Μάχη στον κάμπο για φωτοβολταϊκά πάρκα και ανεμογεννήτριες

Οι αντιδράσεις, το δίλημμα των αγροτών και το ενδιαφέρον των Συνεταιρισμών για τις ΑΠΕ

Τον τελευταίο χρόνο, βροχή «πέφτουν» οι αιτήσεις μεγάλων εταιρειών σε δήμους και στην περιφέρεια, για την έγκριση Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) που αφορούν την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων. Αντίστοιχα μεγάλο είναι το ενδιαφέρον και για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στις βουνοκορφές της Θεσσαλίας, πάντα στο πλαίσιο αξιοποίησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).

Οι επενδυτές κάνουν λόγο για «φιλοπεριβαλλοντικά σχέδια που στόχο έχουν τη μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων, την επίτευξη των Στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης και των εθνικών στόχων του ανανεωμένου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα», ενώ προσθέτουν πως «τέτοιες επενδύσεις θα συνδράμουν στη σημαντική μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CΟ2), υποχρέωση που θα είναι δεσμευτική για τη χώρα μας σε σύντομο διάστημα».

Από την άλλη, έντονες είναι οι αντιδράσεις οικολογικών οργανώσεων και άλλων φορέων, οι οποίοι κάνουν λόγο για «κίνδυνο διαφαινόμενης μετατροπής παρθένας φύσης και εκτάσεων ιδιαίτερου φυσικού κάλους σε βιομηχανική ζώνη και για απώλεια παραγωγικών χωραφιών».

 

Επενδυτικό ενδιαφέρον

Το κέντρο βάρους των επενδυτών πέφτει στην επαρχία Φαρσάλων, όπου μεγάλοι κολοσσοί στον χώρο των ΑΠΕ θέλουν να επενδύσουν στην ηλιακή ενέργεια. Ήδη, μεγάλη διεθνής εταιρεία στοχοποίησε εννέα φωτοβολταϊκούς σταθμούς, οι οποίοι βρίσκονται στα Φάρσαλα και στον Δομοκό (ΠΕ Φθιώτιδας). Μάλιστα, προ ημερών, η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής του Δήμου Φαρσάλων αποφάσισε κατά πλειοψηφία τη μίσθωση δημοτικών εκτάσεων στην περιοχή Θετίδιο της Σκοτούσας, σε επενδυτές που θέλουν μια μακροπρόθεσμη ενοικίαση τουλάχιστον 25 ετών (μπορεί να παραταθεί για ακόμη δέκα έτη) για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών μονάδων.

Εκπρόσωποι του δήμου μιλούν για «μια επωφελή μίσθωση για τον δήμο και το δημοτικό συμφέρον, καθώς αξιοποιούνται αδρανείς γαίες». Στην επιχειρηματολογία αυτή αντιδρούν κτηνοτρόφοι, οι οποίοι βλέπουν να μειώνονται δραστικά οι χορτολιβαδικές εκτάσεις. «Στο τέλος θα εκτρέφουμε τα ζώα μας σε σταβλισμένες εκτάσεις και θα χαθεί η ποιότητα των προϊόντων μας», δηλώνει στην «ΥΧ» κτηνοτρόφος της επαρχίας.

Επίσης, προ ημερών, η Περιφέρεια Θεσσαλίας, με σχετικές της αποφάσεις, άναψε το πρώτο «πράσινο» φως για τη δημιουργία τριών νέων φωτοβολταϊκών σταθμών στον Νομό Λάρισας και πιο συγκεκριμένα στο Μεγάλο Μοναστήρι και στο Ζάππειο του αγροτικού Δήμου Κιλελέρ και στη ΔΚ Ελασσόνας.

Και έπεται συνέχεια…

Το αίτημα των συνεταιρισμών στο ΥΠΕΝ

Κάποιοι Φαρσαλινοί παραγωγοί καλοβλέπουν την προοπτική μίσθωσης μιας ανεκμετάλλευτης έκτασης χαμηλής παραγωγικότητας, η οποία θα τους αποφέρει σε σταθερή βάση ένα εισόδημα. «Αφού αδυνατούν οι συνεταιρισμοί μας να υλοποιήσουν τέτοια φιλόδοξα σχέδια και να μας ανακουφίσουν από το υψηλό ενεργειακό κόστος, ας το κάνουν οι ιδιώτες», δηλώνουν χαρακτηριστικά.

Ωστόσο, κάποιοι συνεταιρισμοί αφήνουν να εννοηθεί ότι επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν στον τομέα των ΑΠΕ μέσω των ΦΒ, αλλά το ισχύον πλαίσιο του ΔΕΔΔΗΕ εξυπηρετεί κυρίως τις ιδιωτικές εταιρείες. Για παράδειγμα, ο Συνεταιρισμός Λαρισαίων Αγροτών, με επιστολή του στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αναφέρει πως «λόγω των προτεραιοτήτων εξέτασης των αιτήσεων βάσει νόμου, δεν υπήρξε κανένα κριτήριο αξιολόγησης προτεραιότητας στα αγροτικά ΦΒ, με αποτέλεσμα να μην έχουν καμία τύχη στην ούτως ή άλλως περιορισμένη δυναμικότητα των δικτύων, δεδομένου του τεράστιου όγκου αιτήσεων.

Ζητούμε να εξετάσετε τις αλλαγές προτεραιοτήτων, ώστε οι αγρότες να έχουν κάποια τύχη να συμμετέχουν με αγροτικά ΦΒ στην αγορά ενέργειας και να μην αποκλειστούν και πάλι από τις μεγάλες εταιρείες. Πρέπει να δίνεται η δυνατότητα να εγκατασταθούν παραπάνω από ένας σταθμοί σε αγροτεμάχια χαμηλής παραγωγικότητας, προκειμένου να μη “σπαταλάται” γη υψηλής παραγωγικότητας. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να συμπυκνωθούν τα κοστολόγια και να δημιουργηθούν οικονομίες κλίμακας, δίνοντας τη δυνατότητα σε περισσότερους αγρότες να μπορέσουν να συμμετάσχουν στην αγορά ενέργειας».

Αντιδράσεις

Όσον αφορά τις αντιδράσεις οικολογικών και άλλων οργανώσεων στα σχέδια αυτά, η πιο πρόσφατη σημειώθηκε στο «Γεντίκι» του Δήμου Τεμπών, όπου επρόκειτο να κατασκευαστεί ιδιωτική μονάδα φωτοβολταϊκών και υπήρξε κατάληψη του χώρου (και κατάθεση ασφαλιστικών μέτρων), με τους διαμαρτυρόμενους πολίτες να υποστηρίζουν πως συντελείται «περιβαλλοντικό έγκλημα με πρόσχημα την πράσινη ανάπτυξη».

Αντίστοιχες δυναμικές αντιδράσεις σημειώθηκαν και όταν εταιρείες προσπάθησαν να εγκαταστήσουν ανεμογεννήτριες στις βουνοκορφές των Αγράφων, στην περιοχή του Ασπροποτάμου και της ορεινής περιοχής της Καλαμπάκας του Νομού Τρικάλων, στον Κίσσαβο και στο Νότιο Πήλιο. Οι φορείς που αντέδρασαν έκαναν λόγο για «εναέριες γραμμές πυλώνων υψηλής τάσης μέσα σε απόκρημνες και δασωμένες περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, που θα επιφέρουν τεράστιες καταστροφές στο περιβάλλον».