάστημα, η Γερμανίδα υπουργός Γεωργίας, Τζούλια Κλόκνερ, προκειμένου να «κλείσει» η συμφωνία που θα διασφαλίσει την υιοθέτηση της γενικής προσέγγισης για τη μεταρρύθμιση της ΚΑΠ από το συμβούλιο των ομολόγων της στα τέλη Οκτωβρίου. Παρά τις διαφωνίες που εκφράστηκαν για άλλη μία φορά την περασμένη Δευτέρα, οι υπουργοί στην πλειονότητά τους τάχθηκαν υπέρ μίας συμβιβαστικής λύσης για τα ζητήματα της νέας ΚΑΠ. «Χρειάζεται να συζητήσουμε ορισμένα θέματα ακόμα, αλλά διαπίστωσα με ικανοποίηση κάποια διάθεση συμβιβασμού», ανέφερε χαρακτηριστικά η Kλόκνερ.

Κατά τη συνεδρίαση, οι υπουργοί αντάλλαξαν απόψεις σχετικά με τρία στοιχεία της μεταρρύθμισης της ΚΑΠ: την πράσινη αρχιτεκτονική, την ενσωμάτωση των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το ΠΔΠ στο μελλοντικό σύστημα άμεσων ενισχύσεων και το νέο μοντέλο λειτουργίας. Προκειμένου να αμβλύνει τις διαφωνίες και να επισπεύσει τις διαδικασίες, η γερμανική προεδρία έφερε στο τραπέζι των συζητήσεων εναλλακτικές προτάσεις, οι οποίες, αν και δεν ικανοποίησαν το σύνολο των υπουργών, έκαμψαν αρκετά τη στάση τους. Ακόμη και ο επίτροπος Γεωργίας, Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, ο οποίος εμφανίστηκε ιδιαίτερα επικριτικός σε κάποια σημεία, στο τέλος εξέφρασε την ικανοποίησή του σχετικά με την πορεία των διαπραγματεύσεων.

Πράσινη αρχιτεκτονική

Το πρώτο «αγκάθι» στη συζήτηση ήταν η πράσινη αρχιτεκτονική και δη η πρόταση τα οικολογικά συστήματα (eco-schemes) να είναι υποχρεωτικά για τα κράτη-μέλη και ένα ποσό από τον προϋπολογισμό των άμεσων ενισχύσεων να μεταφέρεται σε αυτά. Διάφορα κράτη-μέλη, όμως, επισήμαναν ότι είναι δύσκολο να προβλεφθεί η χρήση των οικολογικών συστημάτων και ότι θα πρέπει να αποφευχθεί η απώλεια μη δαπανηθέντων πόρων στο πλαίσιο των προγραμμάτων αυτών.

Η Ελλάδα, για παράδειγμα, όπως επισήμανε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Μ. Βορίδης, υποστηρίζει την εθελοντική εφαρμογή των οικολογικών σχημάτων, αν και σημείωσε ότι θα μπορούσε να εξεταστεί η υποχρεωτική εφαρμογή τους, αλλά τάχθηκε ξεκάθαρα κατά της πρότασης για τον καθορισμό ενός υποχρεωτικού ελάχιστου ποσοστού δαπανών που, όπως είπε χαρακτηριστικά, «ακόμα δεν γνωρίζουμε το ύψος του».

Η γερμανική προεδρία παρουσίασε, λοιπόν, μία διπλωματική αντιπρόταση δύο προσεγγίσεων για τον καθορισμό ελάχιστου προϋπολογισμού, με μια αρχική «πιλοτική φάση» διάρκειας δύο ετών, κατά την οποία προτείνεται ένας μηχανισμός για την αποφυγή απωλειών πόρων, με την προϋπόθεση εξάντλησης όλων των δυνατοτήτων χρήσης των αντίστοιχων κονδυλίων σε προγράμματα για το κλίμα και το περιβάλλον. «Όσα οικολογικά προγράμματα δεν εφαρμοστούν, να υπάρχει η δυνατότητα τα κονδύλια να αξιοποιηθούν και σε άλλες κατηγορίες, όπως στις άμεσες ενισχύσεις», εξήγησε η Kλόκνερ.

Κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου, αρκετοί υπουργοί πρότειναν να δοθεί έμφαση περισσότερο στις περιβαλλοντικές παρεμβάσεις στο πλαίσιο του δεύτερου πυλώνα και υποστήριξαν την πρόταση της αυστριακής αντιπροσωπείας. Σύμφωνα με αυτή, σε περίπτωση που καθοριστεί ένα ελάχιστο όριο δαπανών για τα οικολογικά συστήματα, να επιτρέπεται στα κράτη-μέλη με μεγάλα και ολοκληρωμένα αγροπεριβαλλοντικά προγράμματα να εφαρμόζουν τα οικολογικά συστήματα με μειωμένο ελάχιστο όριο δαπανών. Η Αυστρία προτείνει τα κράτη-μέλη να δύνανται να μειώσουν το αντίστοιχο ελάχιστο μερίδιο κατανομής κατά 50% ή 25% ανάλογα με τη μέση ετήσια κατανομή του ΕΓΤΑΑ για πράσινες παρεμβάσεις σε σχέση με το ισοδύναμο του ετήσιου εθνικού ανώτατου ορίου για τις άμεσες πληρωμές.

Αιρεσιμότητα

Στο πλαίσιο των προτύπων Καλής Γεωργικής και Περιβαλλοντικής Κατάστασης της γης (ΚΓΠΚ), η προεδρία πρότεινε για το πρότυπο ΚΓΠΚ 9 (Διατήρηση μη παραγωγικών στοιχείων και περιοχών για τη βελτίωση της βιοποικιλότητας στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις) την εισαγωγή ενιαίου ελάχιστου μεριδίου παραγωγικών/μη παραγωγικών περιοχών και στοιχείων ανά την ΕΕ.

«Έχουμε, ήδη, υποστηρίξει ότι το πρότυπο 9 πρέπει να αφορά μόνο την αρόσιμη γη, σε ποσοστό που να ορίζεται από τα κράτη-μέλη. Δεν θα μπορούσαμε να αποδεχτούμε ποσοστό άνω του 5%, ενώ όταν αυτό αφορά αποκλειστικά μη παραγωγικά στοιχεία επαρκεί το προτεινόμενο ύψος του 3%», επισήμανε ο Έλληνας υπουργός. Ο ίδιος συμπλήρωσε πως για το πρότυπο 1 (Διατήρηση των μόνιμων βοσκότοπων βάσει της αναλογίας των μόνιμων βοσκότοπων σε σχέση με τη γεωργική έκταση) θέση της Ελλάδας είναι η χρήση ως έτος αναφοράς του 2018 αντί του έτους 2015.

Αναφερόμενος στους μικροκαλλιεργητές, ο κ. Βορίδης χαιρέτισε τις προσπάθειες της γερμανικής προεδρίας και της απελθούσας κροατικής για την απαλλαγή τους από διοικητικές κυρώσεις σε ορισμένες περιπτώσεις, υπογραμμίζοντας ωστόσο την πάγια θέση της Ελλάδας υπέρ της καθολικής εξαίρεσης των μικροκαλλιεργητών από το σύστημα κυρώσεων που προβλέπει το καθεστώς της αιρεσιμότητας.