Καλά νέα για τους περισσότερους συνταξιούχους άλλων (πλην ΟΓΑ) ταμείων που αποκτούν εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα, αλλά και κακά για κάποιους εξ αυτών, κομίζει η επείγουσα εγκύκλιος που εξέδωσε ο e-ΕΦΚΑ για κρίσιμες διατάξεις του ν. 4670/2020.
Η εν λόγω εγκύκλιος δίνει διευκρινίσεις για το νέο καθεστώς απασχόλησης συνταξιούχων, το οποίο αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή μέσα στο φθινόπωρο με αναδρομική ισχύ από 29ης Φεβρουαρίου 2020 και, πιο συγκεκριμένα, για το τμήμα αυτού που αφορά τη μείωση της σύνταξης. Όπως είναι γνωστό, ο ν. 4670/2020, ή Νόμος Βρούτση, προβλέπει μείωση του ποσοστού περικοπής των συντάξιμων αποδοχών από 60% σε 30% για όσους συνταξιούχους συνεχίζουν να εργάζονται.
Όσοι «έρχονται» από ΟΓΑ
Το ζήτημα αυτό δεν αγγίζει καθόλου τους συνταξιούχους του ΟΓΑ που απασχολούνται σε δραστηριότητες υπακτέες στην ασφάλιση του π. ΟΓΑ. Βάσει του νέου νόμου, εξαιρούνται ρητά από οποιαδήποτε ποινή απομείωσης της σύνταξής τους, ενώ και με το προηγούμενο πλαίσιο (ν. 4387/2016, ή Νόμος Κατρούγκαλου, μαζί με τις «διορθώσεις» που υπέστη στην πορεία) προστατεύονταν από το «πέναλτι» απομείωσης μέχρι το 2025. Επομένως, γι’ αυτούς δεν επέρχεται κάποια αλλαγή.
Αντίθετα, οι συνταξιούχοι του ΟΓΑ που απασχολούνται σε δραστηριότητες οι οποίες δεν σχετίζονται με τον πρωτογενή τομέα (π.χ. ελεύθερο επάγγελμα ή μισθωτή εργασία) για τις οποίες προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης στον e-EΦΚΑ υπόκεινται, όπως και πριν, σε περικοπή της σύνταξης. Η εν λόγω ομάδα συνταξιούχων (που δεν είναι βέβαια πολλοί) ωφελούνται από τις νέες διατάξεις αφού, μέσω του περιορισμού της περικοπής, θα δουν τις αποδοχές τους να αυξάνονται.
Τα πράγματα γίνονται λίγο πιο περίπλοκα για τους ετεροεπαγγελματίες συνταξιούχους, δηλαδή τους συνταξιούχους που προέρχονται από «τρίτα» ταμεία (π.χ. ΙΚΑ), αλλά παράλληλα αποκτούν κάποιο εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα. Όπως επισημαίνεται στην εγκύκλιο, ο νέος νόμος αφορά πρόσωπα που είτε έχουν αναλάβει εργασία, ιδιότητα ή δραστηριότητα για την οποία προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης πριν από τις 29 Φεβρουαρίου 2020, είτε πρόκειται να την αναλάβουν ή την ανέλαβαν ήδη μετά την ημερομηνία αυτή.
Ειδικά, όμως, για όσους είχαν αναλάβει εργασία ή δραστηριότητα πριν από τις 13/5/2016 (οπότε και τέθηκε σε ισχύ ο ν. 4387/2016) και εξαιρούνταν από τις προηγούμενες διατάξεις περί περικοπής σύνταξης, παρέχεται μια περίοδος χάριτος μέχρι τις 1/3/2022.
Τρεις κατηγορίες
Σύμφωνα, λοιπόν, με τα παραπάνω μπορούμε να διακρίνουμε τρεις κατηγορίες-περιπτώσεις «ετεροσυνταξιούχων»:
✱ Αυτοί που είχαν αναλάβει αγροτική δραστηριότητα πριν τις 13 Μαΐου 2016 και μέχρι τώρα εξαιρούνταν από την περικοπή του 60%, από 1ης Μαρτίου 2022 θα υπάγονται στις νέες διατάξεις και θα είναι… υποψήφιοι για «κούρεμα», κατά χαμηλότερο ωστόσο ποσοστό, δηλαδή κατά 30%. Το αν θα το υποστούν έχει να κάνει με το ύψος του ετήσιου αγροτικού τους εισοδήματος: Αν το τελευταίο δεν ξεπερνά τα 10.000 ευρώ, θα συνεχίσουν να λαμβάνουν ολόκληρη τη σύνταξή τους. Αν ωστόσο είναι μεγαλύτερο των 10.000 ευρώ, θα εφαρμοστεί το «πέναλτι» του 30%
✱ Αυτοί που ανέλαβαν αγροτική δραστηριότητα από τις 13 Μαΐου 2016 μέχρι τις 29 Φεβρουαρίου 2020 και δεν εξαιρούνταν από τον ν. 4387/2016 θα υπόκεινται από τις 29 Φεβρουαρίου 2020 στις νέες διατάξεις. Αυτό σημαίνει ότι μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου θα ισχύει η περικοπή της σύνταξης κατά 60%, ενώ από την ημερομηνία αυτή και μετά το σημείο-κλειδί θα είναι και πάλι το ύψος του αγροτικού τους εισοδήματος. Εφόσον αυτό είναι μέχρι 10.000 ευρώ, θα απαλλάσσονται από οποιαδήποτε περικοπή, ενώ αν ξεπερνά το όριο αυτό θα υποστούν μείωση 30%. Σε κάθε περίπτωση, η συγκεκριμένη κατηγορία βγαίνει κερδισμένη από το νέο νόμο.
✱ Αυτοί που ανέλαβαν ήδη ή θα αναλάβουν αγροτική δραστηριότητα από τις 29 Φεβρουαρίου και μετά, υπάγονται στις νέες διατάξεις. Επομένως, αν το αγροτικό τους εισόδημα ξεπερνά τα 10.000 ευρώ θα υποστούν περικοπή 30%, ενώ αν είναι μικρότερο απαλλάσσονται από οποιαδήποτε περικοπή.
Σημειώνεται ότι από τις 29 Φεβρουαρίου 2020 και μετά δεν υφίσταται η δυνατότητα αναλογικής περικοπής της σύνταξης βάσει των ημερών απασχόλησης ανά μήνα. Επομένως, το ποσό της σύνταξης που λαμβάνει ο συνταξιούχος που εμπίπτει στις διατάξεις περί περικοπής καταβάλλεται μειωμένο κατά 30% για όλους τους μήνες για τους οποίους προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης.
