Κεντρική Μακεδονία: «Έξυπνος» ορυζώνας για την ορθολογική διαχείριση της καλλιέργειας από τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ

Ενα ολοκληρωμένο και εξελιγμένο σύστημα διαχείρισης της άρδευσης του ορυζώνα και παράλληλα ελέγχου των ασθενειών του ρυζιού έχει αναπτύξει ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, προκειμένου να βοηθήσει τους ορυζοπαραγωγούς να διαχειριστούν ορθολογικά την καλλιέργειά τους, να μειώσουν το κόστος παραγωγής, αλλά και το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του ρυζιού. Το σύστημα έχει εγκατασταθεί σε ορυζώνα στην Κεντρική Μακεδονία και τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα δείχνουν ότι μπορεί να υπάρχει καλύτερος έλεγχος της αλατότητας του χωραφιού –για να μην υπάρχουν προβλήματα τοξικότητας και μείωση της παραγωγής–, μείωση της κατανάλωσης νερού και καλύτερος έλεγχος της καλλιέργειας. Το πρόγραμμα έχει αναπτυχθεί εδώ και αρκετά χρόνια, ωστόσο έχει βελτιστοποιηθεί και εξελιχθεί με τον καιρό.

Το σύστημα

Συγκεκριμένα, είναι ένα σύστημα που τοποθετείται μέσα στους ορυζώνες, παρακολουθεί το ύψος του νερού, καθώς και την αλατότητα των χωραφιών. «Όταν παρουσιάζεται πρόβλημα αλατότητας, υπάρχει επικοινωνία του συστήματος με ηλεκτροβάνες, η οποία γίνεται αυτόματα, και αυτές ανοίγουν ώστε να μπει νερό στον ορυζώνα και να μεταφέρει τα άλατα έξω από αυτόν. Δηλαδή, από τη μια ηλεκτροβάνα μπαίνει φρέσκο νερό και από την άλλη βγαίνει νερό, με αποτέλεσμα να ξεπλένονται τα άλατα», εξηγεί ο υποψήφιος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και ερευνητής του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, Αργύρης Καλαϊτζίδης.

Το σύστημα είναι έτσι ρυθμισμένο ώστε να μπορεί να σταματήσει να βάζει νερό από μόνο του, όταν πλέον έχει φτάσει στο επιθυμητό ύψος, δηλαδή όταν η κατάκλιση (επιφανειακή άρδευση) βρίσκεται σε ένα ύψος που είναι επιθυμητό από τον παραγωγό. «Επίσης, το σύστημα αυτό συνδέεται με μια πλατφόρμα, στην οποία μπορεί να έχει πρόσβαση ο χρήστης και να βλέπει τα δεδομένα είτε εκείνη τη στιγμή ζωντανά είτε να βλέπει μια χρονοσειρά δεδομένων, δηλαδή να διαλέγει ημερομηνίες και να βλέπει σε ένα χρονικό διάστημα που έχει ορίσει ο ίδιος ποια είναι η πορεία τόσο της αλατότητας όσο και των κλιματολογικών συνθηκών, καθώς και το ύψος του νερού», σχολιάζει ο ερευνητής του ΕΛΓΟ.

Πρόβλεψη ασθενειών

Επιπρόσθετα, επειδή αυτό το σύστημα έχει τον μετεωρολογικό σταθμό του, μέσω ενός μοντέλου μπορεί να γίνει πρόβλεψη και των πιθανών ασθενειών που ενδέχεται να αντιμετωπίσει η καλλιέργεια. Έτσι, αποτελεί και ένα σύστημα προειδοποίησης των παραγωγών, ώστε να γνωρίζουν πότε μπορούν να επέμβουν για να μη δημιουργηθεί πρόβλημα από κάποια ασθένεια, η οποία αργότερα μπορεί να επιφέρει ζητήματα μείωσης της αγροτικής παραγωγής.

Άλλα οφέλη

Την ίδια στιγμή, καθώς γίνεται μεγάλη συζήτηση για την ορθή διαχείριση και τη συνετή χρήση του νερού στην άρδευση των καλλιεργειών, αυτό που τονίζει ο κ. Καλαϊτζίδης είναι πως μέχρι τώρα δεν υπήρχε ακρίβεια στις μετρήσεις, καθώς γίνονταν με εμπειρικό τρόπο, συνεπώς υπήρχε σπατάλη του νερού, ενώ τώρα το σύστημα αυτό προσφέρει τη δυνατότητα να γίνονται μετρημένες προσθαφαιρέσεις νερού, ώστε να μειωθεί η κατανάλωσή του.

«Επιπλέον, δεν χρειάζεται ο παραγωγός να πληρώνει ανθρώπους ή να πηγαίνει ο ίδιος στα χωράφια του για να βάλει ή να βγάλει νερό. Αυτό είναι ένα όφελος τόσο για τον παραγωγό όσο και για το περιβάλλον, αφού μειώνεται η ποσότητα του νερού που χρησιμοποιείται από την καλλιέργεια, ενώ υπάρχουν και μειωμένες εκπομπές αερίων στην ατμόσφαιρα από τη μετακίνηση με το αυτοκίνητο ή το τρακτέρ, προκειμένου να ρυθμιστούν τα σχετικά ζητήματα», αναφέρει ο κ. Καλαϊτζίδης.

Ο ίδιος καταλήγει, τονίζοντας πως στο μέλλον το σύστημα αυτό ενδέχεται να αποτελέσει βασικό κρίκο και βραχίονα της αλυσίδας παραγωγής, γιατί όσο περνάει ο καιρός τόσο περισσότερο εμπλουτίζεται η γεωργική παραγωγή με αυξημένες χρήσεις των νέων τεχνολογιών, αλλά και γιατί έχει περιβαλλοντικό όφελος και, συνεπώς, μπορεί εύκολα να επιδοτηθεί από ευρωπαϊκά προγράμματα.

Επειδή αυτό το σύστημα έχει τον μετεωρολογικό σταθμό του, μέσω ενός μοντέλου μπορεί να γίνει πρόβλεψη και των πιθανών ασθενειών που ενδέχεται να αντιμετωπίσει η καλλιέργεια.