Κινόα: Δυναμική δείχνει η παραγωγή, χαμόγελα στις πρώτες συγκομιδές

Σε εξέλιξη βρίσκεται η συγκομιδή της κινόας στη Θεσσαλία και σε άλλες περιοχές της χώρας και όσοι ακολούθησαν πιστά τις συμβουλές των γεωπόνων της εταιρείας με την οποία έχουν συνάψει συμβόλαια απολαμβάνουν ικανοποιητικές αποδόσεις. Φέτος, τα καλλιεργούμενα στρέμματα στη Θεσσαλία διπλασιάστηκαν, ενώ η ζήτηση από τους παραγωγούς αυξάνεται συνεχώς. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο αγροτικός κόσμος της Θεσσαλίας φαίνεται ότι έχει διάθεση να δοκιμάσει μια νέα, σύγχρονη καλλιέργεια, προσαρμοσμένη στις απαιτήσεις της κλιματικής αλλαγής και συμβατή με την προοπτική ενός βιώσιμου μέλλοντος. Ειδικά για την καλλιέργεια της κινόας, σημαντικό ρόλο παίζει η αυξανόμενη δημοτικότητά της το τελευταίο διάστημα, καθώς τόσο οι παραγωγοί όσο και οι καταναλωτές μιλούν διαρκώς –και θετικά– για αυτήν.

Ανθεκτική, αποδοτική και με χαμηλό κόστος

Η Ελένη Σταγιάννη ήταν από τους πρώτους παραγωγούς που τόλμησαν να καλλιεργήσουν κινόα στην περιοχή του Κιλελέρ και δεν το μετάνιωσε: «Από την πρώτη στιγμή που κάναμε τις δοκιμές, ενθουσιαστήκαμε με τις αποδόσεις. Οι περισσότεροι την επιλέξαμε ως φυτό που δεν χρειάζεται νερό, γιατί, πλέον, μόλις πατήσεις το κουμπί της γεώτρησης, τα 100 ευρώ έχουν φύγει πριν το καταλάβεις. Εκτός από το χαμηλό κόστος, η κινόα είναι ανθεκτική ακόμη και στις επιθέσεις αγριογούρουνων. Στην περιοχή μας, το καλαμπόκι το ‘‘αλωνίζουν’’ τα αγριογούρουνα».

«Επιπλέον, λόγω των μικρών απαιτήσεων της καλλιέργειας σε θρεπτικά συστατικά, αυτό βοηθά ώστε και η επόμενη καλλιέργεια που ακολουθεί να είναι πολύ αποδοτική, καθώς αξιοποιεί τα θρεπτικά στοιχεία που δεν απορροφήθηκαν από την κινόα. Έχει καλή προσαρμοστικότητα σε όλους τους τύπους εδάφους, χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Δεν απαιτεί εξειδικευμένο μηχανολογικό εξοπλισμό, άρα έχει χαμηλό κόστος, ενώ το αποτύπωμα άνθρακα της καλλιέργειας είναι επίσης μικρότερο, λόγω των λιγότερων μηχανικών καλλιεργητικών φροντίδων», αναφέρει η Λαρισαία αγρότισσα.

Στροφή προς την κινόα στα Τρίκαλα

Σίγουρα, η κλιματική αλλαγή ανάγκασε πολλούς παραγωγούς να στραφούν σε ξηρικές καλλιέργειες, όπως για παράδειγμα το σιτάρι. Ωστόσο, γρήγορα διαπίστωσαν ότι το εισόδημα δεν ήταν ικανοποιητικό και τα έξοδα ιδιαίτερα υψηλά. Ο Γιώργος Μπίχτας από τα Τρίκαλα αναφέρει ότι εγκατέλειψε την καλλιέργεια σιταριού, καθώς οι τιμές ήταν χαμηλές και στράφηκε στην κινόα: «Με το σιτάρι είχαμε πολλά προβλήματα τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω της χαμηλής τιμής. Στην κινόα, το σημαντικό είναι ότι ξέρεις εκ των προτέρων πόσο θα πληρωθείς. Στη συμβατική καλλιέργεια, η τιμή είναι 50 λεπτά το κιλό, ενώ όποιος είναι πιστοποιημένος βιοκαλλιεργητής και έχει βιολογικό χωράφι, θα πληρωθεί 80 λεπτά το κιλό. Το κέρδος είναι δεδομένο».

Από την πλευρά του, ο γεωπόνος Χρήστος Ιακωβάκης επισημαίνει: «Η κινόα έχει μικρές απαιτήσεις σε νερό άρδευσης, άρα χαμηλό κόστος. Είναι μια καλλιέργεια με σύντομο βιολογικό κύκλο, κάτι που σημαίνει ότι η αποπληρωμή γίνεται στα τέλη Ιουλίου, δηλαδή ο παραγωγός θα εισπράξει γρήγορα τα χρήματά του. Επιπλέον, υπάρχει η δυνατότητα να καλλιεργηθεί και δεύτερη, πιο όψιμη, καλλιέργεια στο ίδιο χωράφι. Επίσης, έχει χαμηλό εργατικό κόστος, δεν έχει μεγάλες απαιτήσεις σε καλλιεργητικές φροντίδες, είναι εύκολη και ξεκούραστη καλλιέργεια».

Εναλλακτική λύση γιασιτάρι και βαμβάκι

Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η συλλογή της κινόας στην περιοχή της Βοιωτίας, όπου καλλιεργείται για δεύτερη συνεχή χρονιά. Τα μέχρι τώρα δεδομένα παρουσιάζουν σημαντικό ενδιαφέρον για τους παραγωγούς που ξεκίνησαν την ενασχόλησή τους με τη συγκεκριμένη καλλιέργεια, εκφράζοντας ωστόσο και τον προβληματισμό τους για την πορεία της.

Όπως επισημαίνουν οι ίδιοι, πρόκειται για μια νέα καλλιέργεια με εξειδικευμένες απαιτήσεις, τις οποίες ακόμη δεν γνωρίζουν επαρκώς, ώστε να μπορέσουν να προσαρμοστούν καλύτερα. Παρότι καταβάλλεται σημαντική προσπάθεια από τις συνεργαζόμενες εταιρείες, πολλά εξαρτώνται από τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή.

Σύμφωνα με τον Γιώργο Μελισσάρη, παραγωγό από τις Θεσπιές, οι αποδόσεις των χωραφιών κυμάνθηκαν μεσοσταθμικά στα 250 κιλά το στρέμμα. «Είναι νωρίς για να εξάγουμε ασφαλή συμπεράσματα για την καλλιέργεια. Ωστόσο, τα πρώτα στοιχεία που έχουμε από τα δύο χρόνια που την καλλιεργούμε δείχνουν πως πρόκειται για μια καλλιέργεια με σημαντικές προοπτικές», αναφέρει.

Όπως τονίζει, οι καιρικές συνθήκες επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τις αποδόσεις και δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο πώς θα εξελιχθούν τα επόμενα χρόνια. Η τρέχουσα καλλιεργητική περίοδος, πάντως, φαίνεται να ευνόησε την παραγωγή.

Καλύτερη βαθμολογία από το σιτάρι

Ζητήσαμε από τον ίδιο να συγκρίνει την καλλιέργεια της κινόας με τις αροτραίες καλλιέργειες, όπως το σιτάρι, καθώς απαιτούν παρόμοιες καλλιεργητικές φροντίδες.

Ο κ. Μελισσάρης εκτιμά πως η κινόα φαίνεται να αποδίδει καλύτερα οικονομικά, τονίζοντας, ωστόσο, ότι απαιτείται εξειδικευμένος μηχανολογικός εξοπλισμός, προσαρμοσμένος στις ανάγκες της συγκεκριμένης καλλιέργειας. Υποστηρίζει, επίσης, ότι το παραγόμενο προϊόν παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην αγορά, κυρίως λόγω της υψηλής διατροφικής του αξίας. Επιπλέον, το καθεστώς της συμβολαιακής γεωργίας καθιστά την κινόα μια ελκυστική επιλογή για το επόμενο διάστημα.

Στα 200 κιλά η βιολογική, με τιμή 0,80 ευρώ/κιλό

Χωρίς ιδιαίτερες εισροές και ειδικά χωρίς τη χρήση αγροχημικών καλλιεργεί την κινόα ο Στάθης Μπαντάνας από τον Άγιο Δημήτριο Βοιωτίας. Ο ίδιος έχει ήδη πιστοποιήσει την καλλιέργεια ως βιολογική και την έχει εντάξει σε σχετικό πρόγραμμα. Οι αποδόσεις της φετινής καλλιεργητικής περιόδου κυμάνθηκαν, κατά μέσο όρο, στα 200 κιλά ανά στρέμμα. «Καλλιέργησα φέτος 30 στρέμματα, αλλά για την επόμενη χρονιά σκοπεύω να τα αυξήσω στα 70 με 80», αναφέρει. «Η τιμή της βιολογικής κινόας φτάνει τα 0,80 ευρώ το κιλό, κάτι που μας επιτρέπει να έχουμε καλύτερο εισόδημα σε σχέση με τα σιτηρά. Αν σε αυτό προστεθεί και η ενίσχυση από ευρωπαϊκά προγράμματα, τότε το τελικό εισόδημα αυξάνεται σημαντικά».

Κλείνοντας, τονίζει πως πρόκειται για μια καλλιέργεια με μέλλον, που μπορεί να προσφέρει λύσεις στον αγροτικό τομέα της περιοχής. «Σίγουρα έχουμε δρόμο μπροστά μας. Χρειάζεται να την αξιολογήσουμε καλύτερα, να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα της παραγωγής και να βελτιώσουμε τις καλλιεργητικές μας φροντίδες. Μόνο έτσι θα είμαστε πιο αποτελεσματικοί και θα έχουμε τη δυνατότητα εναλλαγής καλλιεργειών στον τόπο μας», καταλήγει.