«Κασθαναία»: Τα μη εμπορεύσιμα κάστανα μπορούν να αυξήσουν το εισόδημα των παραγωγών

Καινοτόμα προϊόντα διατροφής από τρόφιμα, που κανονικά θα κατέληγαν στον κάλαθο των απορριμμάτων, δημιουργεί το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας σε συνεργασία με αγροτικούς συνεταιρισμούς, στο πλαίσιο του έργου «Κασθαναία».

Πιο συγκεκριμένα, όπως αναφέρει στην «ΥΧ» ο Αθανάσιος Μανούρας, καθηγητής του Τμήματος Διατροφής & Διαιτολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, «το έργο “Κασθαναία” στοχεύει στην αξιοποίηση των μη εμπορεύσιμων κάστανων ή αλλιώς κάστανων διαλογής, τα οποία διαφορετικά θα απορρίπτονταν, ώστε μέσω κατάλληλης επεξεργασίας να παραχθεί καστανάλευρο. Με αυτή την καινοτόμo πρώτη ύλη, δημιουργήθηκε ένα μπισκότο χωρίς γλουτένη, ιδανικό τόσο για το ευρύ κοινό όσο και για ειδικές διατροφικές ανάγκες».

Μέσω της αξιοποίησης πρώτων υλών, που μέχρι σήμερα θεωρούνταν απώλειες, το έργο έχει ως βασικό σκοπό την ενίσχυση της τοπικής παραγωγής και τη βελτίωση της οικονομικής βιωσιμότητας των αγροτών, αλλά και της ανεξαρτητοποίησης από την ιταλική αγορά.

«Παράλληλα, το έργο εστιάζει στην κυκλική οικονομία, μειώνοντας τη σπατάλη τροφίμων και προωθώντας ένα σύστημα βιώσιμης διαχείρισης των φυσικών πόρων. Μέσω της μεταποίησης, τα μη εμπορεύσιμα κάστανα αποκτούν νέα αξία, ενώ η ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων ενισχύει τη διαφοροποίηση του αγροτικού τομέα, συμβάλλοντας στη διατροφική ασφάλεια και την ανθεκτικότητα της ελληνικής γεωργίας», επισημαίνει ο ίδιος.

Το κάστανο ως προϊόν έρευνας

Η επιλογή του κάστανου ως προϊόντος έρευνας σχετίζεται με το γεγονός ότι το τελευταίο «είναι ένα αγροτικό προϊόν υψηλής διατροφικής αξίας, πλούσιο σε βιταμίνες, μέταλλα και φυτικές ίνες. Η μεταποίησή του σε καστανάλευρο δίνει τη δυνατότητα ανάπτυξης νέων, πιο υγιεινών προϊόντων, όπως τα μπισκότα, που απευθύνονται τόσο σε καταναλωτές που επιθυμούν εναλλακτικές χωρίς γλουτένη όσο και σε όσους επιλέγουν φυσικά και θρεπτικά τρόφιμα», εξηγεί ο κ. Μανούρας.

Και συνεχίζει: «Επιπλέον, μέχρι σήμερα, τα μη εμπορεύσιμα κάστανα δεν αξιοποιούνταν, οδηγώντας σε οικονομικές απώλειες και περιβαλλοντική επιβάρυνση. Το έργο “Κασθαναία” έρχεται να ανατρέψει αυτή την κατάσταση, υιοθετώντας τις αρχές της κυκλικής οικονομίας και του zero waste, προωθώντας τη βιώσιμη διαχείριση των πόρων και δημιουργώντας νέες προοπτικές για τους παραγωγούς, ιδιαίτερα σε ορεινές και μειονεκτικές περιοχές».

Διαδικασία παραγωγής καστανάλευρου

Περιγράφοντας τη διαδικασία παραγωγής του καστανάλευρου, ο κ. Μανούρας αναφέρει: «Η διαδικασία παραγωγής του καστανάλευρου περιλαμβάνει τη συλλογή μη εμπορεύσιμων κάστανων, την προσεκτική διαλογή και τον καθαρισμό τους.

Στη συνέχεια, τα κάστανα χαράσσονται, αποξηραίνονται σε θερμοκρασίες κατάλληλες για τη διατήρηση των θρεπτικών συστατικών τους, αποφλοιώνονται και αλέθονται, ώστε να αποκτήσουν τη μορφή αλεύρου. Η τεχνική αυτή εξασφαλίζει τη μακροχρόνια διατήρησή τους, ελαχιστοποιώντας τη σπατάλη τροφίμων και ενισχύοντας τη βιώσιμη διαχείριση των αγροτικών προϊόντων».

Εμπορική κυκλοφορία και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα

Με τη ζήτηση για υγιεινά και βιώσιμα προϊόντα χωρίς γλουτένη να αυξάνεται συνεχώς, δημιουργούνται ευνοϊκές συνθήκες για την αποδοχή του καστανάλευρου και των μπισκότων που παράγονται από αυτό, στην αγορά, όπως αναφέρει ο κ. Μανούρας.

Αυτό, όπως εξηγεί, δημιουργεί ισχυρές προοπτικές εμπορικής κυκλοφορίας των συγκεκριμένων προϊόντων. «Το καστανάλευρο αποτελεί μια φυσικά γλυκιά και θρεπτική εναλλακτική στα συμβατικά άλευρα, χωρίς την ανάγκη προσθήκης ζάχαρης, γεγονός που το καθιστά ελκυστικό και για τη βιομηχανία τροφίμων. Τα μπισκότα από καστανάλευρο μπορούν να διαφοροποιηθούν περαιτέρω μέσω συνδυασμών με φυσικά υλικά, όπως σοκολάτα ή ξηρούς καρπούς, προσελκύοντας ένα ευρύ κοινό. Επιπλέον, η καινοτομία του προϊόντος, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το καστανάλευρο δεν έχει ακόμη ευρεία χρήση στη βιομηχανία τροφίμων, δίνει στους παραγωγούς τη δυνατότητα να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα», σημειώνει.

Αναμενόμενα αποτελέσματα

Τα αναμενόμενα αποτελέσματα είναι πολλαπλά, με οικονομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά οφέλη:

• Οικονομική ανάπτυξη: Η εμπορική αξιοποίηση των προϊόντων αναμένεται να αυξήσει το εισόδημα των παραγωγών, ενισχύοντας παράλληλα την τοπική οικονομία.
• Βιώσιμη γεωργία: Η μεταποίηση μη εμπορεύσιμων κάστανων μειώνει τις απώλειες τροφίμων και συμβάλλει στη μείωση της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης, στηρίζοντας τη φιλοσοφία του zero waste.
• Διατροφικά οφέλη: Τα προϊόντα που προκύπτουν προωθούν μια πιο υγιεινή διατροφή, ενισχύοντας τη ζήτηση για φυσικά και θρεπτικά τρόφιμα.
• Καινοτομία και γνώση: Η εισαγωγή νέων τεχνικών μεταποίησης και η ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων ενισχύουν τη γνώση στον αγροδιατροφικό τομέα.
• Ενίσχυση της συνεργασίας: Το έργο ενδυναμώνει τις σχέσεις μεταξύ παραγωγών, πανεπιστημίων και τοπικών επιχειρήσεων, δημιουργώντας ένα βιώσιμο οικοσύστημα γύρω από το κάστανο.

«Συνολικά, το “Κασθαναία” αποτελεί ένα πρότυπο έργο κυκλικής οικονομίας και βιώσιμης ανάπτυξης, αποδεικνύοντας ότι η καινοτομία και η αξιοποίηση των φυσικών πόρων μπορούν να οδηγήσουν σε οικονομική και περιβαλλοντική ευημερία», καταλήγει ο ίδιος.