Εργαλείο υπεραξίας η ειδική κατηγορία ηφαιστειακά κρασιά
Ωριμάζουν πλέον οι συνθήκες για να αναγνωριστεί διεθνώς μια νέα οινική κατηγορία, που θα έχει να κάνει με τις εδαφοκλιματικές συνθήκες και τα ιδιαίτερα γευστικά χαρακτηριστικά της. Ο λόγος για τα ηφαιστειακά κρασιά. Αναμφισβήτητα, τα ηφαιστειακά εδάφη προσδίδουν ιδιαίτερα και μοναδικά χαρακτηριστικά στα κρασιά που παράγονται από σταφύλια των περιοχών αυτών. Πρόκειται για premium, υψηλής ποιότητας και με αίσθημα εντοπιότητας κρασιά, σύμφωνα με τον John Szabo, γνωστό Master Sommelier, συγγραφέα του βραβευμένου βιβλίου «Volcanic Wines: Salt, Grit and Power» και έναν από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές για τη δημιουργία κατηγορίας ηφαιστειακών οίνων. Επίσης, έχουν κοινά γνωρίσματα, ενώ διατηρούν τον δικό τους χαρακτήρα, χάρη στις οινικές ποικιλίες, το κλίμα και τις καλλιεργητικές παραδόσεις, δημιουργώντας έτσι «έναν μαγευτικό κόσμο προς ανακάλυψη».
Επιπλέον, για πρώτη φορά, οργανώνεται διεθνής σύσκεψη στη Νέα Υόρκη (27 Μαρτίου 2018) με σκοπό τη δημιουργία ενός κινήματος για τα ηφαιστειακά κρασιά και τη θέσπιση νέου brand, γεγονός που θα σημάνει και υψηλότερη τιμή πώλησης για αυτά. Στα πλαίσια της σύσκεψης, θα προκύψουν ευκαιρίες εκπαίδευσης, προώθησης και γευσιγνωσίας των οίνων αυτών σε διεθνές επίπεδο. Από τους βασικούς συντελεστές στη διεθνή αυτή σύσκεψη θα είναι και το οινοποιείο της Ένωσης Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων (Santo Wines).
Τι είναι τα ηφαιστειακά κρασιά;
Αν και τα ηφαίστεια είναι εντυπωσιακά από μόνα τους, δημιουργούν επίσης και άλλα φυσικά θαύματα, όπως θερμές πηγές, αρωματισμένα λαχανικά και ιδιαίτερους αμπελώνες. Μια από τις προκλήσεις στον δρόμο για το νέο brand είναι ότι δεν υπάρχει ορισμός για το τι αποτελεί ηφαιστειακό κρασί. «Φτιάχνονται από σταφύλια που καλλιεργούνται σε ηφαιστειακά εδάφη. Και τι αποτελεί ηφαιστειακό έδαφος; Η συζήτηση γύρω από αυτό είναι ακόμη ρευστή», λέει χαρακτηριστικά ο Szabo.
Ο ίδιος χρησιμοποιεί έναν ευρύ ορισμό: «Το έδαφος που σχηματίζεται από λάβα που έχει στερεοποιηθεί συν των υπολοίπων υλικών που συνήθως εκτοξεύονται από τα ηφαίστεια και συνολικά λέγονται τέφρα. Συμπεριλαμβάνω εδάφη που συγκεντρώνουν σε μεγάλο βαθμό ηφαιστειακή τέφρα, ακόμη και αν δεν είναι πάνω σε ηφαίστειο, αλλά και αμπέλια που καλλιεργούνται σε ηφαιστειακές προσμείξεις, ηφαιστειακά πετρώματα που έχουν παρασυρθεί προς τις κοιλάδες. Επιπλέον, δεν είναι όλα τα ηφαιστειακά εδάφη το ίδιο, υπάρχουν διαφοροποιήσεις στην ηλικία, στη χημική και φυσική σύσταση, στις τοπικές καιρικές συνθήκες και στη δυνατότητα ανθρώπινης παρέμβασης στο έδαφος».
1Σαντορίνη
Στην Ελλάδα, το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό ακούγοντας ορυκτώδη αρώματα και γεύση στο κρασί είναι η Σαντορίνη και το Ασύρτικό της. Το νησί της Σαντορίνης έχει ένα ειδικό οικοσύστημα, που δημιουργήθηκε από το ηφαίστειο και τη λάβα του και που επιδρά στα μοναδικά προϊόντα της, τα σταφύλια Ασύρτικου, τη φάβα και το ντοματάκι Σαντορίνης.
«Μέσα στην παγκοσμιοποιημένη αγορά, το μόνο που μπορεί να μας διαφοροποιήσει είναι η ιδιαιτερότητά μας. Το κρασί μας είναι καθαρά γέννημα του ηφαιστείου. Η θέσπιση κατηγορίας ηφαιστειακά κρασιά μάς βρίσκει απόλυτα σύμφωνους. Θα αποτελέσει ένα εργαλείο μάρκετινγκ για ένα ξεχωριστό προϊόν. Οι οίνοι Σαντορίνης ξεχωρίζουν, μεταξύ άλλων, λόγω ηφαιστειακού εδάφους, κλιματολογικών συνθηκών και της πανάρχαιας ποικιλίας του Ασύρτικου. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερο προϊόν, μικρής παραγωγής και ο παγκόσμιος καταναλωτής θα πληρώνει κάτι παραπάνω γι’ αυτό», σημειώνει ο γενικός διευθυντής της Ένωσης Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων (Santo), Ματθαίος Δημόπουλος.
Η οινοπαραγωγή στο νησί χρονολογείται από την τρίτη χιλιετία π.Χ. Πέραν από το Ασύρτικο, ξεχωρίζουν το Vinsanto (παραδοσιακό επιδόρπιο κρασί από λιαστά σταφύλια) και το Σαντορίνη Νυχτέρι.
Τα κρασιά της Σαντορίνης συνδυάζουν υψηλή οξύτητα με έντονη ορυκτότητα στο στόμα, είναι ζωντανά, με αρώματα εσπεριδοειδών. Μετά την παλαίωσή τους γίνονται πιο πολύπλοκα, καθώς κυριαρχούν νότες βελανιδιάς, τσαγιού και μελιού. Τέλος, σχετικά με το ηφαιστειακό terroir της Σαντορίνης αξίζει να σημειωθούν τα εξής χαρακτηριστικά: Άνυδρες καλλιέργειες (Dry farming), ηφαιστειακά εδάφη, βιολογική καλλιέργεια, χειρωνακτική εργασία, γηγενείς ποικιλίες. Ο αμπελώνας της Σαντορίνης εκτείνεται σήμερα σε 13.000 στρέμματα, είναι μοναδικός στον κόσμο και αποτελεί παγκόσμιο μνημείο κληρονομιάς. Επιπλέον, το κλίμα στη Σαντορίνη είναι έντονα ξηροθερμικό, με σποραδικές και συνήθως μεγάλης έντασης βροχοπτώσεις. Η στρεμματική απόδοση των φυτών είναι χαμηλή, αλλά οι καρποί που δίνουν έχουν εξαιρετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά.
2
Συνέδριο Νέας Υόρκης
Στο 1ο Διεθνές Συνέδριο ηφαιστειακών κρασιών, κύριος στόχος είναι ο ορισμός και η δημιουργία ηφαιστειακής κατηγορίας οίνων. Επιπλέον, θα αναπτυχθούν καινοτόμοι τρόποι προώθησης και παρουσίασής τους σε εμπόρους και καταναλωτές, ενώ θα υπάρξει και σημαντική δικτύωση με εισαγωγείς και διακινητές σε ΗΠΑ και Καναδά. Για τη συμμετοχή είναι απαραίτητο το 1/3 των εκτάσεων όπου παράγεται το κρασί να προέρχεται από σταφύλια που καλλιεργούνται σε ηφαιστειακά εδάφη ή να περιλαμβάνουν υψηλά ποσοστά τέφρας και άλλων υλικών. Περιοχές που θα συμμετάσχουν είναι, μεταξύ άλλων, οι Καμπανία (Ιταλία), Αίτνα (Σικελία), Νάπα (Καλιφόρνια), Soave (Βερόνα), Κανάρια νησιά, Ουγγαρία, Αζόρες (Πορτογαλία), Μαδέρα (Πορτογαλία), Σονόμα (Καλιφόρνια), Χιλή, Lessini Durello (Ιταλία), Σαντορίνη, Ουάσινγκτον (ΗΠΑ) κ.λπ.
3
Ορυκτότητα
Ορυκτά άλατα, όπως κάλιο, μαγνήσιο και ασβέστιο, είναι παρόντα και συνυπάρχουν με όξινους μοριακούς εταίρους, όπως χλώριο, θειικό και ανθρακικό αλάτι. Τα ορυκτά άλατα μπορεί να δίνουν σε ορισμένα κρασιά μια ευχάριστη πικρή γεύση. Ακολουθεί ο αλμυρός χαρακτήρας, κάποια έχουν φρουτώδη ή μη φρουτώδη γεύση, γήινες και βοτανικές εκφάνσεις, πολυδιάστατη ορυκτότητα. Έτσι περιγράφει τα ηφαιστειακά κρασιά ο John Szabo.
4
Δακτύλιος της φωτιάς
Το 75% των ηφαιστείων, ενεργών και μη, βρίσκονται στον αποκαλούμενο Δακτύλιο της φωτιάς (Ring of Fire): Μια ζώνη που εκτείνεται περίπου 40.000 χλμ., από τη Νότια Χιλή ως τη Νέα Ζηλανδία. Επίσης, σε αυτήν τη ζώνη τοποθετούνται μερικές από τις πιο αναγνωρισμένες διεθνώς οινικές περιοχές.
