Λάρισα: Συνεργασία-σταθμός για την αξιοποίηση του εργοστασίου ζαχάρεως

Eναν πρότυπο κόμβο εμπορίου και καινοτομίας, ο οποίος θα προωθεί έξυπνες και βιώσιμες λύσεις logistics στην «καρδιά» της Ελλάδας, επιχειρεί να δημιουργήσει η Περιφέρεια Θεσσαλίας, αξιοποιώντας τις εγκαταστάσεις του εργοστασίου ζαχάρεως στη θεσσαλική πρωτεύουσα. Με αυτήν της την πρωτοβουλία, φιλοδοξεί να αποδείξει στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες ότι η Λάρισα μπορεί να αποτελέσει σύγχρονο εμπορικό σταυροδρόμι.

Στην πρόσφατη συνάντηση του περιφερειάρχη Θεσσαλίας, Δημήτρη Κουρέτα, με τον πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου του ΤΑΙΠΕΔ, Αθανάσιο Ζηλιασκόπουλο, ο οποίος διατελεί πρόεδρος και στο Εθνικό Συμβούλιο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Εφοδιαστικής (σ.σ. το οποίο έχει ως στόχο την ανάδειξη της χώρας σε διαμετακομιστικό κόμβο), δρομολογήθηκε η χρηματοδότηση –από την περιφέρεια– της σχετικής μελέτης, που θα συντάξει το Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

Όπως τόνισε ο κ. Ζηλιασκόπουλος κατά τη διάρκεια της συνάντησης, «η Θεσσαλία θα αναδειχθεί σε κόμβο, όταν σήμερα βλέπει τα εμπορευματικά τρένα απλά να περνούν από τη Λάρισα, με κατεύθυνση τις ευρωπαϊκές αγορές. Η μονάδα βρίσκεται στο 2ο χιλιόμετρο της Επαρχιακής Οδού Λάρισας-Συκουρίου και της παλαιάς Εθνικής Οδού Λάρισας-Θεσσαλονίκης και διαθέτει άρτια σιδηροδρομική υποδομή και άλλα χαρακτηριστικά που την καθιστούν ιδανικό ακίνητο για τη χρήση agrologistics. Η Λάρισα διαθέτει όλες τις προϋποθέσεις συνδυασμένων μεταφορών και θα γίνουν σε αυτόν τον τομέα επενδύσεις που θα λειτουργήσουν καθοριστικά στη λειτουργία του εμπορευματικού κέντρου. Στο εργοστάσιο ζαχάρεως θα μπορούν να εγκατασταθούν και μεταποιητικές επιχειρήσεις και βιομηχανίες που θα έχουν άμεση πρόσβαση στον σιδηρόδρομο».

Η μελέτη, που θα παραδοθεί σε δύο χρόνια, αναμένεται να αναδείξει όχι μόνο τις δυνατότητες του εμπορευματικού κέντρου και τις ανάγκες των επιχειρήσεων της Περιφέρειας Θεσσαλίας, αλλά και το προφίλ του επενδυτή.

Ο περιφερειάρχης κ. Κουρέτας ανέφερε πως «ένα όραμα που συζητείται εδώ και χρόνια, αλλά δεν έχει γίνει πραγματικότητα, μπαίνει σε τροχιά υλοποίησης. Οι επιχειρήσεις στη Θεσσαλία, μέσα και από τα κονδύλια που διαθέτει η περιφέρεια για τον εκσυγχρονισμό και την καινοτομία τους, πρέπει να προετοιμάζονται για μια νέα εποχή. Παρόλο που η Λάρισα λειτουργεί de facto ως διαμετακομιστικό κέντρο, δεν έχει επίσημη αναγνώριση ή εξειδικευμένες υποδομές σε αυτόν τον τομέα».

Και συμπλήρωσε: «Η συνεργασία μας με τον κ. Ζηλιασκόπουλο φέρνει σε πρώτο πλάνο τις υποδομές logistics και πρόκειται για έναν τομέα στον οποίο υπάρχει καταιγισμός επενδύσεων. Η Θεσσαλία μπαίνει στον παγκόσμιο χάρτη και δημιουργούνται νέες δυνατότητες στην εφοδιαστική αλυσίδα της χώρας. Το πανεπιστήμιο, που είναι άμεσος συνεργάτης μας, θα αναλάβει τη μελέτη που θα υποδείξει τη στρατηγική μας».

Η ιστορία του εργοστασίου

Το εργοστάσιο ζάχαρης στη Λάρισα (σ.σ. της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης – ΕΒΖ) αποτέλεσε για δεκαετίες βασικό κρίκο της τευτλοπαραγωγής στη Θεσσαλία και σημαντικό οικονομικό παράγοντα για την περιοχή. Λειτούργησε από τη δεκαετία του 1970, στο πλαίσιο της προσπάθειας ανάπτυξης της εγχώριας ζαχαροβιομηχανίας. Επεξεργαζόταν τεύτλα που καλλιεργούνταν κυρίως στη Θεσσαλία, αλλά και από γειτονικούς νομούς. Απορροφούσε σημαντική παραγωγή και παρείχε απασχόληση σε εκατοντάδες εργαζόμενους (μόνιμους και εποχικούς).

Μετά το 2010, λόγω των μειωμένων επιδοτήσεων, της ακριβής παραγωγής, της έλλειψης εκσυγχρονισμού και των οικονομικών προβλημάτων της ΕΒΖ, το εργοστάσιο άρχισε να υπολειτουργεί. Η πτώση της τευτλοκαλλιέργειας (λόγω χαμηλών τιμών και καθυστερημένων πληρωμών) μείωσε τον όγκο πρώτης ύλης. Τελευταία χρονιά επεξεργασίας τεύτλων στη Λάρισα ήταν το 2014-2015. Έκτοτε, το εργοστάσιο δεν λειτούργησε ξανά. Το 2018 σταμάτησε κάθε παραγωγική λειτουργία.

Το εργοστάσιο εγκαταλείφθηκε σταδιακά. Παρέμεινε ανενεργό, με μέρος του εξοπλισμού του να μεταφέρεται ή να απαξιώνεται. Υπήρξαν κατά καιρούς σχέδια αξιοποίησης
ή επανεκκίνησης, όπως μετατροπή του χώρου σε βιομηχανική μονάδα για άλλες χρήσεις (π.χ. παραγωγή βιοαερίου ή αγροδιατροφικών προϊόντων). Ωστόσο, καμία πρόταση δεν προχώρησε ουσιαστικά, κυρίως λόγω γραφειοκρατίας, χρεών της ΕΒΖ και έλλειψης στρατηγικού σχεδίου.