γράφει ο Κωνσταντίνος Καζαντζής,
τεχνολόγος γεωπονίας στο Τμήμα Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων
Νάουσας του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και
Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ
Το φαινόμενο της διδυμίας στην κερασιά εκδηλώνεται με δύο ενωμένους καρπούς (φωτό 1), αναρτημένους στον ίδιο ποδίσκο. Κάποιες φορές είναι ομοιόμορφα ανεπτυγμένοι και οι δύο προσκολλημένοι καρποί (ο ορισμός του δίδυμου καρπού), κάτι που μπορεί να καταστήσει τον καρπό εμπορικό, αν και με μειωμένη τιμή για τον παραγωγό, καθώς μπορεί να καταναλωθεί κανονικά (φωτό 2).
Τις περισσότερες φορές, όμως, συμβαίνει ο ένας εκ των δύο καρπών να είναι λιγότερο ανεπτυγμένος, έως του σημείου να φαίνεται ως ένα απλό εξόγκωμα ή ένα ξερό εξάρτημα προσκολλημένο στον ώριμο καρπό, το λεγόμενο «νυχάκι» στην ορολογία των παραγωγών (φωτό 3). Τότε, ο καρπός καθίσταται μη εμπορικός, καθώς το λιγότερο ή υποτυπωδώς ανεπτυγμένο τμήμα του δεν έχει προσλάβει αρκετά σάκχαρα ή και καθόλου, η γεύση του είναι πικρή και η συνεκτικότητά του πολύ σκληρή, με αποτέλεσμα την αδυναμία βρώσης του και την αποφυγή κατανάλωσής του.
Αμφότερες οι περιπτώσεις προέρχονται από άνθη με δύο υπέρους (φωτό 4 και 5), ο σχηματισμός των οποίων οφείλεται σε σύνθετες διαδικασίες, με γενικό αίτιο τις υψηλές θερμοκρασίες που επικράτησαν κατά το προηγούμενο καλοκαίρι στο στάδιο της διαφοροποίησης των οφθαλμών. Ποιος είναι, όμως, ο μηχανισμός που ορίζει το αν ο καρπός θα έχει κατάληξη πλήρως ανεπτυγμένου δίδυμου ή με «νυχάκι»;
Όπως μας πληροφόρησε ο μεγάλος Ιταλός επιστήμονας-γεωπόνος G. Bargioni σε άρθρο του στο περιοδικό Vita in Campagna τον Απρίλιο του 2011, ο βαθμός ανάπτυξης του κάθε μέρους ενός δίδυμου καρπού έχει να κάνει με την ωριμότητα των υπέρων, δηλαδή με τον χρόνο επιδεκτικότητας γονιμοποίησης που παρουσιάζει ο καθένας.
Εφόσον συμπέσει χρονικά αυτό το διάστημα στους δύο υπέρους ενός άνθους και γίνει η γονιμοποίηση ταυτόχρονα, τότε θα έχουμε έναν ομοιόμορφα ανεπτυγμένο δίδυμο καρπό. Εάν, όμως, η γονιμοποίηση ενός εκάστου εκ των υπέρων γίνει σε διαφορετικό χρόνο, τότε θα έχουμε την προαναφερόμενη διαφορά ανάπτυξης του δίδυμου καρπού, με αποτέλεσμα την ανομοιομορφία και τη δημιουργία «νυχιού».
Όπως γίνεται αντιληπτό και βάσει των παρατηρήσεων στους αγρούς, οι πιθανότητες δημιουργίας δίδυμου καρπού με ομοιόμορφη ανάπτυξη είναι μικρότερες από αυτές της ανομοιογενούς ανάπτυξης των δίδυμων καρπών.
