Την αγωνία τους για την ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας μετά τις δραματικές καταστροφές του Σεπτεμβρίου, αλλά και την ανησυχία τους σχετικά με την θωράκιση της Θεσσαλίας απέναντι στην κλιματική κρίση και την απειλή ακραίων φαινομένων, είτε αυτά αφορούν στις έντονες πλημμύρες είτε στην παρατεταμένη ξηρασία, εκφράζουν, με κοινή τους ανακοίνωση 66 εκπρόσωποι φορέων από τον πολιτικό, αυτοδιοικητικό, πανεπιστημιακό και γεωτεχνικό χώρο της χώρας. Δηλώνουν ακόμη «προβληματισμένοι σχετικά με την διαμόρφωση μιας βιώσιμης μελλοντικής πορείας στην περιοχή και ειδικά σε ό,τι αφορά στον πρωτογενή τομέα της γεωργίας».
Αναλυτικότερα οι θέσεις τους παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο συνέντευξης τύπου που παραχώρησε η Συντονιστική Επιτροπή χθες το μεσημέρι σε αίθουσα του παραρτήματος ΓΕΩΤΕΕ Κεντρικής Ελλάδος στη Λάρισα. Πιο συγκεκριμένα οι κ.κ Φώτης Αλεξάκος πρώην νομάρχης Καρδίτσας, Φάνης Γέμτος ομότιμος καθηγητής Γεωπονικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και Χρίστος Τσαντήλας γεωπόνος, δρ Εδαφολογίας, πρ. διευθυντής του Ινστιτούτου Βιομηχανικών και Κτηνοτροφικών Φυτών του ΕΛΓΟ «Δήμητρα», υποστήριξαν τα εξής: Την περίοδο αυτή έκλεισε προσωρινά ένας κύκλος διαβούλευσης και έντονου προβληματισμού σχετικά με κάποια από τα παραπάνω ζητήματα με την εκπόνηση και την διαβούλευση επί της 2ης αναθεώρησης Σχεδίου Διαχείρισης Υδάτων Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) και εν μέρει του Σχεδίου Διαχείρισης Κινδύνου Πλημμύρας (ΣΔΚΠ).
Αναπτύχθηκε διάλογος, όπου διαπιστώθηκε ότι πολλά και σημαντικά ζητήματα στη Θεσσαλίας συνεχίζουν να βρίσκονται σε εκκρεμότητα, ουσιαστικά να «σέρνονται» επί αρκετά χρόνια χωρίς να λαμβάνονται αποφάσεις και να υλοποιούνται οι αναγκαίες πολιτικές και τα αντίστοιχα έργα. Διαπιστώνουμε ότι απουσιάζει μια ολοκληρωμένη εθνική πολιτική για τον αγροτοδιατροφικό τομέα προσαρμοσμένη στις συνθήκες της κλιματικής κρίσης και συνεχίζεται η ανορθολογική κάλυψη των αναγκών νερού για αρδευόμενες καλλιέργειες χωρίς σεβασμό στα δικαιώματα της φύσης. Επανήλθε η συζήτηση σχετικά με το είδος καλλιεργειών, με επίκεντρο τις «υδροβόρες καλλιέργειες» καθώς και την έκταση των αρδευόμενων εκτάσεων στο θεσσαλικό κάμπο, ωστόσο μια πιθανή άμεση μείωση των αρδευόμενων καλλιεργειών υπέρ των ξηρικών, θα επιφέρει ταυτόχρονη σημαντική μείωση του αγροτικού εισοδήματος. Ήδη το ισχύον από το 2017 εγκεκριμένο ΣΔΛΑΠ καθώς και η υπό διαβούλευση 2ηαναθεώρηση του προβλέπουν την διατήρηση του εύρους των αρδευόμενων καλλιεργειών στα σημερινά επίπεδα (2,5 εκατομμύρια στρ.), προτείνοντας παράλληλα μέτρα, δράσεις και έργα που με βιώσιμο τρόπο θα υποστηρίξουν αυτή την επιλογή. Εώς σήμερα δεν έχει εκπονηθεί ένα πλάνο εφαρμογής (masterplan), ούτε έχει καθοριστεί κάποιο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των έργων περιφερειακά του κάμπου και εντός της ΛΑΠ Πηνειού, όπως Μουζάκι, Πύλη, Ενιπέας (Σκοπιά Φαρσάλων), Ελασσόνα, Νεοχώρι και άλλα μικρότερων. Η σημερινή κυβέρνηση κατά τα τελευταία πέντε χρόνια δεν έχει ακόμη οριστικοποιήσει τις προθέσεις της για το πώς θα διαχειριστεί το πρόβλημα των εγκαταλειμμένων από το 2010 έργων που είχε παραλάβει από προηγούμενες κυβερνήσεις. Εάν η κυβέρνηση απορρίψει την πρόταση του υπό διαβούλευση ΣΔΛΑΠ για την ανάγκη ενίσχυσης του υδατικού δυναμικού του ΥΔΘ στα όρια των 250 εκατομμυρίων κ. μ. νερού ετησίως και αποφασίσει την μη συνέχιση εργασιών στα ημιτελή έργα, τότε πρέπει άμεσα να ενεργοποιηθούν οι διαδικασίες για την καθαίρεση του φράγματος, του υπερχειλιστή και άλλων επιμέρους έργων που έχουν κατασκευασθεί έως σήμερα στην θέση «Συκιά», για την αποφυγή των κινδύνων που προαναφέρθηκαν. Στην περίπτωση που η κυβέρνηση αποδεχθεί την πρόταση του υπό αναθεώρηση ΣΔΛΑΠ για ενίσχυση του υδατικού δυναμικού του ΥΔΘ, τότε οφείλει να δρομολογήσει, χωρίς άλλη καθυστέρηση, την επανέναρξη των διαδικασιών ολοκλήρωσης και λειτουργίας του συστήματος έργων εκτροπής – μεταφοράς νερού, δηλαδή του φράγματος Συκιάς επί του Αχελώου και της σήραγγας μεταφοράς προς το Μουζάκι, με αντίστοιχη παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας. Ήδη στο υπό αναθεώρηση ΣΔΛΑΠ περιγράφονται αναλυτικά οι απαραίτητες διοικητικές ενέργειες για την επανεκκίνηση των έργων «εκτροπής Αχελώου».
Τα αιτήματα
Εν κατακλείδι, η Επιτροπή ζητά από την κυβέρνηση: Να μην συνεχιστεί η καταστροφική στασιμότητα στην διαχείριση των έργων Αχελώου, καθώς και η χωρίς νόημα από εδώ και στο εξής αντιπαράθεση «υπέρ ή κατά της εκτροπής». Οφείλει η κυβέρνηση, με δημοκρατικές και αδιαμφισβήτητες διαδικασίες, να δώσει ένα τέλος στην νοσηρή αυτή κατάσταση. Να εισαχθεί άμεσα στη Βουλή το θέμα των εγκαταλειμμένων έργων Αχελώου, με στόχο μια απόφαση οριστική και τελεσίδικη. Ανεξάρτητα από τις απόψεις που κατά καιρούς έχουμε υποστηρίξει, όλοι θεωρούμε χρέος μας να αποδεχθούμε την οριστική απόφαση της εθνικής αντιπροσωπείας, με την προϋπόθεση ότι αυτή θα εφαρμοστεί από την κυβέρνηση χωρίς άλλες παλινωδίες και καθυστερήσεις. Με βάση την επιλογή που θα υπάρξει από την κυβέρνηση, να εφαρμοστεί για τη Θεσσαλία η ανάλογη πολιτική στη γεωργία, στο μείγμα των καλλιεργειών, στο είδος των τεχνικών έργων που θα υλοποιηθούν στο μέλλον και στην προστασία των οικοσυστημάτων.
