Κομοτηνή: Ημερίδα για την καλλιέργεια της κερασιάς και την κλιματική αλλαγή

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε η ημερίδα που διοργάνωσε η ΔΑΟΚ Ροδόπης στις 14 Νοεμβρίου στην Κομοτηνή, με θέμα «Σύγχρονες τάσεις στην καλλιέργεια της κερασιάς, νέες προκλήσεις και η επίδραση της κλιματικής αλλαγής», στην κατάμεστη αίθουσα «Γεώργιος Παυλίδης».

Η παρουσία εξειδικευμένων ομιλητών από τα Πανεπιστήμια Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης, αλλά και τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ προκάλεσε το θερμό ενδιαφέρον πολλών γεωπόνων και παραγωγών που έφτασαν από την Ορεστιάδα μέχρι την Ξάνθη, δημιουργώντας πρόσφορο έδαφος για έναν γόνιμο διάλογο. Η δυναμική της καλλιέργειας ειδικά στον Γιακά της Ροδόπης και η παρουσία μεταποιητικής εξαγωγικής μονάδας στην ίδια περιοχή κατατάσσουν το κεράσι στις δυναμικές καλλιέργειες του τόπου.

Το κοινό υποδέχθηκε η γεωπόνος του Τμήματος Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της ΔΑΟΚ Ροδόπης, Χριστίνα Δολαπτσόγλου, η οποία συντόνισε την εκδήλωση. Η ίδια σημείωσε πως η κερασιά είναι πολλά χρόνια εγκατεστημένη στην περιοχή, αλλά οι απαιτήσεις άλλαξαν τόσο στον εμπορικό τομέα όσο και στις συνθήκες προσαρμογής της καλλιέργειας εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. «Απαιτούνται προσαρμοσμένες στρατηγικές για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα της πολλά υποσχόμενης καλλιέργειας στο μέλλον», τόνισε.

Η ημερίδα απευθυνόταν τόσο στους υφιστάμενους παραγωγούς που επιδιώκουν τη βιωσιμότητα της καλλιέργειας όσο και σε υποψήφιους που επιθυμούν να εγκαταστήσουν μια προσοδοφόρα καλλιέργεια ως εναλλακτική, και όχι μόνο.

Ο αντιπεριφερειάρχης Ροδόπης, Μανώλης Ταπατζάς, μίλησε για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει το κεράσι λόγω της κλιματικής κρίσης, τονίζοντας ότι «η Περιφέρεια ΑΜ-Θ στέκεται αρωγός σε αυτή την πρόκληση, επιδιώκοντας την ένταξή τους σε προγράμματα αντιχαλαζικής προστασίας».

Πλάνο φυτοπροστασίας

Για τους κύριους εχθρούς της κερασιάς και τους τρόπους αντιμετώπισής τους μίλησε ο καθηγητής Εφαρμοσμένης Εντομολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Νίκος Παπαδόπουλος, εστιάζοντας στη ραγολέτιδα και την κηλιδόπτερη δροσόφιλα. «Η κερασιά είναι μια πολύ δυναμική καλλιέργεια με πολύ καλό μέλλον, εάν οι παραγωγοί κάνουν αυτά που πρέπει, έχουν οργανωμένες φυτείες και ενημερωθούν για τα επιστημονικά επιτεύγματα, με σκοπό να οργανώσουν την καλλιέργεια και τη φυτοπροστασία», υπογράμμισε.

Για τη ραγολέτιδα, που είναι μια μαύρη μικρή μύγα, ο κ. Παπαδόπουλος εξήγησε ότι εμφανίζεται όπου καλλιεργείται στη χώρα το κεράσι, ενώ η κηλιδόπτερη δροσόφιλα είναι ένα σχετικά νέο και καταστροφικό παράσιτο των κερασιών. Ο ίδιος σημείωσε πως ενδέχεται να προσβάλλουν το κεράσι ταυτόχρονα ή διαδοχικά, προκαλώντας μεγάλα προβλήματα. «Τα έντομα αυτά, ειδικά η ραγολέτιδα, προσβάλλουν το κεράσι όταν πλησιάζει στην ωρίμανση. Άρα, ο ψεκασμός θα αφήσει ανεπιθύμητα υπολείμματα. Απαιτείται ένα συγκροτημένο πλάνο για την αποτελεσματική αντιμετώπισή τους», είπε. Ακόμη, αναφέρθηκε στον βιολογικό κύκλο και την αντιμετώπισή τους, ενώ συμπλήρωσε ότι άλλοι εχθροί που, επίσης, προσβάλλουν το φυτικό κεφάλαιο είναι ο καπνώδης και οι σκολύτες.

Στόχευση στα «Τραγανά Κομοτηνής»

Ο ερευνητής στο Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων, ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, γενετιστής, Ιωάννης Γανόπουλος, μίλησε για την «Αλυσίδα αξίας για το ελληνικό κεράσι: Εξερευνώντας το γενετικό υλικό της κερασιάς για την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων».

Ο κ. Γανόπουλος αναφέρθηκε στη διαρκή αύξηση τα τελευταία χρόνια των φυτεύσεων νέων δενδρυλλίων κερασιάς πανελλαδικά, με αποτέλεσμα την περαιτέρω ενίσχυση της σημασίας του ελληνικού κερασιού. «Η επέκταση ενθαρρύνεται από την παγκόσμια ζήτηση για κεράσια υψηλής ποιότητας, ειδικά από χώρες που δίνουν έμφαση σε θρεπτικά φρούτα με φυσικά αντιοξειδωτικά».

Ανέφερε, επίσης, πως υπάρχουν κάποιες εμβληματικές ποικιλίες κερασιάς που χρειάζεται να αξιοποιηθούν και να μην αντικαθίστανται από ξένες. «Πρέπει να τονίσουμε τη μοναδικότητα των ελληνικών προϊόντων και των ελληνικών ποικιλιών», τόνισε. Στη συνέχεια, ο ίδιος έφερε το παράδειγμα της ποικιλίας «Τραγανά Κομοτηνής», σημειώνοντας πως επιδιώκεται η ανάδειξή της με αρωγούς την περιφέρεια και τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, ώστε να υποβληθεί ένας φάκελος για να διεκδικήσει την ονομασία ΠΟΠ Κεράσι «Τραγανά Κομοτηνής».

«Έχουμε στη διάθεσή μας όλο το γονιδίωμα, όλη τη γενετική πληροφορία, της ποικιλίας ‘‘Τραγανά Κομοτηνής’’», σημείωσε ο κ. Γανόπουλος και διευκρίνισε πως η μοναδικότητα του γενετικού υλικού θα διευκολύνει την έγκριση του φακέλου.

Η ποικιλία έχει ελκυστική φρουτώδη γεύση με πλούσιο σκουρόχρωμο χυμό και παρουσιάζει ενδιαφέρον για τη Ροδόπη, χάρη στον άριστο εγκλιματισμό της. «Η ποικιλία ‘‘Τραγανά Κομοτηνής’’, παρότι δεν είναι τόσο διαδεδομένη όσο άλλες ποικιλίες, ξεχωρίζει για τα μοναδικά της χαρακτηριστικά, όπως η τραγανή υφή και η γευστική της ποιότητα. Αξιοποιώντας προηγμένες τεχνικές για την αυθεντικοποίηση αυτής της ποικιλίας, δύναται να διασφαλιστεί ότι κάθε παραγόμενος καρπός είναι 100% γνήσιος και ανταποκρίνεται στα ποιοτικά χαρακτηριστικά που την κάνουν ιδιαίτερη».

Προβλήματα και επεμβάσεις

Ο τεχνολόγος Γεωπονίας στο Τμήμα Φυλλοβόλων Οπωροφόρων Δένδρων, ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, Κωνσταντίνος Καζαντζής, παρέθεσε στοιχεία ποικιλιών κερασιάς και τα καλλιεργητικά προβλήματα που προκύπτουν από την κλιματική αλλαγή, ήτοι διαθεσιμότητα νερού και υψηλές θερμοκρασίες.

Στα προβλήματα, ο ίδιος ανέφερε, μεταξύ άλλων, ανωμαλίες της φυσιολογίας, ακαρπίες – καρποπτώσεις – κακή γονιμοποίηση, ηλιακά εγκαύματα και άκαιρες ανθίσεις από θερμικά σοκ. Στη συνέχεια, παρουσίασε καλλιεργητικές τεχνικές – επεμβάσεις προς αποφυγή
ή μείωση των παραπάνω επιπτώσεων, όπως ψεκασμός νερού κατά τις απογευματινές ώρες για μείωση της θερμοκρασίας περιβάλλοντος του αγρού και ψεκασμός με προστατευτικά σκευάσματα.

Εμφάνιση, γεύση, τιμή

Ο επίκουρος καθηγητής Δενδροκομίας του ΑΠΘ, Μιχαήλ Μιχαηλίδης, μίλησε για τη «Συλλεκτική και τη μετασυλλεκτική διαχείριση των καρπών κερασιάς για βέλτιστη ποιότητα» και αναφέρθηκε στα προβλήματα που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν μετασυλλεκτικά. Εστιάζοντας στη φυσιολογία του καρπού, ο ίδιος σημείωσε ότι «οι μετασυλλεκτικοί χειρισμοί μπορούν μόνο να ελαχιστοποιήσουν τη μείωση της ποιότητας και να διατηρήσουν τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά μετά τη συγκομιδή. Η μετασυλλεκτική συντήρηση δεν μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα των καρπών».

Ακόμη, ο κ. Μιχαηλίδης τόνισε πως η καλλιέργεια του κερασιού με ολοκληρωμένη διαχείριση έχει μέλλον, υποστηρίζοντας την ανάδειξη ντόπιων ποικιλιών. Ως προς τις προτιμήσεις των καταναλωτών, ο ίδιος υπογράμμισε πως «η κατανάλωση κερασιών καθορίζεται από την εμφάνιση, το άρωμα, τη γεύση, την υφή και την προσιτή τιμή». Σε έρευνα διαπιστώθηκε ότι οι καταναλωτές προτιμούσαν μεγάλα και σκουρόχρωμα κεράσια.

Ως προς τις καιρικές μεταπτώσεις, όπως είναι το χειμερινό ψύχος, σημείωσε πως
οι γηγενείς ποικιλίες είναι προσαρμοσμένες, αλλά ενδέχεται μέσω μελέτης ή κατάλληλων διασταυρώσεων να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα. Καταλήγοντας, ο κ. Μιχαηλίδης παρέθεσε τους σημαντικότερους περιορισμούς στην αποθήκευση και την εμπορία των κερασιών, καθώς και τις καλές πρακτικές διαχείρισης των καρπών.